Đều đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển của ngôn ngữ tiếng Việt.
1. Phân biệt Thành ngữ với Tục ngữ và Ca dao
- Điểm giống:
Quảng cáo
+ Đều đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển của ngôn ngữ tiếng Việt.
+ Đều có thành phần cấu tạo là từ, có thể là từ đơn, từ ghép hoặc là từ phức
+ Đều chưa dựng cũng như phản ánh các tri thức, kiến thức của nhân dân về những hiện tượng, sự vật tồn tại của thế giới khách quan
- Điểm khác:
Thành ngữ
Tục ngữ
Ca dao
Khái niệm
Là tập hợp từ cố định đã quen dùng mà nghĩa của nó thường không thể giải thích được một cách đơn giản bằng nghĩa của các từ tạo nên nó
Là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức thực tiễn của nhân dân
Là những câu thơ có thể hát thành những làn điệu dân ca, ru con... hoặc là lời dân ca đã lược bỏ đi những luyến ái khi hát
Hình thức
Là các cụm từ cố định
Là một câu ngắn gọn và có hoàn chỉnh về cấu tạo ngữ pháp
Là những câu thơ có vần điệu, trữ tình
Nội dung
- Chưa diễn đạt được một ý trọn vẹn mà chỉ đang đề cập đến như một khái niệm.
Diễn đạt được một ý, nội dung trọn vẹn hoàn chỉnh.
Thể hiện tình yêu nam nữ, ngoài ra còn có những nội dung khác như: quan hệ gia đình, các quan hệ phức tạp khác trong xã hội.
Sử dụng
Thuộc lĩnh vực ngôn ngữ học cho nên thường dùng làm thành phần để tạo câu hoặc chèn thêm vào trong các câu nói.
Bài "Bàn về thành ngữ, tục ngữ" của Lê Xuân Mậu trong tạp chí Ngôn ngữvà Đời sốngsố 5 [91] - 2003, tác giả viết: "Với những đơn vị "lưỡng tính" thực ra khó xác định được khởi nguồn của nó là thành ngữ hay tục ngữ, gọi tất cả là "thành ngữ bị tục ngữ hóa" có thể là không bao quát mọi trường hợp...".
Theo chúng tôi nghĩ thành ngữ và tục ngữ không thể "lưỡng tính", không thể là một câu vừa là tục ngữ vừa là thành ngữ được, cũng không thể nói "thành ngữ bị tục ngữ hóa" và càng không thể như Phạm Thuận Thành cho [theo Lê Xuân Mậu] tục ngữ không thể có nghĩa bóng, chỉ có thành ngữ mới có nghĩa bóng. Nói như vậy là không có căn cứ, phiến diện, thiếu thuyết phục.
Theo chúng tôi, muốn phân biệt đâu là thành ngữ, đâu là tục ngữ thì phải có căn cứ, phải có cơ sở khoa học, có tiêu chí để phân định.
Đầu tiên xin nói về tục ngữ: Tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, gọn sắc, xuôi tai, diễn đạt trọn vẹn một ý mà nội dung thuộc về những kinh nghiệm đời sống, kinh nghiệm lịch sử - xã hội của nhân dân. Tục ngữ là một phán đoán, chẳng hạn "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng". Còn thành ngữ chỉ là một cụm từ [cụm từ cố định] diễn đạt một khái niệm một cách có hình ảnh.
Xét về mặt ngữ pháp thì tục ngữ là một câu, là một phán đoán, còn thành ngữ chỉ là một cụm từ, một thành phần câu. Xin nêu ví dụ:
Tục ngữ "Có công mài sắt, có ngày nên kim".
Thành ngữ "Tôi chúc chị "Mẹ tròn con vuông"
Xét về mặt ý nghĩa thì tục ngữ diễn đạt một ý trọn vẹn, là một phán đoán, còn thành ngữ diễn đạt một khái niệm - ngang một từ, một cụm từ.
Nộidung của tục ngữ thuộc về đúc rút kinh nghiệm đời sống, kinh nghiệm lịch sử - xã hội, chẳng hạn đúc rút về kinh nghiệm canh tác: "Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống".
Còn thành ngữ là một hình ảnh sinh động, biểu cảm, giàu tính hình tượng. Thành ngữ thường dùng nghệ thuật tu từ ẩn dụ hay nghệ thuật tu từ hoán dụ. Chẳng hạn: "Chân cứng, đá mềm" [tu từ hoán dụ].
"Kiến bò miệng chén [tu từ ẩn dụ].
Nói tục ngữ không có nghĩa bóng là sai. Đa số tục ngữ có hai nghĩa [nghĩa đen và nghĩa bóng] mà nghĩa bóng là thông báo chủ yếu của tục ngữ. Chẳng hạn câu "Có sừng thì đừng hàm trên". Nghĩa đen nói về hình ảnh con trâu, nghĩa bóng [nghĩa chính] nói về quy luật phân phối tự nhiên và xã hội, về tính tương đối của mọi sự vật hiện tượng đời sống. Một số câu tục ngữ chỉ có nghĩa đen như:
Chuồn chuôn bay thấp thì mưa
Bay cao thì nắng bay vừa thì râm
Câu tục ngữ trên đúc rút kinh nghiệm về dự báo thời tiết của nhân dân.
Thành ngữ mang tính biểu trưng, khái quát, cô đọng và tính hình tượng bóng bẩy. Thực ra tính hình tượng và tính biểu trưng là những đặc điểm có quan hệ mật thiết với nhau trong thành ngữ. Do đó thành ngữ dễ gây được ấn tượng mạnh mẽ với người nghe, người đọc, hiệu quả biểu đạt và biểu cảm rất cao nên nhân dân thường dùng xen vào trong lời nói, chẳng hạn: Tôi mong anh đi "chân cứng đá mềm" tức mong anh đi mạnh khoẻ.
Một điều đáng lưu ý nữa là: Tục ngữ thường dùng độc lập vì nó đã thành câu, đã diễn đạt một ý trọn vẹn. Chẳng hạn người ta thường nhắc nhau:
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.
Còn thành ngữ chưa thành câu chỉ là một cụm từ [cụm từ cố định] chỉ là một thành phần của câu nên người ta thường dùng chêm xen trong câu nói. Chẳng hạn: Chúng ta không nên "đâm bị thóc, chọc bị gạo" mà mất đoàn kết hay Anh cũng như "kiến bò miệng chén" thôi.
Tóm lại tục ngữ là một câu nói, diễn đạt một ý trọn vẹn. Tục ngữ thường là những câu đúc rút kinh nghiệm về cuộc sống, về thiên nhiên - xã hội. Tục ngữ thường được dùng độc lập, còn thành ngữ là một ngữ [cụm từ] cụm từ cố định, là một thành phần câu, thường được dùng chêm xen trong câu nói. Thành ngữ là một hình ảnh giàu tính hình tượng, giàu tính biểu cảm.
Thành ngữ và tục ngữ khác nhau thế nào?
Tục ngữ thường là những câu đúc rút kinh nghiệm về cuộc sống, về thiên nhiên - xã hội. Tục ngữ thường được dùng độc lập, còn thành ngữ là một ngữ [cụm từ] cụm từ cố định, là một thành phần câu, thường được dùng chêm xen trong câu nói. Thành ngữ là một hình ảnh giàu tính hình tượng, giàu tính biểu cảm.
Thành ngữ tục ngữ Việt Nam là gì?
Tục ngữ, thành ngữ chính là lối nói, lối nghĩ, lối sống của một dân tộc. lâu đời và ngày càng phong phú đã tạo nên đặc điểm nồi bật của ngôn ngữ Việt Nam. Đó là tính chất giàu hình ảnh. Mỗi câu tục ngữ, thành ngữ thường có hai nghĩa: nghĩa đen và nghĩa bóng, hay nói cách khác là nghĩa cụ thể và nghĩa khái quát.
Thành ngữ tục ngữ là gì lớp 7?
Thành ngữ thường là những đơn vị tương đương như từ, mang hình thức cụm từ cố định còn tục ngữ là câu hoàn chỉnh. Thành ngữ có chức năng định danh- gọi tên sự vật, gọi tên tính chất, trạng thái hay hành động của sự vật hiện tượng còn tục ngữ diễn đật trọn vẹn một phán đoán hay kết luận, một lời khuyên.
Thành ngữ là gì lớp 5?
Thành ngữ là sự kết hợp của các cụm từ được sử dụng để diễn đạt một ý cụ thể, thường không tạo thành một câu hoàn chỉnh từ ngữ pháp, và thường không thể thay đổi hoặc chỉnh sửa dễ dàng về ngôn ngữ. Thành ngữ thường là các cụm từ cố định và mang tính biểu tượng, cô đọng, và hình ảnh rõ ràng.