AstraZeneca: Lời khuyên mới nhất từ các chuyên gia ở Anh và Việt Nam
Nguồn hình ảnh, Reuters
Hôm 7/5, tỉnh An Giang, Việt Nam xác nhận một trường hợp tử vong do sốc phản vệ sau tiêm chủng vaccine COVID-19 của AstraZeneca.
Vaccine AstraZeneca: Giải đáp thắc mắc về độ an toàn
AstraZeneca: Một người ở Việt Nam đã chết, Anh cũng phải thay đổi khuyến nghị
Người tử vong là nữ nhân viên y tế 35 tuổi đang công tác tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Tân Châu.
Quảng cáo
Cùng ngày, tại Vương quốc Anh, Ủy ban Hỗn hợp về Tiêm chủng [JCVI] tại Anh đưa ra lời khuyên cho chính phủ Vương quốc Anh về việc sử dụng vaccine khác thay cho vaccine Oxford-AstraZeneca COVID-19 cho những người dưới 40 tuổi.
Báo Sức khỏe - Đời sống của Bộ Y tế Việt Nam ngày 8/5 hỏi TS.BS. Phạm Quang Thái - Trưởng văn phòng Tiêm chủng mở rộng Khu vực miền Bắc về ca tử vong vừa xảy ra.
Ông Phạm Quang Thái nêu quan điểm: "Bất cứ vắc xin nào, không nói riêng vắc xin phòng COVID-19 đều có những tỉ lệ phản ứng bất lợi. Điều này cũng đúng cho các loại thuốc, dược phẩm và thậm chí là thực phẩm. Tuy nhiên, nhưng phản ứng bất lợi này ở tỉ lệ rất thấp và nếu được theo dõi, xử lý kịp thời là sẽ ổn. Không nên vì quá lo ngại mà bỏ qua một vũ khí lợi hại bảo vệ chúng ta trước bệnh COVID-19."
Ông Thái nói thêm về ca tử vong ở An Giang: "Chúng tôi hết sức buồn khi có sự cố này, đây là trường hợp vô cùng hiếm nhưng chúng ta không dừng ở đây mà phải có sự rút kinh nghiệm để không có những sự cố đáng tiếc như vậy.
Cụ thể là phải tăng độ sẵn sàng trong công tác phòng chống phản vệ tại tất cả các cơ sở tiêm chủng. Thậm chí nếu cần phải chuẩn bị sẵn Adrenalin để khi sự cố xảy ra chỉ việc tiêm ngay thay vì mất công chuẩn bị thuốc chống sốc. Công tác tập huấn và giám sát kiểm tra cũng cần tăng cường để đảm bảo việc nhân viên y tế sẵn sàng trong mọi tình huống."
Nguồn hình ảnh, Reuters
Lời khuyên từ Anh
Ngoài ra, BBC ghi nhận những bình luận mới nhất hôm 7/5 của một số chuyên gia tại Anh về khuyến nghị tại Anh sử dụng vaccine thay thế AstraZeneca cho người dưới 40.
Giáo sư Anthony Harnden, Phó Chủ tịch Ủy ban Hỗn hợp về Tiêm chủng, cho biết:
"Chương trình tiêm chủng của Vương quốc Anh đang tiếp tục diễn ra nhanh - 35 triệu người đã nhận được liều vaccine AstraZeneca, Pfizer hoặc Moderna đầu tiên.
Dữ liệu cho thấy cả ba loại vaccine đều có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa Covid và các biến chứng của nó. Hơn 10.000 sinh mạng đã được cứu cho đến nay.
Vương quốc Anh đang ở vị trí may mắn khi có nguồn cung cấp tốt cả ba loại vaccine.
Bởi vì một tác dụng ngoại ý hiếm gặp của huyết khối kèm theo giảm tiểu cầu đã được ghi nhận ở khoảng 10-20 trên một triệu người sau khi tiêm vaccine AstraZeneca, với một chút nguy cơ cao hơn về tác dụng phụ này ở những người trẻ tuổi, JCVI đã tiếp cận phòng ngừa hơn nữa và khuyến cáo ưu tiên sử dụng vaccine thay thế AstraZeneca ở người lớn dưới 40 tuổi nếu có thể.
JCVI đã có thể đưa ra lời khuyên này vì tỷ lệ nhiễm trùng vẫn thấp và nguồn cung cấp vaccine đủ hơn.
JCVI vẫn khuyên rằng tốt hơn nên tiêm vaccine AstraZeneca ở tất cả các nhóm tuổi trưởng thành hơn là không tiêm vaccine nào cả, nhưng bất cứ khi nào có thể, một loại vaccine thay thế nên được cung cấp cho những người trưởng thành dưới 40 tuổi."
Giáo sư Adrian Newland, Giáo sư Huyết học, Đại học Queen Mary, London, cho biết:
"Chương trình tiêm chủng chống lại Covid-19 đã thành công rực rỡ ở Anh, với việc giảm đáng kể sự lây nhiễm và lây truyền, cứu sống nhiều người.
Tuy nhiên, có một số lo lắng gây ra bởi các báo cáo về huyết khối ảnh hưởng đến xoang tĩnh mạch não [CVST] liên quan đến việc giảm mức tiểu cầu ở một số người trong giai đoạn sau tiêm chủng.
Những tình tiết này đặc biệt được chú ý ở nhóm trẻ hơn và ở phụ nữ, mặc dù ở phụ nữ, điều này có thể chỉ là phản ánh nhóm dân số được ưu tiên ban đầu vì khoảng cách rủi ro nam và nữ đã trở nên ít rõ rệt hơn sau khi số lượng tiêm chủng ngày càng tăng.
Con số vẫn còn nhỏ và rõ ràng là rủi ro của CVST lớn hơn nhiều sau khi nhiễm Covid-19 và vẫn tương tự như những gì được báo cáo trong dân số bình thường.
Tuy nhiên, thời điểm cận kề với việc tiêm chủng vaccine AZ vẫn còn là một mối lo ngại và do tổng số ca nhiễm trùng giảm nên rủi ro tiềm ẩn và lợi ích của việc sử dụng vaccine này ở nhóm dân số trẻ là ít rõ ràng hơn.
Do đó, lời khuyên thực tế từ JCVI là đề xuất xem xét thay thế cho nhóm dưới 40 tuổi.
Vaccine AZ vẫn là" con ngựa ô "của chiến dịch tiêm chủng, vì yêu cầu bảo quản ít nghiêm ngặt hơn và đối với những người lớn tuổi, nơi có nguy cơ nhiễm trùng lớn hơn rất nhiều, nó có thể được sử dụng thoải mái.
Các rủi ro từ vaccine AZ dường như chỉ xảy ra sau liều đầu tiên và vì vậy những người đã được tiêm vaccine này có thể sử dụng liều thứ hai mà không cần lo lắng."
Tiến sĩ Julian Tang, Nhà virus học lâm sàng, Đại học Leicester, cho biết:
"Khuyến nghị này của JCVI là khá hợp lý, với bằng chứng hiện tại chứng minh mối liên hệ giữa vaccine AZ và các biến chứng đông máu nghiêm trọng, cũng như tỷ lệ mắc COVID-19 đã giảm trong dân số và tính an toàn của thuốc thay thế.
"Những người càng trẻ tuổi sẽ ít phải chịu nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong do COVID-19, vì vậy cũng hợp lẽ khi giảm nguy cơ mắc các tác dụng phụ của vaccine cho họ.
Khi bệnh đậu mùa cuối cùng đã được diệt trừ ở Anh, vaccine đậu mùa [cũng có tác dụng phụ nghiêm trọng] đã bị loại bỏ dần vào năm 1971.
Tương tự, khi bệnh bại liệt đã bị loại trừ khỏi các quốc gia khác nhau, bao gồm cả Vương quốc Anh, vaccine đã được chuyển sang dạng bất hoạt vào năm 2004 ở Anh, để giảm nguy cơ."
Giáo sư Adam Finn, Giáo sư Nhi khoa, Đại học Bristol, cho biết:
"Lời khuyên của JCVI được đưa ra phản ánh tình hình hiện tại của Vương quốc Anh và phụ thuộc vào mọi thứ sẽ diễn ra như hy vọng và dự kiến trong 2-3 tháng tới.
Trên thực tế, sự cân bằng lợi ích và rủi ro cho những người ở độ tuổi 30 - dựa trên làn sóng COVID thứ ba dự kiến vào một thời điểm nào đó vào cuối năm nay sau khi các hạn chế đã được dỡ bỏ - rõ ràng có lợi cho việc nhận vaccine AZ nếu được cung cấp.
Tuy nhiên - vì không có tín hiệu huyết khối nào được quan sát thấy đối với hai loại vaccine mRNA - nên hai loại vaccine đó càng tốt hơn.
Với nguồn cung cấp đầy đủ vaccine Pfizer hiện được dự đoán sẽ cho phép chương trình của Vương quốc Anh tiến triển với tốc độ tối đa, logic của việc ưu tiên cung cấp cho mọi người lựa chọn đó bất cứ khi nào có thể, là điều hiển nhiên.
Tuy nhiên, WHO vẫn khuyến nghị sử dụng vaccine AZ cho bất kỳ ai từ 18 tuổi trở lên và vaccine này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đại dịch trên toàn cầu."