Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thông thường qua số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh... Tech12h xin tóm tắt những kiến thức trọng tâm và hướng dẫn soạn văn chi tiết các câu hỏi. Mời các bạn cùng tham khảo.
NỘI DUNG TRẮC NGHIỆM
1.1. Nhận xét về cấu tạo của cụm từ lên thác xuống ghềnh trong câu ca dao sau:
Nước non lận đận một mình
Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.
a. Có thế thay vài từ trong cụm từ này bằng những từ khác được không? Có thế chêm xen một vài từ khác vào cụm từ được không? Có thế thay thế vị trí của cụm từ được không? b. Từ nhận xét trên, em rút ra được kết luận gì về đặc điểm cấu tạo của cụm từ lên thác xuống ghềnh?
Trả lời:
a. Ta không thể thay một vài từ trong cụm từ bằng những từ khác, không thể chêm xen một vài từ khác vào cụm từ cũng không thể thay đổi vị trí của các từ trong cụm từ vì cụm từ có cấu tạo cố định, các từ liên kết thành một khối hoàn chỉnh, khi thay đổi nó sẽ trở lên cọc cằn và không hoàn chỉnh.b, Từ nhận xét trên ta có thể rút ra kết luận :
- Cụm từ lên thác xuống ghềnh có cấu tạo cố định.
- Biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
1.2.
a. Cụm từ lên thác xuống ghềnh có nghĩa là gì? Tại sao lại nói lên thác xuống ghềnh?b. Nhanh như chớp có nghĩa là gì? Tại sao lại nói nhanh như chớp?
Trả lời:
a.
- Về nghĩa đen: thác là nơi nước chảy vượt qua vách đá; ghềnh là nơi có đá lởm chởm, nước chảy xiết. Như vậy thác và ghềnh đều chỉ nơi có địa hình không bằng phăng rất khó khăn cho người đi lại.
- Cụm từ lên thác xuống ghềnh có nghĩa là chỉ hành động ngược chiều nhau và thể hiện sự vượt qua khó khăn vất vả, chỉ cuộc đời của những con người gặp nhiều gian lao, vất vả.
b. Nhanh như chớp: hàm ý so sánh sự việc và hành động diễn ra nhanh chóng, mau lẹ quá mức, giống như tia chớp trên bầu trời loé lên rồi vụt tắt. Dựa vào nét nghĩa đó, người nói dùng thành ngữ này đế chi những hành động chớp nhoáng, mau lẹ.
2. Sử dụng thành ngữ
2.1. Xác định vai trò ngữ pháp của thành ngữ trong câu sau:
Thân em vừa trắng lại vừa trònBảy nổi ba chìm với nước non.
[Hồ Xuân Hương]
- Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái nghách sang nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang ...
[Tô Hoài]
Trả lời:
- Bảy nổi ba chìm: làm vai trò vị ngữ của câu
- Tắt lửa tối đèn: làm bổ ngữ cho động từ "phòng".
2.2. Phân tích tác dụng của việc dùng thành ngữ trong các câu trên.
Việc dùng các thành ngữ trong câu là ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, có tính biểu cảm cao.
3. Ghi nhớ
- Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
- Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thông thường qua số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh...
- Chức năng ngữ pháp: thành ngữ có thể làm chủ ngữ, vị ngữ trong câu hay làm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ.
- Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.
Câu 1: [Trang 144 SGK Ngữ văn 7 tập 1] Tìm và giải thích các thành ngữ trong các câu sau đâya. Đến ngày lễ Tiên Vương, các lang mang sơn hào hải vị, nem công chả phượng tới, chẳng thiếu thứ gì. [Bánh chưng, bánh giầy]b. Một hôm, có người hàng rượu tên là Lí Thông đi qua đó. Thấy Thạch Sanh gánh về một gánh củi lớn, hắn nghĩ bụng: "Người này khoẻ như voi. Nó về ở cùng thì lợi biết bao nhiêu". Lí Thông lân la gợi chuyện, rồi gạ cùng Thạch Sanh kết nghĩa anh em. Sớm mồ côi cha mẹ, tứ cố vô thân, nay có người săn sóc đến mình, Thạch Sanh cảm động, vui vẻ nhận lời.[Thạch Sanh]c. Chốc đà mười mấy năm trời, Còn ra khi đã da mồi tóc sương.
[Nguyễn Du, Truyện Kiều]
Câu 2: [Trang 144 SGK Ngữ văn 7 tập 1] Kể vắn tắt các truyền thuyết và ngụ ngôn tương ứng để thấy rõ lai lịch của các thành ngữ “Con Rồng cháu tiên", “Ếch ngồi đáy giếng”, "Thầy bói xem voi"
Câu 3: [Trang 144 SGK Ngữ văn 7 tập 1] Điền thêm yếu tố để thành ngữ được trọn vẹn.Lời ... tiếng nóiMột nắng hai ...Ngày lành tháng ...No cơm ấm ...Bách ... bách thắng
Sinh ... lập nghiệp
Câu 4: [Trang 144 SGK Ngữ văn 7 tập 1] Sưu tầm một số thành ngữ chưa được giới thiệu trong sách giáo khoa và giải nghĩa các thành ngữ ấy
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Thành ngữ". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 7 tập 1
Soạn văn 7 tập 1 ngắn nhất
Soạn văn 7 tập 2 ngắn nhất
Bài soạn văn lớp 7 siêu ngắn
Giải tiếng Anh 7 Global Success
Giải mĩ thuật 7 cánh diều
Giải giáo dục thể chất 7 kết nối tri thức
Giải hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp 7 cánh diều
Giải toán 7 tập 1 chân trời sáng tạo
Giải tiếng Anh 7 cánh diều
Giải toán 7 tập 2 chân trời sáng tạo
Câu hỏi xoay quanh Địa lý 7
Giải giáo dục thể chất 7 cánh diều
Soạn văn 7 tập 1 chân trời sáng tạo
Giải toán 7 tập 1 kết nối tri thức
Soạn văn 7 tập 2 chân trời sáng tạo
Giải toán 7 tập 2 kết nối tri thức
Giải lịch sử và địa lí 7 chân trời sáng tạo
Giải toán 7 tập 1 cánh diều
Soạn văn 7 tập 1 kết nối tri thức
Giải khoa học tự nhiên 7 chân trời sáng tạo
Giải toán 7 tập 2 cánh diều
Soạn văn 7 tập 2 kết nối tri thức
Giải giáo dục công dân 7 chân trời sáng tạo
Soạn văn 7 tập 1 cánh diều
Giải lịch sử và địa lí 7 kết nối tri thức
Giải khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức
Giải công nghệ 7 chân trời sáng tạo
Soạn văn 7 tập 2 cánh diều
Giải giáo dục công dân 7 kết nối tri thức
Giải tin học 7 chân trời sáng tạo
Giải lịch sử và địa lí 7 cánh diều
Giải công nghệ 7 kết nối tri thức
Giải âm nhạc 7 chân trời sáng tạo
Giải khoa học tự nhiên 7 cánh diều
Giải tin học 7 kết nối tri thức
Giải mĩ thuật 7 chân trời sáng tạo
Giải giáo dục công dân 7 cánh diều
Giải âm nhạc 7 kết nối tri thức
Giải hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp 7 chân trời sáng tạo
Giải công nghệ 7 cánh diều
Giải mĩ thuật 7 kết nối tri thức
Giải tiếng Anh 7 Friends Plus
Giải hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp 7 kết nối tri thức
Giải giáo dục thể chất 7 chân trời sáng tạo
Giải môn Giáo dục công dân lớp 7