Tập hợp các quy tắc quy định cách gửi và nhận thông tin trên mạng được gọi là gì?

Điểm truy cập là gì, được đặt ở đâu và bạn có thể kết nối với các điểm truy cập trong khi vẫn duy trì được tính riêng tư và bảo mật bằng cách nào?

Nếu bạn đã từng thử trả lời email hay lướt mạng Internet trên thiết bị di động ở nơi công cộng hay thậm chí tại văn phòng hoặc tại nhà bạn, chắc chắn là bạn phải kết nối với điểm truy cập Wi-Fi. Cách kết nối này không chỉ vô cùng tiện lợi, mà bạn còn không phải dùng tới dữ liệu trên thiết bị di động của mình. Không có gì ngạc nhiên khi những điểm truy cập ngày càng trở thành một phần thiết yếu trong hạ tầng công cộng và cả trải nghiệm Internet của chúng ta.

Mỗi ngày, hàng triệu người kết nối với các điểm truy cập công cộng vì có nhu cầu truy cập mạng Internet. Ước tính có gần 200 triệu điểm truy cập trên toàn thế giới, đến năm 2018 cứ 20 người trên Trái Đất sẽ có một điểm truy cập. Với đời sống kỹ thuật số luôn kết nối hiện đại, ai cũng mong muốn được kết nối mạng liên tục và những điểm truy cập Wi-Fi công cộng đang phát triển thành mạng lưới các điểm truy cập toàn cầu để đáp ứng nhu cầu này.

Thuật ngữ

Trước khi tìm hiểu sâu hơn về cách thức kết nối với điểm truy cập và những vấn đề bảo mật liên quan, chúng hãy cùng xem định nghĩa của nó là gì. Một số người sử dụng lẫn lộn hai thuật ngữ điểm truy cập và điểm truy cập di động, tuy nhiên chúng có ý nghĩa khác nhau.

• Điểm truy cập: Điểm truy cập là một địa điểm thực tế để mọi người có thể truy cập Internet, điển hình là sử dụng Wi-Fi, qua một hệ thống mạng cục bộ không dây [WLAN] có một bộ định tuyến kết nối với nhà cung cấp dịch vụ Internet. Hầu hết ai cũng gọi những điểm này là điểm truy cập Wi-Fi hay điểm kết nối Wi-Fi. Đơn giản là điểm truy cập là những địa điểm thực tế để người dùng có thể kết nối Internet không dây bằng thiết bị di động, ví dụ như điện thoại thông minh và máy tính bảng.
  Điểm truy cập có thể là tại một địa điểm riêng hay một nơi công cộng, như quán cà phê, khách sạn, sân bay, hay thậm chí là trên máy bay. Nhiều điểm truy cập công cộng cung cấp kết nối không dây miễn phí trên mạng mở, nhưng cũng có những điểm truy cập lại thu phí. Phần sau của bài viết này sẽ trình bày cách kết nối thiết bị di động với điểm truy cập Wi-Fi.
• Điểm truy cập di động: Điểm truy cập di động [mobile hotspot - đôi khi được gọi là portable hotspot] là điểm truy cập có thể di động được! Nếu điểm truy cập Wi-Fi thường gắn liền với một địa điểm thực tế, bạn có thể tạo ra một điểm truy cập di động sử dụng kết nối dữ liệu trên điện thoại thông minh để kết nối Internet cho máy tính xách tay. Quá trình này là chia sẻ kết nối. Quá trình này sẽ được trình bày chi tiết ở phần sau.
  Bạn cũng nên biết những thuật ngữ này khi nói về điểm truy cập Wi-Fi.
• Điểm truy cập [điểm truy cập không dây]: Điểm truy cập không dây [WAP] là thiết bị kết nối mạng cho phép thiết bị Wi-Fi kết nối với mạng có dây. WAP có thể kết nối vật lý với bộ định tuyến hay tự tích hợp vào bộ định tuyến. WAP không phải điểm truy cập, vì điểm truy cập là một địa điểm thực tế có sẵn kết nối Wi-Fi với WLAN.
• Wi-Fi: Wi-Fi là công nghệ cho phép điện thoại thông minh hay máy tính truy cập mạng Internet qua kết nối không dây. Wi-Fi sử dụng tín hiệu vô tuyến để gửi và nhận dữ liệu giữa thiết bị đã bật kết nối Wi-Fi và WAP.
• SSID: Một định danh dịch vụ [thường được biết đến là SSID] là tên đặc biệt của một mạng không dây. Bạn phải biết tên của mạng không dây cần kết nối. Máy tính hay điện thoại thông minh của bạn có thể tìm kiếm những mạng không dây hiện có; thông thường mọi người đặt tên mạng của mình để dễ nhận dạng, tên có thể là điện thoại của Bob hay Khách của khách sạn hoặc thậm chí là Đừng đụng vào LAN của tôi.

Bây giờ, bạn đã hiểu một số thuật ngữ liên quan đến điểm truy cập, hãy cùng tìm hiểu cách kết nối với điểm truy cập.

Cách kết nối với điểm truy cập Wi-Fi

Bạn có thể cho điện thoại thông minh hay máy tính xách tay kết nối mạng Internet qua nhiều điểm truy cập Wi-Fi suốt cả ngày, dù bạn ở văn phòng, ở nhà hay ở những địa điểm công cộng như quán cà phê và sân bay. Sử dụng các điểm truy cập là cách dễ dàng giúp bạn truy cập mạng trong cuộc sống bận rộn.

Kết nối với điểm truy cập không dây là quá trình đơn giản. Hãy lấy ví dụ với điện thoại thông minh. Bạn muốn trả lời email tại sân bay trong khi chờ bay và bạn không muốn sử dụng dữ liệu di động của mình. Bạn có thể cài đặt điện thoại thông minh thông báo cho bạn biết khi đang trong vùng có kết nối mạng không dây, hoặc bạn có thể tìm thấy những kết nối mạng không dây thông qua cài đặt của điện thoại. Những bước bạn cần thực hiện để kết nối với điểm truy cập Wi-Fi phụ thuộc vào thiết bị như Android*, iPhone* hay nhãn hiệu khác, nhưng sau đây là hướng dẫn chung.

1. Bấm vào biểu tượng không dây trên thiết bị của bạn để xem tên của các kết nối mạng không dây gần đó. Chọn một kết nối mạng không dây; trong một số trường hợp, bạn cũng có thể phải bấm vào nút Kết nối.
2. Nhập mã bảo mật hoặc mật khẩu. Hầu hết các kết nối mạng không dây đều được bảo mật và cần có mật khẩu để kết nối. Một số mạng không được bảo mật hoặc mở và không yêu cầu mật khẩu; bạn cần thận trọng khi kết nối những mạng này bởi chúng có thể gây ra rủi ro về bảo mật.
3. Chọn hình thức kết nối mạng [nhà, cơ quan hay công cộng, nếu bạn đang sử dụng thiết bị chạy hệ điều hành Windows*]. Việc chọn hình thức kết nối mạng sẽ thiết lập mức độ bảo mật phù hợp với địa điểm của bạn. Nếu bạn chọn nhà hay cơ quan, các thiết bị khác có thể phát hiện ra thiết bị của bạn. Hãy đảm bảo chọn công cộng nếu bạn đang ở một địa điểm công cộng như quán cà phê, khách sạn, nhà hàng, sân bay hay những địa điểm tương tự.

Xong! Bạn sẽ kết nối mạng trong chớp mắt.

Tùy vào vị trí của bạn và loại điểm truy cập ở gần mình, bạn có thể sử dụng kết nối mạng không dây mở, không bảo mật hoặc kết nối mạng không dây thương mại/trả phí. Bạn có thể sẽ được yêu cầu đăng ký tài khoản hoặc sử dụng dịch vụ trả phí như Boingo* hay iPass* với nhiều gói truy cập Wi-Fi tùy vào thời gian bạn dự tính sử dụng mạng Internet.

Tuy nhiêm, có những lúc bạn không thể tìm được điểm truy cập Wi-Fi gần mình . Hãy đọc tiếp để tìm hiểu về cách sử dụng điện thoại thông minh làm điểm phát sóng di động.

Sử dụng điện thoại thông minh làm điểm truy cập di động

Nếu bạn đang ở một địa điểm không có điểm truy cập và bạn muốn kết nối mạng Internet cho máy tính xách tay, bạn có thể sử dụng điện thoại làm điểm truy cập Wi-Fi di động thông qua một quy trình chia sẻ kết nối. Quy trình này cho phép máy tính xách tay truy cập mạng Internet và dùng chung kết nối dữ liệu của điện thoại thông minh.

Mặc dù các bước cài đặt khác nhau tùy vào điện thoại thông mình và nhà cung cấp dịch vụ Internet, nhưng thông thường bạn có thể xem hướng dẫn trong menu Cài đặt hoặc Quản lý Kết nối của điện thoại. Để bảo mật, bạn cần đảm bảo mình sử dụng mật khẩu Wi-Fi để những người dùng Internet gần đó không thể truy cập được điện thoại hay máy tính xách tay của bạn. Bạn cũng cần biết rằng việc chia sẻ kết nối mạng di động của điện thoại với máy tính xách tay sẽ sử dụng dung lượng dữ liệu của điện thoại; do đó hãy để ý tới mức sử dụng để tránh bất kỳ khoản phí phát sinh nào.

Giờ thì bạn đã vào được mạng rồi, phải vậy không? Không hẳn. Bạn nên biết rằng sử dụng các điểm truy cập Wi-Fi là một cách tiện lợi giúp bạn giữ kết nối với công việc, gia đình và bạn bè. Tuy nhiên, kết nối với điểm truy cập cũng gây ra một số rủi ro về bảo mật.

Tính bảo mật của điểm truy cập

Một trong những rủi ro của việc kết nối với mạng Internet là những công nghệ vốn hỗ trợ chúng ta bắt kịp công việc và cuộc sống cá nhân nhưng lại có thể dễ dàng bị tin tặc và những tên trộm thông tin nhận dạng tấn công.

Khi tìm kiếm một điểm truy cập WI-Fi công cộng, hãy đảm bảo rằng chỉ kết nối điện thoại thông minh hay máy tính xách tay với những nhà cung cấp đáng tin cậy, như kết nối mạng không dây của quán cà phê hay khách sạn. Cảnh giác khi kết nối với những điểm truy cập có lỗi chính tả như Bongo thay vì Boingo, bởi tin tặc đôi khi sử dụng những cái tên tưởng chừng vô hại này để nhử những người dùng bận rộn không chú ý tới tiểu tiết.

Cũng có thể tin tặc sẽ gửi những phần mềm độc hại [những phần mềm có thể phá hoại hay vô hiệu hóa máy tính của bạn] thông qua kết nối Wi-Fi không bảo mật, đặc biệt nếu bạn đang sử dụng một chương trình chia sẻ tập tin trên cùng một kết nối mạng.

Mạng riêng ảo [VPN]

Nếu bạn lo ngại vấn đề bảo mật khi sử dụng điểm truy cập Wi-Fi công cộng, bạn nên cân nhắc việc tạo mạng riêng ảo [VPN] để sử dụng Internet qua một kết nối được mã hóa. Cách làm này có thể ngăn chặn tin tặc bởi dữ liệu của bạn đã được mã hóa, nhưng sẽ làm chậm tốc độ truy cập Internet do phải mất nguồn lực xử lý để mã hóa và giải mã dữ liệu được truyền đi.

Tìm giải pháp VPN phù hợp

Nếu bạn quan tâm đến việc sử dụng VPN để bảo vệ bản thân khi truy cập mạng thì hãy làm theo các bước sau:

• Đầu tư vào một dịch vụ hàng tháng. Đây là một trong những giải pháp được sử dụng nhiều nhất. Đảm bảo nghiên cứu trước khi mua.
• Cân nhắc mua một bộ định tuyến hỗ trợ VPN. Có vài mẫu trên thị trường giúp bạn dễ dàng thiết lập VPN cho riêng mình.

Với hơn 9 tỉ thiết bị di động có kết nối Wi-Fi dự kiến sẽ được sử dụng vào cuối năm nay, người ta không hề nói quá khi nhắc đến vai trò quan trọng của các điểm truy cập và Wi-Fi trong cuộc sống hiện nay.