Trình bày kỹ thuật xây chuồng cho vật nuôi

Chu���ng tr���i h���p l�� l�� y���u t��� quan tr���ng gi��p cho tr��u b�� ch���ng l���i s��� kh���c nghi���t c���a th���i ti���t, t���o ��i���u ki���n cho con v���t lu��n trong t��nh tr���ng s���c kho��� t���t, sinh tr�����ng v�� ph��t d���c b��nh th�����ng. Chu���ng tr���i h���p l�� c��n t���o ��i���u ki���n n��ng cao n��ng su���t lao �����ng, b���o �����m v��� sinh s���n ph���m [�����c bi���t l�� trong ch��n nu��i l���y s���a] v�� ch���ng �� nhi���m m��i tr�����ng. Ch��nh v�� v���y, tr�����c khi x��y d���ng chu���ng nu��i tr��u b��, c���n nghi��n c���u k��� l�����ng v��� v��� tr��, h�����ng chu���ng, ki���u chu���ng, ����� cao n���n chu���ng, di���n t��ch chu���ng v�� s��n cho tr��u b�� v���n �����ng. C���n thi���t k��� v�� b��� tr�� h���p l�� c��c ph���n ph��� [�����c bi���t trong ch��n nu��i tr��u b�� theo quy m�� trang tr���i] nh�� nh�� kho ch���a th���c ��n, h��� th���ng ch���a ph��n, x��� l�� n�����c th���i…c��ng nh�� c���n ch�� �� l���a ch���n nguy��n v���t li���u x��y d���ng chu���ng ����� v���a b���o �����m y��u c���u k��� thu���t v���a ti���t ki���m v�� n��ng cao hi���u qu��� s��� d���ng.

  • Nguy��n t���c chung
  • Y��u c���u k��� thu���t x��y d���ng chu���ng nu��i tr��u b��
    • Nh���ng y��u c���u chung
    • Nh���ng y��u c���u c��� th���

V��� x��y d���ng ch�����ng tr���i cho tr��u b�� c�� hai khuynh h�����ng kh��c nhau:

– X��y d���ng chu���ng ����n s��, th���m ch�� ch��� c���n r��o v��y quanh m���t khu �����t th��ch h���p. Xu h�����ng x��y chu���ng ki���u n��y ����� ch��� y���u ch���ng n��ng cho tr��u b�� v�� ��i���u ���� quan tr���ng h��n l�� ch���ng r��t. M���t kh��c, vi���c x��y d���ng chu���ng ����n s��, kh��ng ki��n c��� ����� t���n k��m.

– X��y chu���ng ki��n c���, c�� t�����ng bao quanh v�� m��i che c���n th���n.

Nguy��n t���c chung

N��i chung, ����� x��y d���ng chu���ng nu��i tr��u b�� h���p l�� ph���i xu���t ph��t t���:

+ �����c ��i���m sinh l�� v�� t���p t��nh c���a tr��u b��: ��i���u n��y �����c bi���t quan tr���ng. ��� tr��u, c��c tuy���n m��� h��i k��m ph��t tri���n, l���i n���m s��u trong t��� ch���c d�����i da n��n kh��� n��ng ��i���u ho�� nhi���t b���ng ph����ng th���c tho��t m��� h��i r���t h���n ch���. Khi ����� ���m v�� nhi���t ����� kh��ng kh�� cao, c�� th��� tr��u r���t kh�� ch���u, do ���� n�� th�����ng ph���i t��m c��c ngu���n n�����c ����� �����m t���m. Tr��u c�� b��� da d��y, nh���ng l���p l��ng ph��� tr��n th��n th��� thua h��n b�� n��n s���c ch���u r��t k��m h��n b��, nh���t l�� trong ��i���u ki���n r��t ���m v�� c�� gi��. B�� s���a c�� kh��� n��ng ch���u �����ng v���i kh�� h���u n��ng ���m c��ng r���t k��m. B���i v�� b�� s���a c���a ta [ch��� y���u l�� F2] l�� k���t qu��� lai l���o v���i gi���ng b�� x��� l���nh. B�� s���a c�� t��� l��� m��u ngo���i c��ng cao th�� kh��� n��ng ch���u n��ng c��ng k��m.

+ �����c ��i���m t���ng v��ng sinh th��i: n�����c ta n���m trong v��ng nhi���t �����i n��ng ���m, tr���i d��i t��� 90 �����n 23�� b���c b��n c���u. M���t kh��c, �����a h��nh l���i b��� chia c���t b���i nhi���u d��y n��i v�� r���ng n��n n�����c ta ch���u s��� t��c �����ng c���a nhi���u y���u t��� kh�� h���u, th���i ti���t kh��c nhau.

+ Ph����ng th���c v�� quy m�� ch��n nu��i: nu��i qu���ng canh hay th��m canh, nu��i trong n��ng h��� hay theo quy m�� trang tr���i. Vi���c x��c �����nh ph����ng th���c c��ng nh�� quy m�� ch��n nu��i l���i kh��ng th��� tu��� ti���n m�� tu��� thu���c v�� ph���i d���a v��o ��i���u ki���n t��� nhi��n, �����t ��ai, thu �� l���i, kh�� h���u c���a t���ng khu v���c, c��ng nh�� c��c ��i���u ki���n v�� kh��� n��ng kinh t��� c���a m���i ch��� nu��i.

+ M���c ����ch ch��n nu��i tr��u b��: ch��n nu��i tr��u b�� ����� c��y k��o hay nu��i l���y s���a. N���u nu��i l���y s���a th�� ph���i b��� tr�� ����� ch��� ����� v���t s���a ho���c b��� tr�� ch��� v���t s���a ri��ng, chu���ng nu��i c��ng ph���i s���ch s���, ph���i x��y chu���ng l��m sao ����� ����� l��m v��� sinh, d���i r���a.

Nh�� v���y, tr��n th���c t��� vi���c x��y d���ng chu���ng nu��i tr��u b�� ph���i d���a tr��n c�� s��� nh���ng �����c ��i���m kh�� h���u, th���i ti���t c���a t���ng v��ng l��nh th��� v�� �����c t��nh sinh l��, t���p t��nh c���a tr��u b�� c��ng nh�� ph����ng th���c v�� m���c ����ch ch��n nu��i m�� ����� ra ph����ng ��n t���i ��u nh���t, khoa h���c nh���t.

Nh���ng y��u c���u chung

+ V��� tr��, �����a ��i���m: c���n x��y d���ng chu���ng nu��i tr��u b�� t���i n��i cao r��o, tho��ng m��t, d��� tho��t n�����c. Trong tr�����ng h���p ch��n nu��i tr��u b�� n��ng h��� c�� th��� x��y chu���ng li���n nh�� v��� sinh ho���c li���n b���p. N���u nu��i s��� l�����ng l���n tr��u b��, theo quy m�� trang tr���i, n��n x��y d���ng chu���ng c��ch xa nh�� ��� v�� khu d��n c��, tr�����ng h���c, ch���. C��ng c���n l��u �� �����t chu���ng g���n �����ng c���, b��i ch��n th���, thu���n ti���n giao th��ng v�� ngu���n n�����c ph���c v��� cho tr��u b��.

+ H�����ng chu���ng: �����i v���i ��i���u ki���n kh�� h���u n��ng ���m c���a n�����c ta, n��i chung t���t nh���t l�� x��y chu���ng theo h�����ng nam ho���c ����ng nam. V���i h�����ng chu���ng n��y c�� th��� h���ng �������c gi�� ����ng nam m��t m��� v��o m��a h�� oi b���c, �����ng th���i l���i ti���n che ch���n khi c�� gi�� m��a ����ng b���c r��t bu���t v��o m��a ����ng. Tuy nhi��n, c��n ph���i tu��� thu���c v��o �����a h��nh, v��� tr�� c��� th��� v�� ch��� ����� ti���u kh�� h���u c���a t���ng v��ng m�� x��c �����nh h�����ng chu���ng th��ch h���p ����� t���n d���ng �������c t���t nh���t nh���ng y���u t��� t��ch c���c c���a ngo���i c���nh, m���t kh��c, h���n ch��� �����n m���c th���p nh���t c��c y���u t��� b���t l���i c���a th���i ti���t t��c �����ng x���u �����n tr��u b��.

Nh���ng y��u c���u c��� th���

+ N���n chu���ng: n���n chu���ng ph���i cao h��n m���t �����t b��n ngo��i ����� n�����c m��a kh��ng th��� tr��n v��o chu���ng. N���n chu���ng c�� th��� �������c l��t b���ng g���ch ho���c l��ng b�� t��ng. D�� l��m b���ng ch���t li���u g�� th�� m���t n���n chu���ng c��ng ph���i b���o �����m l�� kh��ng �������c g��� gh���, nh��ng c��ng kh��ng tr��n tr�����t. N���u l��m b���ng b�� t��ng th�� b��� m���t ph���i r���ch kh��a hay ����nh nh��m ����� tr��nh cho tr��u b�� b��� tr�����t ng��. N���n chu���ng ph���i c�� ����� d���c h���p l��, thoai tho���i h�����ng v��� r��nh tho��t n�����c ����� b���o �����m tho��t n�����c d��� d��ng khi d���i r���a chu���ng. Tr�����c khi l��t hay l��ng n���n chu���ng c���n l��u �� �����m n���n n���n chu���ng th���t k���, �����c bi���t l�� ph���n r��nh tho��t n�����c, ����� cho n���n chu���ng kh��ng b��� n���t l��n v�� chi���u s��u c���a r��nh kh��ng b��� thay �����i trong qu�� tr��nh s��� d���ng.

Ti��u chu���n di���n t��ch n���n [ch��� �����ng] cho c��c lo���i tr��u b��

Ti��u chu���n di���n t��ch n���n [ch��� �����ng] cho c��c lo���i tr��u b��

+ T�����ng chu���ng: nh���ng v��ng c�� ��i���u ki���n kh�� h���u thu���n l���i nh�� mi���n Nam ch���ng h���n, c�� th��� kh��ng c���n x��y t�����ng che ch���n. Nh���ng v��ng kh��c, n��n x��y t�����ng bao quanh chu���ng ����� che r��t m��a ����ng v�� tr��nh m��a h���t v��o m��a m��a.

T���t nh���t l�� x��y t�����ng b���ng g���ch v��i v���a xim��ng, v���i chi���u d��y 10 ho���c 20cm. C��ng c�� th��� x��y t�����ng b���ng �����t s��t n���n ch���t. Chi���u cao c���a t�����ng l�� 1,20m k��� t��� n���n chu���ng. Tr��n t�����ng n��n b��� tr�� c���a s���, c��c c���a n��y c�� c��nh ho���c r��m che ����� c�� th��� ����ng m��� d��� d��ng khi c���n thi���t. D�����i ch��n t�����ng ����� c��c l��� h��� theo ki���u t��� ong, gi��p cho chu���ng lu��n th��ng tho��ng gi��.

+ S��n ch��i v�� h��ng r��o: trong ��i���u ki���n cho ph��p, n��n b��� tr�� s��n ch��i ����� tr��u b�� c�� th��� v���n �����ng t��� do. S��n l��t b���ng g���ch ho���c ����� b�� t��ng. C�� th��� tr���ng c��y b��ng m��t trong khu v���c s��n ch��i. Trong s��n ch��i c��ng b��� tr�� m��ng ��n v�� m��ng u���ng.

+ M��ng ��n: t���t nh���t l�� x��y b���ng g���ch l��ng b�� t��ng. C��c g��c c���a m��ng ph���i l�����n tr��n v�� tr��n nh���n. ����y m��ng c�� l��� tho��t n�����c ����� thu���n li��n cho vi���c r���a m��ng. Th��nh m��ng ph��a trong [ph��a tr��u b�� ��n] b���t bu���c ph���i th���p h��n th��nh m��ng ngo��i. C��� th��� k��ch th�����c c��c chi���u c���a m��ng nh�� sau:

K��ch th�����c m��ng ��n cho tr��u b��

K��ch th�����c m��ng ��n cho tr��u b��

+ M��ng u���ng: b��� tr�� m��ng u���ng gi���a hai ch��� �����ng c���a hai tr��u ho���c b��. C�� th��� d��ng lo���i m��ng u���ng x��y tr��t xi m��ng nh��ng ph���i b���o �����m tr��n nh���n v�� c�� ����� cao v���a ph���i, ����� tr��u b�� c�� th��� u���ng n�����c d��� d��ng m�� kh��ng th��� b�����c c��� ch��n v��o m��ng. Trong ��i���u ki���n ch��n nu��i trang tr���i v�� n���u c�� ��i���u ki���n, n��n d��ng m��ng u���ng t��� �����ng, v���i ngu���n n�����c t��� th��p ch���a d���n t���i. Tr��u b�� mu���n u���ng n�����c ch��� vi���c ���n m��m v��o b��� ph���n t��� �����ng v�� n�����c tr��o ra. C��ng c�� th��� l���i d���ng nguy��n t���c b��nh th��ng nhau ����� x��y m��ng u���ng b��n t��� �����ng [nhi���u gia ����nh ch��n nu��i b�� s���a ��� H�� N���i ���� t��� l��m v�� k���t qu��� r���t t���t]; n�����c t��� th��p ch���a �������c d��n t���i m���t b��� nh��� x��y ��� �����u chu���ng nu��i, �����u ���ng d���n c�� l���p m���t phao t��� �����ng m��� n�����c. T��� b��� n��y c�� h��� th���ng ���ng d���n t���i c��c m��ng u���ng ��� c��c �� chu���ng. Khi tr��u b�� u���ng n�����c, m���c n�����c trong m��ng h��� xu���ng. N�����c t��� b��� ch���y �����n m��ng v�� do m���c n�����c h��� n��n phao m��� ra, n�����c t��� th��p ch���y v��o b��� cho �����n khi �����y th�� phao t��� ����ng l���i.

+ �������ng ��i cho ��n trong chu���ng: tu��� thu���c v��o ��i���u ki���n chu���ng tr���i [v��� tr��, ki���u chu���ng…], ph����ng th���c ch��n nu��i v�� ph����ng th���c, ph����ng ti���n v���n chuy���n th���c ��n cho tr��u b�� m�� b��� tr�� �������ng ��i cho ��n trong chu���ng c��ng nh�� chi���u r���ng c���a n��. N���u l�� ki���u chu���ng m���t d��y th�� c�� m���t �������ng ��i cho ��n ph��a tr�����c m��ng ��n. �����i v���i ki���u chu���ng hai d��y �����i �����u con v���t th�� �������ng ��i cho ��n ��� gi���a, nh��ng n���u l�� hai d��y �����i ��u��i th�� b��� tr�� hai �������ng ��i cho ��n k��� hai d��y tr�����c m��ng ��n. N���u ch��� nu��i s��� l�����ng tr��u b�� ��t v�� chuy���n th���c ��n v��o chu���ng ho��n to��n th��� c��ng th�� chi���u r���ng �������ng ��i kho���ng 1,2 – 1,4m. Trong tr�����ng h���p nu��i nhi���u tr��u b��, theo quy m�� trang tr���i, th�����ng ph���i d��ng c��c ph����ng ti���n ����� v���n chuy���n th���c ��n v��o chu���ng. Khi ���� b��� tr�� �������ng ��i r���ng 1,4 – 1,6 m [n���u d��ng xe c���i ti���n ����� v���n chuy���n th���c ��n] ho���c r���ng 1, 6 – l,8m [n���u d��ng xe b�� k��o] v�� 2,2 – 2,4m [n���u d��ng m��y k��o].

+ R��nh tho��t n�����c, ph��n, n�����c ti���u: �������c b��� tr�� ch���y d��i, d���c theo chu���ng ph��a sau ch��� tr��u b�� �����ng [trong tr�����ng h���p nu��i tr��u b�� c�� c���t bu���c]. L��ng r��nh kh��ng s��u v�� x��y l�����n tr��n, chi���u r���ng l��m sao v���a ����� l���t x���ng to [22 – 25cm]. ����� d���c t��� �����u n��y �����n �����u kia kho���ng 2 – 3% ����� b���o �����m d��� tho��t n�����c ti���u v�� n�����c th���i khi r���a chu���ng,

+ H��� th���ng c���ng tho��t n�����c: �������c n���i ti���p v���i r��nh tho��t n�����c ti���u, b���o �����m tho��t n�����c d��� d��ng �����n n��i ch���a.

+ B��� ch���a ph��n v�� n�����c ti���u: n���u c�� ��i���u ki���n c���n b��� tr�� c��ch xa nh�� ���, khu chu���ng nu��i v�� cu���i h�����ng gi��. Trong tr�����ng h���p ch��n nu��i tr��u b�� n��ng h��� v�� v���i quy m�� nh���, c�� th��� l��m h��� ph��n ngay ph��a sau chu���ng. H��� ph��n ph���i x��y ch��m, b���ng g���ch c�� tr��t xim��ng ����� n�����c ph��n kh��ng ng���m ra xung quanh. Vi���c x��y d���ng h��� ch���a ph��n v�� n�����c ti���u v���i dung t��ch h���p l�� c��ng r���t quan tr���ng.

– C�� th��� t��nh dung t��ch c���a h��� ch���a ph��n theo c��ng th���c sau ����y:

V = P.n.t/m

V = dung t��ch c���a h��� c���n x��y [m��]

P = l�����ng ph��n do m���t con tr��u b�� th���i ra t���i chu���ng trong m���t ng��y ����m [kg].

n = s��� tr��u b�� nu��i.

t = s��� ng��y tr��� ph��n ��� h���.

m = kh���i l�����ng ri��ng c���a ph��n [0,6 – 0,7].

N���u c�� ��i���u ki���n, t���t nh���t l�� x��y b��� biogas ����� s���n xu���t kh�� m��tan cho ��un n���u, th���p s��ng, k���t h���p ti���t tr��ng, n��ng cao ch���t l�����ng ph��n v�� v��� sinh m��i tr�����ng.

C��ng n��n x��y d���ng h��� ch���a �������c l�����ng n�����c ti���u cho c��� chu���ng nu��i, trong v��ng 20 – 30 ng��y. Dung t��ch b��� ch���a n�����c ti���u �������c t��nh theo c��ng th���c:

V = g. n. t

V = dung t��ch [m��].

g = l�����ng n�����c ti���u trong m���t ng��y ����m.

t = s��� ng��y t��ch tr��� [20 – 30 ng��y].

+ M��i che chu���ng: tu��� theo ��i���u ki���n kinh t���, c�� th��� d��ng c��c t���m l���p fibro xim��ng, t��n m��� k���m, ng��i ho���c tre l��. Khung ����� m��i c�� th��� l��m b���ng s���t c���nh, tre, g���. M��i chu���ng c�� ����� cao v���a ph���i ����� tr��nh gi�� l��a nh��ng ph���i b���o �����m c��� ����� d���c [c�� th��� t��� 33�� �����n 45��, tu��� thu���c v��o lo���i v���t li���u l���p m��i] ����� d��� tho��t n�����c v�� ch��a ra kh���i t�����ng v���a ph���i, tr��nh n�����c m��a h���t v��o t�����ng, v��o chu���ng nu��i.

����� b���o �����m cho chu���ng th��ng tho��ng t���t, c�� th��� l��m m��i k��p v���i h��� th���ng th��ng gi�� t��� nhi��n qua n��c chu���ng.

+ C���a: s��� l�����ng v�� k��ch th�����c c���a c���a tu��� thu���c v��o t���ng ki���u chu���ng v�� k��ch th�����c c���a �������ng ��i cho ��n, d���n ph��n r��c. ��i���u quan tr���ng l�� c���a ph���i v���ng ch���c, c�� kh��� n��ng che ch���n t���t v��o m��a ����ng r��t bu���t.

Tu��� theo ��i���u ki���n c��� th��� nh�� quy m�� ch��n nu��i [ch��n nu��i n��ng h��� hay trang tr���i], �����c bi���t l�� kh��� n��ng kinh t��� c���a ch��� nu��i, c�� th��� x��y d���ng v�� b��� tr�� th��m kho ch���a th���c ��n tinh, kho ch���a c��� kh��, b��� ��� th���c ��n xanh.

Video liên quan

Chủ Đề