Ở bài viết đầu, qua quyển sách ‘The Culture Map’ - Erin Meyer, chúng ta đã hiểu phần nào về tầm ảnh hưởng của sự khác biệt văn hoá đến môi trường làm việc toàn cầu. Khi các nền văn hóa khác nhau cùng làm việc sẽ dễ xảy ra nhiều bất đồng quan điểm. Vậy liệu rằng những bất đồng này sẽ được giải quyết bằng cách nào? Trong bài viết này, JobStack Vietnam xin tiết lộ một số bí quyết giao tiếp đa văn hoá hiệu quả cho các doanh nghiệp toàn cầu.
>> Xem thêm: Sự khác biệt văn hoá – Những rào cản vô hình đang tồn tại trong khả năng giao tiếp của công ty đa quốc gia [Phần 1]
1. Bước đầu của giao tiếp đa văn hoá hiệu quả - Tại sao chúng ta cần hiểu rõ hơn về văn hoá nơi mình làm việc?
Việc hiểu rõ văn hoá nơi mình sống giúp ta nhận dạng được các điểm đặc trưng của con người, và từ đó, điều chỉnh hành động lời nói của chúng ta phù hợp hơn khi giao tiếp đa văn hoá. Nguồn gốc văn hoá không chỉ ảnh hưởng đến việc giao tiếp, mà còn tác động đến việc quản lý một tổ chức toàn cầu. Khi điều hành một đội ngũ nhân viên đến từ nhiều quốc gia khác nhau, người quản lý, ngoài việc phải hiểu văn hoá nơi mình đang làm việc, mà cần có sự thấu hiệu góc nhìn của nhân viên khi sống trong nền văn hoá khác.
Đầu tiên, để hiểu văn hoá nơi ta sống hơn, hãy lắng nghe những góc nhìn, đánh giá của các bạn đến từ các nền văn hoá khác ngay. Hầu hết mọi người đều có thói quen xấu là hay nổi giận khi một người ngoại quốc nhận xét, bình phẩm về văn hoá của mình. Thật ra, các bạn ngoại quốc sẽ cho ta cái nhìn khái quát hơn nền văn hoá mà chúng ta đang sống. Bởi vì sinh sống trong một nền văn hoá trong một khoảng gian khá lâu, có thể chúng ta sẽ khó nhận ra được những đặc điểm chung đại diện cho nền văn hoá này.
>> Nhấn vào đây để xem thêm các việc làm IT đang hot hiện nay!
2. Phân biệt các loại văn hoá giao tiếp ở mỗi quốc gia
Việc nắm các đặc điểm văn hoá giao tiếp rất quan trọng trong một cuộc đối thoại. Vì văn hoá này sẽ thay đổi liên tục trên mỗi quốc gia, người giao tiếp cần phải trau dồi kiến thức để có những chiến thuật giao tiếp hiệu quả. Văn hoá giao tiếp ở đây được phân loại trên hai dạng là low-context [nghèo ngữ cảnh] và high-context [giàu ngữ cảnh].
Trong văn hoá nghèo ngữ cảnh, người nói thường có xu hướng bày tỏ quan điểm thật rõ ràng để chắc rằng người nghe thật sự hiểu những gì họ nói. Một cuộc giao tiếp tốt sẽ có những yếu tố cụ thể, dễ hiểu và bảo đảm việc truyền đạt hiệu quả. Thật ra, nếu bạn đến từ một nền văn hoá nghèo ngữ cảnh, bạn sẽ nhận xét một người là giao tiếp không hiệu quả hay không đáng tin khi họ sử dụng hàm ý trong lúc nói chuyện. Mỹ được xếp hạng cao nhất trong văn hoá nghèo ngữ cảnh trên thế giới, theo sau đó là các quốc gia Canada, Úc, Hà Lan, Đức và Anh.
Ngược lại, ở văn hoá giàu ngữ cảnh, đa phần ở các quốc gia Châu Á thường giao tiếp dựa trên ý nghĩa hàm ý của cuộc hội thoại. Để có thể hiểu rõ được cuộc hội thoại, người nghe phải chú ý đến ngữ cảnh và bầu không khí xung quanh. Ở nền văn hóa này, một cuộc hội thoại được cho là hiệu quả ngoài nhiệm vụ truyền tải đúng thông tin mà còn phải có tính tinh tế, ngắn gọn và chứa nhiều tầng ý. Văn hoá này cũng tương tự như văn hoá ở các nước Châu Phi [Kenya và Zimbabwe], và mức độ nhẹ hơn như ở văn hoá Latin ở Mỹ và Châu Âu [Mexico, Brazil, and Argentina, Spain, Italy and Portugal].
Người Nhật trong tiềm thức sẽ có thói quen đọc hiểu và giao tiếp dựa trên bầu không khí chung. Họ có một từ là ‘KY’ – kuuki yomenai, là một người không thể nghe hiểu bầu không khí chung. Ở đây, một người bị gọi ‘KY’, nếu họ không phải là một người lắng nghe tốt.
Một sự thật ngược đời là, ở những nước có văn hoá giàu ngữ cảnh, người càng giỏi sẽ là người nghe hiểu tốt những ẩn dụ chứa trong câu từ và đọc được bầu không khí xung quanh. Nhưng điều đó ngược lại với những nơi nghèo ngữ cảnh khi người giao tiếp giỏi là người truyền đạt thông tin rõ ràng và cụ thể. Chúng ta có thể là người giao tiếp hiệu quả nhưng sẽ ngược lại với một số nền văn hoá khác.
>> Đọc thêm rất nhiều blogs hấp dẫn của JobStack Vietnam tại đây nhé!
3. Chiến thuật thích nghi với từng loại văn hoá ngữ cảnh:
Tuỳ theo xuất thân văn hoá của chúng ta sẽ có những kế hoạch khách để thích nghi với loại văn hoá giao tiếp ngược lại.
a. Người từ môi trường giàu ngữ cảnh nên làm gì với môi trường nghèo ngữ cảnh?
Người ở môi trường giàu ngữ cảnh thường giao tiếp ngắn gọn và có thể gây khó hiểu cho người nghe từ môi trường ngược lại. Hãy học cách nhận ra khả năng nghe hiểu của người đối diện ở mức độ nào và tập làm quen phát biểu chi tiết và cụ thể vấn đề hơn. Hãy mở đầu cuộc hội thoại bằng cách đưa ra chủ đề chính, tóm tắt lại những gì đã quyết định và nêu lên những bước làm việc tiếp theo. Để chắc chắn đã truyền tải đúng thông tin, hãy hỏi người nghe một lần nữa. Cuối cùng, tóm tắt lại nội dung đoạn hội thoại và trình bày chi tiết những vấn đề quan trọng bằng một chiếc email xác nhận.
>> Liên hệ ngay với JobStack Vietnam về nhu cầu tuyển dụng nhân sự IT!
b. Người từ môi trường nghèo ngữ cảnh nên làm gì với môi trường giàu ngữ cảnh?
Trong môi trường này, chúng ta nên luyện tập lắng nghe và quan sát nhiều hơn. Đầu tiên, nỗ lực quan sát và phỏng đoán từ ngôn ngữ hình thể và yếu tố xung quanh cuộc hội thoại, đồng thời đặt câu hỏi xoáy vào vấn đề hơn nếu chưa thực sự hiểu rõ. Để xác thực thông tin, hãy dùng những câu hỏi mở để khai thác nhiều chi tiết hơn thay vì câu hỏi dạng có, không. Việc nhận biết những chi tiết hình thể và đặt câu hỏi sẽ giúp bạn dần quen với việc hiểu bầu không khí chung. Khi bạn đã quen với việc đó, bạn sẽ dễ dàng nhận biết được hàm ý của người nói.
Ví dụ, để từ chối khéo cho vấn đề “bạn có thể hoàn thành dự án này trong tuần tới không”, người ta sẽ đưa ra những câu trả lời khái quát như “Hơi khó, nhưng tôi sẽ cố hết sức” hay là “Có thể được nhưng sẽ rất khó, tôi không hứa trước”, ...
Người dùng văn hoá giàu ngữ cảnh thường vô tình gây khó hiểu cho những người nghe khác đến từ văn hoá nghèo ngữ cảnh. Hãy thử tưởng tượng, nếu làm việc với người quản lý thuộc văn hoá nghèo ngữ cảnh, họ sẽ bị đánh giá thiếu chuyên nghiệp trong vấn đề giao tiếp. Để giải quyết vấn đề giao tiếp này, dùng những câu hỏi xác thực để có thể hiểu nhau và làm việc hiệu quả hơn.
Khả năng giao tiếp là một kỹ năng quan trọng trong môi trường kinh doanh. Trong môi trường làm việc đa văn hoá, ta có thể vấp phải những cái ‘bẫy ngôn ngữ’ do không đọc hiểu được suy nghĩ của đối phương. Một cuộc giao tiếp hiệu quả phụ thuộc vào hai yếu tố là lắng nghe và truyền đạt thông tin. Không phân biệt bạn là người thuộc văn hoá nghèo hay giàu ngữ cảnh, hãy là một người học hỏi nhanh, khôn khéo và linh động trong mọi trường hợp. Qua bài viết này, JobStack Vietnam hi vọng bạn có thể hiểu rõ được văn hoá của quốc gia bạn cũng như sự khác biệt của các nền văn hoá. Đồng thời, hãy áp dụng hiệu quả các văn hoá ngữ cảnh trên phù hợp với môi trường làm việc của mình nhé.
>> Xem thêm: Văn hóa doanh nghiệp ảnh hưởng thế nào đến công cuộc xây dựng thương hiệu?
Giao tiếp tốt không chỉ giúp bạn có nhiều bạn bè, mà còn có cơ hội tiến xa trong nghề nghiêp. Tuy nhiên, để thành công trong giao tiếp cần phải phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau. Vậy làm thế nào để giao tiếp tốt trong mọi trường hợp? Hãy cùng Cet.edu.vn tìm hiểu ngay kỹ năng giao tiếp này sau đây nhé!
Văn hóa giao tiếp là gì?
Nói nôm na, văn hóa giao tiếp là tổng thể của cuộc trò chuyện có văn hóa của mỗi người trong xã hội. Giao tiếp có văn hóa là thái độ thân thiện, chân thành, cởi mở, tôn trọng lẫn nhau, được tạo nên từ hành vi, thái độ, lời nói, cách ứng xử…
Tùy vào mỗi quốc gia khác nhau, mà văn hóa giao tiếp sẽ có sự khác nhau. Có nơi người ta sẽ rụt rè khi nói chuyện, có nơi họ sẽ nhìn thẳng vào mắt nhau, cũng có nơi họ thích nói về kiến trúc, lại có nơi thích nói về thể thao…
Văn hóa giao tiếp của mỗi quốc gia luôn khác nhau [Ảnh: Internet]
Cách giao tiếp trong mọi trường hợp
Cải thiện ngôn ngữ cơ thể
Ngôn ngữ cơ thể góp phần rất lớn vào thành công của cuộc giao tiếp. Do đó, bạn đừng né tránh hay rụt rè giấu mình khi người khác nói chuyện với bạn. Ngược lại, bạn hãy duy trì sự thoải mái, không ngó lơ, phớt lờ dù bạn là người nói hay người nghe.
Một số dấu hiệu để đảm bảo cơ thể bạn đang quan tâm đến cuộc trò chuyện: Ánh mắt chú tâm, thi thoảng gật đầu đồng ý; đứng với tư thế hai bàn tay đan nhau ở phía trước; tuyệt đối không được khoanh tay lại; không được lộ cử chỉ cắn móng tay, siết chặt tay hay những hành vi khiến đối phương mất thoải mái và câu chuyện bị đứt quãng.
Luyện tập cách nói và thái độ khi nói
Khi giao tiếp, bạn cần phải nói năng rõ rang, mạch lạc, súc tích, tránh nói dong dài, lê thê. Phải kiểm tra xem họ có hiểu những gì bạn nói không và luôn sẵn lòng giải thích. Ngoài ra, bạn phải có thái độ chủ động trong giao tiếp, lắng nghe một cách tích cực. Có nghĩ, khi người khác đang nói, bạn cần ghi nhớ những điều quan trọng mà bạn thắc mắc hoặc muốn bày tỏ quan điểm. Sau đó, suy nghĩ về nó, có thể hỏi lại nếu không hiểu. Như vậy, bạn sẽ tiếp thu được nhiều hơn.
Tập tính kiên định trong giao tiếp
Bạn có rơi vào tình trạng những cuộc trò chuyện có xu hướng bị thu hẹp, khi mà nội dung chỉ xoay quanh những cuộc trao đổi hời hợt nơi công sở? Đó là vì bạn chưa thực hành giao tiếp kiên định bằng cách sẵn sàng cởi mở. Bạn hãy thành thật, chân thành, khéo léo trong giao tiếp, đừng sợ khi phải nói lên những vấn đề khó khăn đang gặp phải. Vì khi nói ra, có thể bạn sẽ tìm được đồng minh hoặc sẽ được giúp đỡ nhiệt tình.
Nếu bạn trong cương vị của quản lý, hãy cho phép nhân viên của bạn bắt đầu trò chuyện bất kỳ khi nào, bởi đôi lúc họ cần giải quyết vấn đề với bạn. Luôn chú tâm sẵn sàng thảo luận, sẽ giúp bạn tìm ra những trở ngại và tiêu diệt chúng trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.
Ngôn ngữ cơ thể và thái độ của bạn ảnh hưởng rất lớn tới kết quả của cuộc giao tiếp
[Ảnh: Internet]
Tập tính kiên nhẫn
Bạn không nên vội vàng, mất hết kiện nhẫn mà làm gián đoạn khi đối phương đang nói. Bạn cần phải cho họ thời gian để bày tỏ vấn đề và tập trung vào những gì học nói, để cho họ thấy bạn luôn sẵn sàng giúp đỡ họ khi cần. Nếu bạn gặp phải các cuộc giao tiếp dong dài, không đi vào vấn đề chính, bạn nên hít thở sâu và suy nghĩ cuộc hội thoại này vô cùng quan trọng. Hoặc nếu bạn bối rối về những gì họ yêu cầu bạn, hãy lặp lại suy nghĩ của bạn và xác nhận điều đó có chính xác không. Thay vì bạn nổi đóa và khiến cuộc trò chuyện nặng nề hơn.
Tổng kết
Bởi bạn sẽ tiếp xúc với rất nhiều người, nên việc hiểu rõ văn hóa giao tiếp và luyện tập kỹ năng giao tiếp như trên đây, sẽ giúp bạn có được những mối quan hệ tốt đẹp và thành công trong cuộc sống lẫn công việc.