Hướng dẫn dấu trong pascal
Trong các bài viết trước Taimienphi.vn đã giới thiệu cho bạn các kiểu dữ liệu trong Pascal, bài viết này Taimienphi.vn sẽ giới thiệu cho bạn về biết và cách khai báo của Pascal Show Biến là giá trị có thể thay đổi được trong mỗi chương trình, mỗi biến trong Pascal có một kiểu dữ liệu nhất định, xác định kích thước và cách bố trí trong bộ nhớ, phạm vi các giá trị có thể được lưu trữ trong bộ nhớ đó; và bộ toán tử có thể áp dụng cho biến. Tên của biến có thể bao gồm các chữ cái, chữ số, ký tự gạch chân và phải bắt đầu bằng chữ cái hoặc ký tự gạch chân. Pascal không phân biệt chữ hoa và chữ thường, vì vậy sử dụng chữ hoa hay chữ thường cũng đều như nhau. Cách khai báo biến trong Pascal Pascal có nhiều hàm khác nhau, để tìm hiểu hết các hàm Pascal không phải chuyện sớm mà cần phải nghiên cứu thật lâu, có nhiều hàm Pascal đơn giản, nhưng có có hàm phức tạp giống như các biến vậy. 1. Các biến cơ bản trong PascalNgôn ngữ lập trình Pascal cũng cho phép xác định các kiểu biến khác nhau. Tuy nhiên trong bài viết này Taimienphi.vn sẽ chỉ giới thiệu cho bạn các biến cơ bản. 2. Khai báo biến trong PascalTất cả các biến phải được khai báo trước khi sử dụng chương trình Pascal. Tất cả các khai báo biến theo sau từ var. Một khai báo chỉ định một danh sách biến, tiếp theo là dấu hai chấm (:) và kiểu biến. Cú pháp khai báo biến: var variable_list : type; Trong đó type phải là kiểu biến Pascal hợp lệ, bao gồm các ký tự (character), số nguyên (interger), số thực (real), boolean hoặc bất kỳ kiểu dữ liệu do người dùng chỉ định, … . Và variable_list có thể bao gồm một hoặc nhiều tên định danh được phân tách nhau bởi dấu phẩy. Dưới đây là một số khai báo biến hợp lệ: var Trong các bài viết trước Taimienphi.vn đã đề cập Pascal cho phép khai báo kiểu. Có thể xác định kiểu khai báo bằng tên hoặc định danh. Ngoài ra có thể sử dụng khai báo kiểu để xác định các kiểu biến. Ví dụ: type Khai báo kiểu có thể được sử dụng trong khai báo biến. var Lưu ý giữa khai báo kiểu (type) và khai báo biến (var) có sự khác nhau. Khai báo kiểu cho biết các kiểu như integer (kiểu số nguyên), real (số thực), … . Còn khai báo biến cho biết giá trị mà một biến có thể thực hiện. Bạn có thể so sánh khai báo kiểu trong Pascal với typedef trong C. Quan trọng nhất là tên biến đề cập đến vị trí bộ nhớ, nơi mà giá trị của biến sẽ được lưu trữ, còn khai báo kiểu thì không. 3. Khởi tạo giá trị của biến trong PascalCác biến được gán giá trị với dấu hai chấm (:) và dấu bằng (=), tiếp theo là một biểu thức hằng. Công thức chung để gán một giá trị là: variable_name := value; Mặc định các biến trong Pascal không được khởi tạo bằng 0, mà có thể chứa các giá trị rác. Vì vậy tốt hơn là khởi tạo các biến trong một chương trình. Các biến có thể được khởi tạo (được gán giá trị ban đầu) trong phần khai báo biến. Khởi tạo biến theo sau từ var và cú pháp khởi tạo như sau: var Một số ví dụ như: age: integer = 15; Dưới đây là ví dụ chương trình hoàn chỉnh sử dụng các biến và cách khai báo của Pascal : program Greetings; Sau khi được biên dịch và thực thi, đoạn mã trên sẽ cho kết quả: Please enter your first name: Biến liệt kê Bạn đã thấy cách sử dụng các kiểu biến đơn giản như Integer, Real và Boolean. Các biến của kiểu liệt kê, có thể được khai báo như sau: Lưu ý: Chúng ta không nên dùng lệnh read để nhập dữ liệu cho các biên mà nên nhập bằng lệnh readln vì khi nhập dữ liệu cho các biến bằng lệnh read có thể sẽ dẫn đến tình trạng trôi lệnh (tức là một số lệnh không được thực hiện).Nhiều bạn bè hỏi chúng tôi làm thế nào để lập trình Pascal mà cho kết quả văn bản là chữ Việt có dấu, trong DOS, rồi trong WIN. Sau đây là một thủ thuật cơ bản và dễ thực hiện dành bạn đọc nào có quan tâm. Trước hết, ta cần chương trình TBK.COM cỡ 10 KB của anh Quách Tuấn Ngọc, cựu học sinh Khối chuyên Toán – Tin, trường ĐHKHTN, ĐHQG Hà Nội, hiện là Giám đốc Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Bộ Giáo dục và Đào tạo. File này được tải mạng qua địa chỉ: www.khoia0.com/tbk.com và lưu vào cùng thư mục với TPX.EXE, nơi bạn thường xuyên lập trình Pascal! Trình tự công việc như sau:
Gõ Ctrl+Tab > Gõ phím mũi tên xuống (↓) một lần, vạch “Tiếng Việt ... Bật” sẽ hiện ra > Bạn hãy gõ Enter > Gõ Esc. Hãy thử soạn chương trình ngắn sau nhé: Uses crt; Begin Writeln(‘Chào mừng bạn đến với TBK.COM’); Readkey End. Lưu file này lại với tên Test.Pas chẳng hạn, và cho chạy, kết quả được ‘Chào mừng bạn đến với TBK.COM’. Vì dùng TPX.EXE nên máy tự động tạo ra file Test.Exe trong cùng thư mục với Test.Pas. Gõ Alt+F, D để tạm thời về DOS > Gõ lệnh TEST và Enter, sẽ thấy câu ‘Chào mừng bạn đến với TBK.COM’ có dấu chữ Việt cẩn thận. Bây giờ lại thử thoát khỏi TBK bằng cách gõ lệnh TBK /u và Enter tại dấu mời hệ thống. Sau đó lại gõ lệnh Test và Enter thì thấy câu trên không bình thường nữa mà là: Chµo mõng b¹n ®Õn víi TBK.COM Để khắc phục tình trạng trên, gõ TBK và Enter để kích hoạt TBK, rồi mới chạy lại Test thì lại được chữ Việt có dấu. Tóm lại, muốn cho các chương trình lập ra nhờ TBK để có chữ Việt có dấu, chạy ngoài DOS cho chữ Việt có dấu, thì phải kích hoạt TBK trước! Bây giờ hãy làm thế nào để đưa được văn bản chữ Việt có dấu lập bằng Turbo Pascal như trên lại có hiệu lực trong Windows? Mở Test.Pas trong môi trường Turbo Pascal, gõ Alt+F,A để lưu lại dưỡi tên mới là Test-W.Pas, rồi soạn lại như sau: Uses crt; Var F:Text; Begin Asign(F,’Test-W.DOC’); Rewwrite(F); Writeln(F,‘Chào mừng bạn đến với TBK.COM’); Close(F) End. Chương trình này nhằm tạo ra file Test-W.DOC để mở được trong Microsoft Word. Gõ Ctrl+F9 cho chạy, bạn sẽ không thấy gì trên màn hình cả! Nhưng ra Windows, mở file Test-W.DOC nó bằng Win Word tta dược kết quả: Chµo mõng b¹n ®Õn víi TBK.COM Rõ ràng là không đúng! Nhưng đừng vội nản chí! Bôi đen văn bản bằng cách gõ Ctrl+A, rồi chọn font .VnTime, thì kết quả được: Chµo mõng b¹n ®Õn víi TBK.COM (Font .VnTime) Từ đây ta có thể đổi ra các font khác kể cả Convert to Unicode, nhờ Unikey chẳng hạn: Bôi đen dòng chữ trên, chọn Copy, nhấp phải chuột vào biểu tượng V ở khay hệ thống, chọn Công cụ, đánh dấu kiểm vào hộp kiểm Chuyển mã Clipboard, chọn nguồn là TCVN3(ABC) và Đích là Unicode, nhấp nút chuyển mã sx thấy thông báo Successful convert RTF Clipboard, nhấp OK, nhấp Đóng, Tìm vị trí trên văn bản cần thu lấy kết quả và goc Ctrl+V để Paste, ta thu được kết quả: Chào mừng bạn đến với TBK.COM (Font Times New Roman) Hy vọng là nhờ thủ thuật nêu trên, bạn có thể lập trình bằng Turbo Pascal, vì đó là ngôn ngữ tương đối dễ dàng với mọi người, mà vẫn cho các văn bản chữ Việt có dấu, không chỉ trong môi trương DOS mà cả trong Windows nữa. |