Hệ tiêu hóa phân hóa là gì

Suckhoedoisong.vn - Hệ tiêu hóa bao gồm ống tiêu hóa và tuyến tiêu hóa. Các cơ quan này giúp cắt nhỏ và phân giải thức ăn, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng.

Hệ tiêu hóa hoạt động như thế nào?

Hệ tiêu hóa ở người được chia làm 2 phần: Ống tiêu hóa bao gồm miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, đại tràng, trực tràng, hậu môn. Tuyến tiêu hóa gồm tuyến nước bọt, tuyến tiêu hóa tụy, gan, mật.

Quá trình tiêu hóa bắt đầu hoạt động khi thức ăn được đưa vào miệng. Cơ hàm giúp nghiền thức ăn thành miếng nhỏ. Nước bọt được tiết ra từ tuyến nước bọt giúp làm ướt, mềm thức ăn đồng thời có chứa các enzym giúp phân hủy tinh bột, protein thành các phân tử nhỏ và đơn giản hơn.

Thức ăn sau khi được cắt nhỏ bắt đầu đi xuống họng rồi xuống thực quản. Thực quản tiếp nhận thức ăn và chuyển xuống dạ dày bằng các cơ co thắt (hay nhu động). Thực quản và dạ dày được ngăn bởi cơ vòng thực quản dưới, hay còn gọi là “van”. Chiếc “van” này giúp thức ăn ở dạ dày không bị trào ngược lên thực quản.

(Ảnh minh họa)

Tại dạ dày, hoạt động co bóp cùng axit dạ dày sẽ phân giải thức ăn thành dạng bán lỏng. Trong ruột non, quá trình tiêu hóa diễn ra phần lớn tại đây với sự hỗ trợ của dịch mật, dịch tụy và dịch ruột. Các tế bào biểu mô ruột chứa nhiều vi nhung mao giúp tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn. Trong ruột già, thức ăn di chuyển chậm hơn để tạo điều kiện cho quá trình lên men của hệ vi khuẩn đường ruột diễn ra. Tại đây nước được hấp thụ và chất thải lưu trữ dưới dạng phân để thải ra ngoài theo đường đại tiện qua ống hậu môn và hậu môn.

Vi khuẩn có vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa. Ở đoạn trên của ống tiêu hóa, các vi khuẩn tham gia vào quá trình tiêu hóa bằng cách lên men thức ăn đã nghiền nát. Carbohydrate làm sản sinh axit béo chuỗi ngắn. Các tế bào ruột già dùng axit béo này như một loại nguyên liệu. Nhờ đó, nhu động ruột được kích thích giúp các vấn đề tiêu hóa diễn ra trơn tru. Từ đó ngăn chặn và cải thiện được táo bón, biếng ăn, tiêu chảy.

Những vấn đề phổ biến của hệ tiêu hóa mà bạn nên biết

Hệ thống tiêu hóa đóng vai trò khá quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Tiêu biểu là đường ruột. Trong cuốn Nhân tố Enzyme của giáo sư Hiromi Shinya (Giáo sư chuyên ngành phẫu thuật tại Đại học Y Albert Einstein, Trưởng khoa nội soi bệnh viện Beth Israel) có viết rằng “Đường ruột chính là bộ não thứ 2 biết tự suy nghĩ”.

Chính vì vậy, khi đường ruột gặp vấn đề, một mắt xích quan trọng trong hệ thống tiêu hóa bị chệch gây ảnh hưởng đến cả hệ thống. Các bệnh thường gặp phổ biến khi hệ tiêu hóa “gặp nạn” như:

- Trào ngược dạ dày thực quản

- Bệnh viêm đại tràng, bệnh Crohn

- Bệnh trĩ

- Rối loạn tiêu hóa, táo bón, tiêu chảy…

Rối loạn tiêu hóa, táo bón, tiêu chảy là vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bệnh có thể do ăn phải thức ăn đã bị ôi thiu nhiễm khuẩn hoặc thức ăn có chứa độc tố vi khuẩn tiết ra, các loại độc tố này gây tác động lên niêm mạc ruột và ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa. Ngoài ra, vi khuẩn gây hại theo thức ăn, đồ uống xâm nhập vào cơ thể gây ảnh hưởng đến sự cân bằng của hệ vi sinh đường ruột.

(Ảnh minh họa)

Khi số lượng hại khuẩn tăng, chúng tiết độc tố gây tổn thương niêm mạc ruột, thành đại tràng, xâm lấn và tấn công lợi khuẩn bằng cách tranh chỗ bám, thức ăn, dinh dưỡng… Không đủ lợi khuẩn sẽ không hỗ trợ cơ thể sản xuất và tổng hợp vitamin, enzyme khiến việc tiêu hóa thức ăn, hấp thu dinh dưỡng kém và dần suy yếu. Từ đó gây ra vấn đề táo bón, tiêu chảy, hay biếng ăn.

Trào ngược dạ dày thực quản là bệnh tiêu hóa mạn tính gây chứng ợ nóng, khó tiêu. Bệnh do van giữa thực quản và dạ dày suy yếu khiến axit dạ dày hoặc dịch mật trào ngược từ dạ dày lên thực quản.

Bệnh Crohn, viêm đại tràng là xuất hiện hiện những tổn thương thực thể (ổ viêm, viêm từng vùng) trên niêm mạc ruột, đại tràng. Bệnh có thể khiến bụng đau quặn, ăn không ngon, mất ngủ, đi ngoài nhiều lần phân nát, lỏng…

Bào tử lợi khuẩn LiveSpo Pregmom là sản phẩm ứng dụng công nghệ “Bào tử lợi khuẩn Dr. ANH” với thành phần chứa trên 3 tỷ lợi khuẩn sống Bacillus subtilis, Bacillus clausii, Bacillus coagulans và nước cất vừa đủ 5ml có tác dụng:

Nếu hiểu được cơ chế hoạt động của hệ tiêu hóa, bạn sẽ có cách hỗ trợ bộ phận này, giúp cơ thể ngày một khỏe mạnh.

Tiêu hóa là quá trình phân hủy các phân tử thức ăn để cơ thể có thể hấp thu. Trong quá trình tiêu hóa ở người, thức ăn đi vào miệng, quá trình tiêu hóa bắt đầu bằng việc nhai và tác dụng của các enzym trong nước bọt. Mục tiêu của quá trình này là hấp thu chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể.

Ảnh 1: Hệ tiêu hóa cần khỏe mạnh để đảm bảo một sức khỏe tốt.

Cấu tạo hệ tiêu hóa ở người bao gồm những cơ quan quen thuộc như sau:

1. Miệng: Quá trình tiêu hóa bắt đầu từ khi bạn đưa thức ăn vào miệng. Răng và xương hàm sẽ tiến hành nhai để chia thức ăn thành những miếng nhỏ giúp cho việc tiêu hóa dễ dàng hơn. Các tuyến nước bọt cũng được tiết ra trong quá trình này để trộn lẫn vào với thức ăn, bắt đầu quá trình phân hủy tinh bột thành các chất đường đơn.
2. Họng: Cổ họng là điểm đến tiếp theo cho thực phẩm từ miệng đi xuống họng và tiếp tục di chuyển xuống thực quản.
3. Thực quản: Thực quản là một ống cơ kéo dài từ hầu họng đến dạ dày. Thực quản đưa thức ăn xuống dạ dày bằng các đợt các đợt cơn co thắt hay còn được gọi là nhu động. Điểm giữa thực quản và dạ dày có cơ vòng thực quản dưới nhằm giữ cho thức ăn ở dạ dày không trào ngược lên thực quản.
4. Dạ dày: Dạ dày với các bó cơ khỏe của mình thực hiện chức năng trộn lẫn thức ăn nhận được với axit và các enzyme để thủy phân các protein phức tạp. Khi di chuyển sang ruột non, tất cả các loại thức ăn đã được biến thành chất lỏng hoặc bột nhão.
5. Ruột non: Đây là nơi diễn ra hầu hết sự hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Ở đây thức ăn tiếp tục được phân tách thành các thành phần phân tử có thể hấp thụ vào máu. Mật từ túi mật và các enzyme tiêu hóa từ tuyến tụy được trộn vào dịch sữa trong tá tràng. Sự hấp thu các chất dinh dưỡng được thực hiện nhờ vào những hình trụ nhỏ giống như ngón tay gọi là nhung mao. Bệnh celiac (bệnh không dung nạp gluten) là một dạng rối loạn trong đó việc hấp thu gluten dẫn đến tổn thương cho nhung mao.

Ba cơ quan đóng vai trò then chốt trong việc giúp dạ dày và ruột non tiêu hóa thức ăn gồm:

– Tuyến tụy: Tuyến tụy có nhiều chức năng khác nhau, trong quá trình tiêu hóa thức ăn tuyến tụy tiết ra một số enzyme vào ruột non để phân hủy protein, chất béo và carbohydrate có trong thức ăn.

– Gan: Gan cũng có nhiều chức năng, nhưng hai chức năng chính của nó trong hệ thống tiêu hóa là tiết dịch mật và lọc máu có các chất dinh dưỡng vừa được hấp thụ đến từ ruột non.

– Túi mật: Túi mật là một túi chứa dịch mật có hình quả lê và nằm ngay dưới gan. Dịch mật được tạo ra ở gan và sau đó nếu cần phải lưu trữ thì dịch mật sẽ được di chuyển đến túi mật thông qua ống mật. Trong bữa ăn, túi mật co bóp để đẩy dịch mật xuống ruột non.

Ảnh: Chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh.

1. Đại tràng Chức năng của đại tràng là giúp hấp thụ nước và chất dinh dưỡng còn lại. Thông thường phải mất khoảng 36 giờ để phân đi qua đại tràng. Thành phần chính của phân chủ yếu là mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn. Những vi khuẩn này thực hiện một số chức năng hữu ích, như tổng hợp các loại vitamin khác nhau, xử lý chất thải và cặn lắng thức ăn, bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn có hại.
2. Trực tràng : Đây là bộ phận kết nối đại tràng với hậu môn với nhiệm vụ nhận phân từ đại tràng và kích thích các dây thần kinh truyền đến vỏ đại não, cho bạn biết cảm giác muốn đi đại tiện. Sau đó, bộ não sẽ quyết định có nên đi đại tiện hay không. Nếu muốn đi vệ sinh, cơ vòng sẽ giãn ra để đưa phân ra khỏi cơ thể. Còn nếu chưa muốn, cơ thắt và trực tràng sẽ điều chỉnh lại để cảm giác muốn đi vệ sinh tạm thời biến mất.
3. Hậu môn: Đây là phần cuối cùng của đường tiêu hóa, được cấu tạo từ các cơ sàn chậu và hai cơ thắt hậu môn (cơ bên trong và bên ngoài). Chức năng chính của hậu môn là đựng và đào thải phân, đồng thời tiết dịch nhầy để bôi trơn giúp phân dễ dàng di chuyển ra khỏi cơ thể và hấp thu nước.

Nhìn chung, để đi qua toàn bộ đường ống tiêu hóa , thức ăn mất khoảng 24 đến 72 giờ. Hệ tiêu hóa là một quá trình có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Khi một trong các mắt xích gặp sự cố, phá vỡ sự cân bằng của hệ thống thì sức khỏe ngay lập tức sẽ có những vấn đề bất lợi. Các sự cố thường gặp nhất là táo bón, tiêu chảy, sình bụng, chậm tiêu hóa, chứng ợ nóng, sôi bụng và những cơn đau về dạ dày… Vì vậy, nếu gặp tình trạng này, bạn hãy ngay lập tức điều trị bệnh, tránh làm suy giảm chức năng hệ tiêu hóa, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.