Đó là những cây quang hợp nhiều hơn vào mùa xuân và mùa hè sẽ rụng lá sớm vào mùa thu.
Lá của những loài cây rụng lá vùng ôn đới chuyển sang màu vàng và đỏ rực rỡ trước khi rụng, báo hiệu mùa thu đã đến. Đây là quá trình lão hóa của lá, giúp cho cây chuẩn bị đón mùa đông bằng cách tạm ngừng phát triển và lấy dưỡng chất từ các tán lá. Trong chu trình vật hậu của cây, lá già đi đánh dấu thời điểm kết thúc giai đoạn sinh trưởng mà cây hấp thụ CO2 qua quá trình quang hợp.
Tình trạng ấm lên toàn cầu dẫn đến các giai đoạn sinh trưởng dài hơn trong những năm gần đây, với sự xuất hiện của lá cây vào mùa xuân sớm hơn 2 tuần so với 100 năm trước và lá già đi chậm hơn 6 ngày. Tình trạng lão hóa của lá sẽ còn tiếp tục chậm hơn thế nếu khí hậu tiếp tục ấm áp, làm tăng lượng carbon cây hấp thụ vào trong điều kiện biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, các nhà khoa học ở ETH Zurich mới đây lại có kết luận ngược lại. Trong một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Khoa học, họ đã giải thích cơ chế tự điều tiết làm ngắn lại thời kỳ sinh trưởng của cây. Tăng quang hợp vào mùa xuân và mùa hè dẫn đến lão hóa sớm hơn, khiến cho lá mùa thu rụng sớm hơn.
Giảm sút bể chứa carbon chính là yếu tố quyết định sự lão hóa của lá
Trước đây, rất khó dự báo chính xác mùa tăng trưởng của cây vì các yếu tố dẫn đến việc lá cây già đi chưa được hiểu đầy đủ. Đến nay, các nhà khoa học cho rằng khi mùa hè qua đi, thời tiết mùa thu làm cho nhiệt độ thấp xuống, ngày ngắn lại. Đây là những yếu tố chính làm cho lá cây suy giảm sức sống. Một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng sự phát triển của lá trong mùa xuân có ảnh hưởng đến việc lụi tàn của lá khi thu sang.
"Nhưng vì các cơ chế này quan trọng đến mức nào thì chúng ta vẫn chưa hiểu hết nên các mô hình vật hậu học chỉ có thể vận dụng các tác động này phần nào mà thôi." - Tiến sĩ Constantin Zohner, trưởng nhóm nghiên cứu của ETH Zurich cho biết.
Mối liên hệ giữa vật hậu học mùa thu và mùa xuân có thể được giải thích bằng hoạt động quang hợp, hay chính xác hơn là hiện tượng giảm sút bể chứa carbon. Trong giả thuyết này, khi đất khan hiếm chất dinh dưỡng như là nitrogen chẳng hạn, thì lượng CO2 mà cây hấp thụ trong mùa thu cũng bị giảm sút. Cây càng hấp thụ nhiều carbon trong mùa xuân và mùa thu thì mùa lá úa tàn càng sớm bắt đầu.
Từ lâu người ta đã biết đến vai trò này của quang hợp trong việc kiểm soát sự lão hóa của lá, ví dụ như ở các loài cây lương thực thu hoạch theo vụ mùa, nhưng chưa bao giờ được thí nghiệm ở các loài cây khác. Chính vì thế các nhà khoa học ở ETH Zurich đã tiến hành nghiên cứu các yếu tố quyết định vật hậu học bằng cách vừa kết hợp quan sát thực địa với các thí nghiệm và các mô hình trong phòng thí nghiệm.
Tác động mạnh của quang hợp
Qua quan sát lâu dài 6 loài cây rụng lá theo mùa ở châu Âu trong 6 thập kỷ qua, các nhà khoa học đã có cơ sở để tiến hành nghiên cứu này. Từ các dữ liệu thu thập được, nhóm của Tiến sĩ Zohner đã thử nghiệm ảnh hưởng tương đối của các yếu tố khác nhau đối với thời gian lá cây úa tàn vào mùa thu, trong đó có các yếu tố: sự sinh trưởng mạnh của lá vào mùa xuân, quang hợp theo mùa, nồng độ CO2, nhiệt độ và lượng mưa.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn tiến hành một loại thí nghiệm với cây non ngoài trời và trong lồng thí nghiệm để có thể phân biệt các tác động của nhiệt độ, ánh sáng ban ngày và nồng độ CO2 ảnh hưởng như thế nào đến mối tương quan giữa quang hợp và sự già đi của lá.
Quan sát lâu ngày cũng cho thấy tác động mạnh mẽ của quang hợp: trong những năm lá cây quang hợp nhiều vào mùa xuân và mùa hè, lá già đi sớm hơn ở mức cứ tăng 10% hoạt động quang hợp thì dẫn đến lá già đi sớm 8 ngày. Các thí nghiệm đã khẳng định thêm cho các phát hiện này.
Mô hình mới dự báo chính xác hơn
Nghiên cứu cho thấy quang hợp theo mùa, nhiệt độ mùa thu và độ dài của ngày là những yếu tố chính ảnh hưởng đến sự già đi của lá. Một số yếu tố khác như nồng độ CO2 trong không khí, nhiệt độ mùa hè, cường độ ánh sáng và lượng mưa cũng có ảnh hưởng nhưng chỉ ảnh hưởng gián tiếp thông qua việc chúng ảnh hưởng đến quá trình quang hợp.
Mùa thu ấm lên do biến đổi khí hậu khiến cho quá trình già đi của lá bị chậm lại. Tuy nhiên, tác động này bị chặn lại bởi quang hợp tăng lên vào mùa xuân và mùa hè thông qua việc tăng nồng độ CO2, mùa hè ấm hơn và lá cây phát triển sớm hơn.
Các nhà nghiên cứu đã xây dựng một mô hình vật hậu học mùa thu mới có tính đến tất cả các yếu tố này ở mức ảnh hưởng của từng yếu tố. Mô hình mới giúp họ dự đoán thời gian lá già đi vào mùa thu với mức độ chính xác tăng 42% so với các mô hình cũ. Các dự báo trước đây cho rằng thời điểm lá cây già đi sẽ xuất hiện chậm 2 đến 3 tuần vào cuối thế kỷ này, nhưng mô hình mới cho kết quả ngược lại, tức là nếu quang hợp tiếp tục tăng lên thì lá cây sẽ già đi sớm hơn từ 3 đến 6 ngày so với hiện nay. Điều đó có nghĩa là mùa cây phát triển sẽ kéo dài thêm từ 8 đến 12 ngày vào cuối thế kỷ này.
Phạm Hường
Theo Science Daily
Cây rất dễ thích nghi và có khả năng chống chịu, nhưng sự thật là khi chúng buộc phải chịu nhiệt độ cao hơn bình thường và trong nhiều ngày liên tiếp ... họ bắt đầu có những vấn đề nghiêm trọng.
Lần này tôi sẽ giải thích cho bạn tại sao lá rơi, và chúng tôi cũng sẽ cố gắng cải thiện các điều kiện môi trường để cuộc sống của loài thực vật đó không gặp quá nhiều nguy hiểm.
Cách ly
Một trong những hiệu ứng phổ biến nhất là say nắng. Khi một cây phải chịu đựng nhiệt độ khắc nghiệt lần đầu tiên, nó có thể phải trả giá rất cao, ngay cả khi nó đến từ những vùng rất nóng hoặc rất lạnh. Các triệu chứng thường gặp nhất là:
- Lá của nó thay đổi màu sắc, như thể đó là mùa thu: Điều này là do thực tế là cây tăng sản xuất anthocyanins [sắc tố hòa tan có trong lá], khiến chúng có màu đỏ hoặc vàng. Trong hình ảnh, bạn có thể thấy bức ảnh chụp một trong những cây du Trung Quốc của tôi, được chụp vào tháng XNUMX này. Nó không nên làm chúng ta lo lắng quá mức, vì nó không có gì khác hơn là bảo vệ chống lại tia cực tím.
- Rụng lá: nó chắc chắn là triệu chứng đáng báo động nhất. Một ngày chúng ta có một cây khỏe mạnh, nhưng ngày hôm sau lá bắt đầu rụng. Chúng ta làm gì? Điều tốt nhất cần làm là bảo vệ nó khỏi ánh nắng mặt trời, và giữ cho lớp nền ẩm [nhưng không bị ngập úng].
- Các tờ gấp và / hoặc nhăn: chúng vẫn xanh, nhưng chúng không còn phẳng nữa. Như trong trường hợp trước, chúng tôi sẽ bảo vệ chúng khỏi ánh nắng trực tiếp cho đến khi nhiệt độ giảm xuống.
Trong suốt thời kỳ mùa hè, sâu bệnh hại là thứ tự trong ngày. Khí hậu khô và ấm áp tạo điều kiện cho sự sinh sôi nảy nở của chúng, chúng lợi dụng mọi điểm yếu nhỏ nhất của cây để tấn công chúng. Vì lý do này, phòng ngừa sử dụng thuốc diệt côn trùng [Ví dụ như dầu Neem] và thuốc diệt nấm sinh thái [như đồng lainco]. Bằng cách này, chúng tôi sẽ đảm bảo rằng mùa hè sẽ trôi qua mà không có vấn đề gì.
Bạn có thấy nó thú vị không?
Lá rụng vì nhiều lý do, bao gồm căng thẳng môi trường, sâu bệnh và bệnh. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất khiến lá rụng.
Sốc - Sốc từ việc cấy, thay chậu hoặc chia, có lẽ là lý do số một cho việc rụng lá ở cây. Điều này cũng có thể đúng với các nhà máy đi từ môi trường trong nhà sang ngoài trời và ngược lại. Biến động về nhiệt độ, ánh sáng và độ ẩm có thể có tác động xấu đến cây trồng, đặc biệt là khi chúng đang chuyển từ môi trường này sang môi trường khác - thường dẫn đến mất tán lá.
Thời tiết và khí hậu - Cùng với những thay đổi môi trường có thể dẫn đến sốc, thời tiết và khí hậu đóng một vai trò rất lớn trong việc khiến lá rụng. Một lần nữa, nhiệt độ có thể ảnh hưởng lớn đến thực vật. Nhiệt độ thay đổi đột ngột, lạnh hoặc nóng, có thể dẫn đến tán lá chuyển sang màu vàng hoặc nâu và rụng.
Điều kiện ẩm ướt hoặc khô - Nhiều cây sẽ rụng lá do điều kiện quá ẩm ướt hoặc khô. Ví dụ, tưới nước thường dẫn đến vàng lá và rụng lá. Đất khô, nén có thể có kết quả tương tự, vì rễ bị hạn chế. Để bảo tồn nước trong điều kiện khô ráo, cây thường sẽ rụng lá. Các nhà máy container quá đông có thể rụng lá vì lý do tương tự, đưa ra một dấu hiệu tốt cho thấy việc thay chậu là cần thiết.
Thay đổi theo mùa - Sự thay đổi của các mùa có thể dẫn đến mất lá. Hầu hết chúng ta đều quen với việc rụng lá vào mùa thu, nhưng bạn có biết rằng nó cũng có thể xảy ra vào mùa xuân và mùa hè? Không có gì lạ khi một số loại cây, như cây thường xanh và cây lá rộng, rụng lá già nhất [thường có màu vàng] vào mùa xuân để nhường chỗ cho sự mọc lại của những chiếc lá non, mới. Những người khác làm điều này vào cuối mùa hè / đầu mùa thu.
Sâu bệnh - Cuối cùng, một số loại sâu bệnh nhất định đôi khi có thể gây rụng lá. Do đó, bạn phải luôn luôn kiểm tra lá cẩn thận xem có dấu hiệu nhiễm bệnh hay nhiễm trùng bất cứ khi nào cây của bạn bị rụng lá không.