Theo các bác sĩ, không thể biết chắc chắn rằng nên test vào ngày nào sau khi tiếp xúc F0 thì cho kết quả chính xác nhất, nhất là khi bạn không có triệu chứng gì. Vì virus COVID-19 có thời gian ủ bệnh từ 2-16 ngày.
Hơn nữa, kết quả test nhanh phụ thuộc nhiều yếu tố khác nhau như vị trí lấy mẫu, độ nhạy của từng loại test, người thực hiện thao tác có đúng hướng dẫn không. Vì vậy, sau khi tiếp xúc với F0 và chờ kết quả xét nghiệm, dù đã tiêm vắc xin hay chưa thì bạn hãy nhớ vẫn cần tự cách ly, tránh tiếp xúc, thường xuyên rửa tay và đeo khẩu trang để không lây bệnh cũng như bị lây từ người khác nếu bạn thực sự âm tính sau lần tiếp xúc với F0 đó.
Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế, việc test nhanh ngay và liên tục sau khi tiếp xúc F0 là không cần thiết và gây lãng phí. Bởi sau khi tiếp xúc với F0 phải có thời gian nhất định để virus nhân lên, xét nghiệm ngay không có giá trị. Ít nhất bạn nên chờ 3-4 ngày sau hãy test.
Chia sẻ về băn khoăn này, BS. Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Hội truyền nhiễm TP.HCM khẳng định: "Việc liên tục xét nghiệm Covid-19 là điều không cần thiết. Với F1 mới tiếp xúc với F0 chưa cần xét nghiệm ngay, chỉ nên xét nghiệm ở ngày thứ 3, hoặc khi có triệu chứng.
Với F0 theo dõi tại nhà không nên test nhiều chỉ cần test lại sau 7 ngày vì nồng độ virus chỉ thay đổi ở ngày thứ 7. Còn người nào tự test hàng ngày mong âm tính thì chỉ tốn test, tốn tiền".
Bộ Y tế cũng khuyến cáo, nếu vừa tiếp xúc với nguồn lây hoặc ở giai đoạn ủ bệnh, bạn có thể đã nhiễm bệnh song tải lượng virus thấp… nếu test cũng không chính xác vì khả năng âm tính cao bởi virus chưa nhân lên đủ số lượng để phát hiện bằng test nhanh. Nếu bạn không có triệu chứng thì có thể test vào ngày thứ 5 và ngày thứ 7 sau tiếp xúc F0.
Trong trường hợp gia đình có người mang thai, người mắc bệnh lý nền, nếu lo lắng quá thì trước hết cần tuân thủ biện pháp 5K theo khuyến cáo của Bộ Y tế và đợi đến ngày thứ 4 mới nên test, nếu âm tính thì ngày thứ 7 test lại để hoàn toàn yên tâm.
Còn các trường hợp khác chỉ cần nên test khi có các triệu chứng nghi ngờ của COVID-19 như: chảy nước mũi, ho, sốt, đau nhức mình mẩy…
Lưu ý để có kết quả test nhanh chuẩn
Hiện nay, test nhanh COVID-19 là phương pháp xét nghiệm dễ thực hiện và nhanh nhất để phát hiện bạn có nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không. Nhiều người dân đã mua kit test nhanh để tự test tại nhà. Tuy nhiên, không phải lúc nào kết quả test nhanh COVID-19 cũng chính xác, nhiều trường hợp có thể cho kết quả dương tính giả.
Theo Sức khỏe đời sống, các kit test nhanh hiển thị kết quả bằng 2 vạch chữ C và chữ T. Nếu sau khi test, que test hiện thị cả 2 vạch thì bạn đã dương tính với virus SARs-COV-2. Nếu chỉ hiện thị 1 vạch ở chữ C là âm tính, nếu chỉ hiện thị 1 vạch chữ T là không hợp lệ.
Trong trường hợp, vạch chữ C rõ nét, vạch chữ T mờ nhạt, không rõ ràng, thì khó có thể khẳng định kết quả dương tính có chính xác hay không.
Hình ảnh kết quả test nhanh Covid-19. Nguồn: CDC Bình Dương
Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, khi thực hiện test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 bạn phải chọn lựa loại kit test nhanh uy tín, được cấp phép bởi các cơ quan y tế và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
Trong đó, khi dùng kit test, người dùng cần chú ý đến khung thời gian đọc kết quả. Bởi khoảng thời gian đọc kết quả xét nghiệm của các loại kit test nhanh có sự khác nhau. Bạn nên theo dõi và đọc kết quả trong khung giờ quy định theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Nếu vạch chữ T xuất hiện sau khung giờ đó, rất có thể đó là kết quả dương tính giả.
Ngoài ra, các yếu tố bên ngoài cũng có thể tác động, làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm bằng kit test nhanh như: vị trí lấy mẫu, điều kiện bảo quản mẫu bệnh phẩm, thời gian từ lúc bệnh khởi phát đến khi lấy mẫu, người bệnh có triệu chứng hay không triệu chứng và nồng độ virus trong mẫu bệnh phẩm ảnh hưởng đến độ nhạy của xét nghiệm nhanh kháng nguyên COVID-19.
4 việc cần làm để tránh dương tính giả khi test nhanh COVID-19:
Để giảm nguy cơ dương tính giả, bạn cần phải làm những điều sau trước khi thực hiện test nhanh COVID-19:
1. Rửa tay thật sạch
2. Xì mũi, tránh để mũi có quá nhiều dịch mũi
3. Tránh ăn hoặc uống một thời gian ngắn trước đó
4. Làm đúng theo hướng dẫn được ghi trên bao bì của bộ test nhanh.
Theo //moh.gov.vn/, Suckhoedoisong.vn
Theo BS.CKII Trần Thị Thanh Nga, Giám đốc Trung tâm Xét nghiệm BVĐK Tâm Anh TP.HCM, khi biết mình tiếp xúc với F0, người dân nên xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp test nhanh kháng nguyên hoặc xét nghiệm RT-PCR. Phương pháp xét nghiệm nào thuận tiện và dễ tiếp cận nhất thì thực hiện. Tuy nhiên, người dân cần chú ý đến thời điểm xét nghiệm để có kết quả chính xác.
Đang ngồi làm việc tại văn phòng, chị N.T.T, quận 12, TP.HCM nhận cuộc gọi từ ông xã thông báo vợ chồng chị trở thành… F1 vì đã tiếp xúc với F0. Cảm thấy bất an vì nhà còn 2 đứa trẻ. May mắn, kết quả xét nghiệm test nhanh COVID-19 tại nhà của vợ chồng chị đều âm tính, dù vậy chị vẫn phân vân không biết mình đã thực hiện đúng cách chưa.
Trường hợp của anh V.V.T, Q.10, TP.HCM, trong 1 lần test nhanh định kỳ tại công ty, kết quả hiển thị hai vạch. Công ty yêu cầu anh đến bệnh viện xét nghiệm PCR. Kết quả cho ra dương tính với COVID-19. Anh liền gọi điện về công ty thông báo về tình trạng của mình. Tất cả những đồng nghiệp cùng phòng của anh cùng chung tâm trạng lo lắng và thực hiện việc test nhanh ngay sau đó. Chỉ khi cầm trên tay kết quả xét nghiệm âm tính, mọi người mới thở phào, nhẹ nhõm phần nào.
Lo lắng, bất an là tâm lý chung của nhiều người khi vô tình tiếp xúc với F0
Sau khoảng thời gian trở lại trạng thái bình thường mới, nhu cầu đi lại tăng cao, người dân quay lại với công sở; nhà hàng, quán ăn hoạt động lại… thì số ca nhiễm mới lại có xu hướng tăng lên. Vì thế, trường hợp như anh V.V.T và vợ chồng chị N.T.T đã không còn hiếm.
Tính đến chiều tối 11/11, Bộ Y tế cho biết có thêm 8.162 ca nhiễm mới, riêng TP. Hồ Chí Minh [1.185 trường hợp], Đồng Nai [930 trường hợp]… Cũng theo đánh giá của UBND TP.HCM, từ 29/10 đến 5/11, có 3 quận huyện tăng cấp độ dịch, trong đó 2 địa bàn chuyển vùng cam [cấp 3] là Nhà Bè và Cần Giờ; 13 đơn vị đạt cấp 1 [vùng xanh] là TP Thủ Đức, quận Gò Vấp, Tân Phú, Phú Nhuận, Tân Bình, 1, 4, 5, 6, 7, 8, 11, huyện Củ Chi và 7 địa phương cấp 2 [vùng vàng] gồm: 3, 10, 12, Bình Tân, Bình Thạnh, Bình Chánh, Hóc Môn.
Số ca nhiễm tăng đồng nghĩa với việc F0 hòa lẫn tại các nơi công cộng, công ty, siêu thị, quán ăn… Nhiều người bỗng nhiên trở thành F1, F2. Tâm lý chung của người không may tiếp xúc với F0 là thực hiện ngay xét nghiệm COVID-19. Bên cạnh thời điểm xét nghiệm thì kỹ thuật xét nghiệm cần phải thực hiện đúng cách mới cho ra kết quả đúng.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người hãy xét nghiệm khi biết hoặc nghi ngờ bản thân nhiễm COVID-19.
Cũng theo BS.CKII Trần Thị Thanh Nga, Giám đốc Trung tâm Xét nghiệm BVĐK Tâm Anh TP.HCM, khi biết mình có tiếp xúc với F0, người dân nên xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp test nhanh kháng nguyên hoặc xét nghiệm RT-PCR, phương pháp xét nghiệm nào thuận tiện và dễ tiếp cận nhất thì thực hiện. Tuy nhiên, người dân cần chú ý đến thời điểm xét nghiệm để có kết quả chính xác.
Sở dĩ, cần phải tuân theo khoảng thời gian xét nghiệm là do virus SARS-CoV-2 khi xâm nhập vào cơ thể sẽ cần thời gian để sinh sôi và phát triển đến mức “đủ” số lượng để các xét nghiệm mới có thể phát hiện được.
Cần xem xét thời điểm thực hiện xét nghiệm COVID-19 để cho ra kết quả đúng
Theo đó, 2 trường hợp cần xem xét thời gian thực hiện xét nghiệm sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh gồm:
- Với người chưa tiêm vắc xin: thời gian sớm nhất có thể cho ra kết quả dương tính trong khoảng 24 đến 48 giờ.
- Với người đã tiêm vắc xin: khoảng thời gian xét nghiệm dương tính từ 5 đến 7 ngày tính từ thời điểm tiếp xúc với mầm bệnh.
- Đối với những người có triệu chứng, nếu xét nghiệm với bộ test nhanh kháng nguyên có kết quả âm tính thì cần xét nghiệm lần 2 vào khoảng 24 đến 48 giờ sau đó. Nếu tiếp tục cho kết quả âm tính thì phải xét nghiệm RT-PCR.
Ngoài ra, trong lúc chờ xét nghiệm, người dân dù tiêm hay chưa tiêm vắc xin vẫn cần tự cách ly, tránh tiếp xúc, đảm bảo quy tắc 5K để không lây bệnh cho người khác.
Vắc xin hiện tại dù đạt hiệu quả cao nhưng không loại trừ 100% nguy cơ lây nhiễm. Một người nhiễm dù không triệu chứng nhưng vẫn có thể lây cho người khác. Các nghiên cứu cho thấy khoảng 59% số người nhiễm bị lây từ F0 không triệu chứng.
BVĐK Tâm Anh vẫn tiếp tục triển khai dịch vụ xét nghiệm nhanh kháng nguyên và xét nghiệm RT-PCR với quy trình chuẩn theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Quy trình thực hiện lấy mẫu xét nghiệm nhanh được thực hiện như sau:
- Khách hàng kéo khẩu trang xuống dưới mũi, che miệng.
- Khách hàng nghiêng đầu khoảng 70 độ.
- Kỹ thuật viên đưa que lấy mẫu hướng theo sống mũi vào khoảng 2cm cho đến khi không thấy đầu bông.
- Đưa đầu bông tiến sát vào thành mũi, tới cuối khoang mũi, thực hiện 5 lần.
- Lặp lại với bên mũi thứ 2.
- Kỹ thuật viên rút que lấy mẫu ra khỏi mũi, khách hàng kéo khẩu trang lên mũi.
- Kỹ thuật viên cho que vào ống môi trường, bẻ cán que theo mốc đánh dấu, xoay tròn que 5 lần, ép que vào thành ống, chờ cho dịch hòa tan; vặn chặt nắp ống rồi đưa vào phòng xét nghiệm.
Kỹ thuật viên đang lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho khách hàng tại BVĐK Tâm Anh
Đặc biệt, BVĐK Tâm Anh còn sử dụng loại que lấy mẫu vùng mũi [test Nasal] của Abbott [Mỹ] với những ưu điểm nổi trội, giảm cảm giác khó chịu cho khách hàng:
- Kỹ thuật viên chỉ cần đưa tăm bông vào bên trong màng mũi 2cm, xoay tăm bông, giữ nguyên vị trí này trong 10 – 15 giây. Sau đó, dùng đầu tăm bông còn lại để lấy mẫu tương tự như bên lỗ mũi còn lại. Nhờ đó khách hàng không đau, không thốn và không còn sợ lấy mẫu xét nghiệm.
- Hạn chế nhiễm chéo Covid-19 khi lấy mẫu: Que lấy dịch mũi chỉ 2cm nên không đưa vào sâu như que của phương pháp lấy mẫu vùng tỵ hầu, giúp khắc phục nguy cơ ho, hắt hơi của khách hàng.
- Độ nhạy lên đến 98.1% và độ đặc hiệu 99.8%
Ngoài xét nghiệm test nhanh COVID-19, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã đưa vào sử dụng hệ thống máy RealTime PCR cao cấp Alinity M tự động hiện đại bậc nhất hiện nay tại Việt Nam. Máy có nhiều ưu điểm vượt trội về công năng, thời gian, độ chính xác cao nên rút ngắn thời gian cho kết quả và tiết kiệm chi phí thực hiện.
Cũng theo bác sĩ CKII Trần Thị Thanh Nga, hệ thống máy Alinity M [của Mỹ] là loại máy cho ra kết quả nhanh nhất hiện nay, chỉ cần 120 phút đã cho ra kết quả, thay vì 5 – 6 tiếng mới cho kết quả như các loại máy đang sử dụng hiện nay. Trong 8 tiếng, máy có thể trả kết quả cho 300 mẫu xét nghiệm. Mỗi ngày, một máy có thể thực hiện đến 1.000 mẫu xét nghiệm, tương đương 1.000 người thực hiện xét nghiệm riêng lẻ hoặc 5.000, 10.000 người nếu thực hiện mẫu gộp.
Như vậy, chỉ cần khoảng 2 giờ đồng hồ, mỗi người đã biết chính xác tình trạng mắc COVID-19 hay không. Ưu điểm nổi bật này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh số ca mắc mới không ngừng tăng, yêu cầu truy vết khoanh vùng đặc biệt quan trọng nhờ rút ngắn thời gian thực hiện và tăng công suất xét nghiệm lên đáng kể, giúp hàng nghìn người dân được khẳng định kết quả COVID-19 nhanh chóng và thuận tiện.
Để sử dụng dịch vụ xét nghiệm tầm soát COVID-19, khách hàng có thể gọi hotline 0287 102 6789, đăng ký tại //tamanhhospital.vn/dang-ky-xet-nghiem-ncovy/ hoặc liên hệ trực tiếp Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh: