5 phát minh cổ đại của Trung Quốc năm 2022

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Thể loại con

Thể loại này gồm 7 thể loại con sau, trên tổng số 7 thể loại con.

Trang trong thể loại “Phát minh của Trung Quốc”

142 trang sau nằm trong thể loại này, trên tổng số 142 trang.

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Tứ đại phát minh (四大發明) của người Trung Quốc gồm la bàn, thuốc súng, nghề làm giấy và nghề in

Kim chỉ nam xuất hiện từ thời Chiến Quốc, dùng nam châm thiên nhiên mài giũa mà thành và được đặt trên một địa bàn hình vuông. Bốn xung quanh địa bàn có 24 hướng, tức là 8 căn Giáp, Ất, Bính, Đinh, Canh,Tân, Nhâm, Quý và 12 chi: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Thềm có 4 duy: Càn, Khôn, Tốn, Cấn. Kim chỉ nam được gọi là La bàn từ thời đó. Lúc cân bằng mũi kim sẽ chỉ về phương Nam. Về sau cải tiến bằng cách từ hóa kim loại nhân tạo và không dùng nam châm thiên nhiên nữa. Ghi chép sử dụng kim chỉ nam trong hàng hải Trung Hoa sớm hơn phương Tây tới gần 100 năm. Kim chỉ nam của Trung Quốc bắt đầu truyền bá ra nước ngoài từ thời Tống, qua Ả Rập rồi tới châu Âu.

Người phát minh ra nghề làm giấy là hoạn quan Thái Luân. Ông dùng vỏ cây, sợi gai, vải rách… dùng để chế tạo ra giấy. Thực ra trước Thái Luân đã có nghề làm giấy ở Trung Quốc, có thể là từ thế kỷ thứ II trước Công nguyên, sớm hơn Thái Luân tới 100 năm. Cho nên Thái Luân chỉ được coi là người có công cải tiến kỹ thuật làm giấy ở Trung Quốc. Vào thời Triều Tống, tiền giấy Giao Tử phát hành sớm nhất ở Trung Quốc. Thuốc nổ được phát minh ở Trung Quốc từ cách đây trên 1.000 năm. Đầu tiên là từ kali nitrát, diêm tiêu và than gỗ. Các nhà luyện đan triều Đường đã phát minh ra thuốc súng. Cuối triều Đường, đầu triều Tống lần đầu tiên thuốc nổ được dùng trong quân sự. Thời Bắc Tống đã có công binh xưởng tương đối lớn. Thuốc nổ Trung Quốc về sau được truyền qua Ấn Độ rồi sang Ả Rập, qua Tây Ban Nha rồi đến nhiều nước ở châu Âu.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Từ lâu người Trung Hoa đã nổi tiếng với vốn hiểu biết phong phú trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu tự nhiên. Dưới đây là danh sách 20 phát minh của người Trung Hoa cổ đại, một số trong đó có thể sẽ khiến bạn phải ngạc nhiên:

1. Thuốc súng

Đây là phát minh nổi tiếng nhất của người Trung Quốc cổ đại. Theo các truyền thuyết kể lại rằng, khi các đạo sĩ luyện đan thử pha chế một liều thuốc trường sinh thông qua việc hòa trộn các nhân tố lưu huỳnh, than củi, và diêm tiêu, họ đã tình cờ phát minh ra thuốc súng. Hỗn hợp ba chất này cháy rất mạnh, chính vì vậy người ta còn gọi hỗn hợp này là “hoả dược”.

Thuốc súng. (Ảnh: Kynalingo.vn).

Nhưng ghi chép đầu tiên mô tả về thuốc súng xuất hiện vào năm 1044 và phát minh này đã ra đời từ trước đó. Đầu tiên, người Trung Quốc dùng thuốc súng làm pháo hiệu và pháo hoa trước khi ứng dụng để chế tạo ra các quả lựu đạn thô sơ. Các màn pháo hoa đẹp mắt ngày nay xuất hiện khi con người nhận ra rằng nếu trộn kim loại vào thuốc súng, vụ nổ sẽ có màu rất rực rỡ.

Nhiều giả thuyết cho rằng thuốc súng đã truyền sang Châu Âu vào thời kỳ mở rộng của đế chế Mông Cổ trong giai đoạn 1.200-1.300 SCN. Nhưng vào thời điểm đó, thuốc súng chủ yếu được sử dụng để sản xuất pháo bông phục vụ cho lễ hội trong cung đình.

Thật hài hước khi thay vì tìm ra thứ đó hữu dụng hơn thì họ lại thu được thứ bột dễ dàng lấy đi mạng sống con người.

2. La bàn

La bàn là một công cụ dùng để xác định phương hướng và không có nó chúng ta sẽ rất dễ lạc đường. Những người thích phiêu lưu mạo hiểm phải cảm ơn người Trung Quốc vì phát minh này từ khoảng thế kỷ 2 TCN đến thế kỷ 1 SCN. Ban đầu, họ tạo ra la bàn để tìm được hướng Nam một cách chính xác vì đây là hướng rất quan trọng với họ.

La bàn. (Ảnh: breakwaterbc.org).

La bàn cổ xưa được làm ra vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên bằng đá từ tính.

La bàn Trung Hoa cổ đại. (Ảnh: Timetoast).

La bàn được ứng dụng lần đầu tiên trong lĩnh vực Phong Thủy. Đến năm 1.000 SCN, các la bàn hàng hải đã được sử dụng rộng rãi trên các tàu Trung Quốc để xác định phương hướng. Thương nhân Ả Rập khi sang Trung Quốc trao đổi buôn bán có thể đã học được cách chế tạo và sử dụng la bàn, rồi sau đó truyền sang các nước phương Tây.

3. Giấy

Việc phát minh ra giấy có một ảnh hưởng vô cùng to lớn đối với lịch sử nhân loại. Từ những năm 105 SCN đã xuất hiện kỹ thuật làm giấy tại Trung Quốc nhưng Thái Luân – một thái giám (50 – 121) đã cải tiến cách làm giấy dựa trên kỹ thuật làm giấy của nhà Tây Hán thì đây mới thật sự là một cách mạng.

Ông sử dụng vỏ cây, dây đay, vải rách… để làm nguyên liệu vật phẩm này. Loại giấy này trong các sách cổ gọi là “Giấy tước hầu Thái”. Sau đó kỹ thuật làm giấy cao cấp của ông đã truyền rộng sang khu vực Trung Á và lan truyền ra toàn thế giới thông qua “con đường tơ lụa”.

(Ảnh: WordPress.com).

4. Mỳ

Không phải là người Ý mà chính người Trung Quốc cổ đại mới là những nhà phát minh ra món mì mà ngày nay rất nhiều người trong chúng ta ưa thích. Họ vượt qua cả người Ý hay người Ả Rập tới 2000 năm trong việc này.

(Ảnh: dreamstime.com).

Vào năm 2006, các nhà khảo cổ học tìm thấy một bát mì 4000 năm tuổi ở gần Tây Tạng nằm sâu 3m dưới lòng đất. Đó là loại mì cổ nhất thế giới được tìm thấy, nó được làm bằng hai loại hạt kê và cả 2 đều đã được trồng tại Trung Quốc khoảng 7000 năm nay. Ngày nay, người Trung Quốc vẫn dùng chúng để làm ra các sợi mì.

5. Xe cút kít

Nghe có vẻ khá buồn cười và khó tin nhưng vào thời điểm mà lao động vẫn dựa nhiều vào sức người thì đây là một phát minh vĩ đại. Một vị tướng thời Hán có tên Jugo Liang đã nghĩ ra loại xe này mà 1000 năm sau người châu Âu mới làm được điều tương tự. Ban đầu, xe cút kít được dùng trong vận chuyển quân sự. Người Trung Quốc nhận ra ưu thế của nó và họ giữ kín phát minh này trong hàng thế kỷ.

(Ảnh: hebrew.alibaba.com).

6. Địa chấn kế

Dù không phải là người đầu tiên phát minh ra đơn vị đo động đất nhưng người Trung Quốc lại phát minh ra công cụ đo động đất đầu tiên trên thế giới. Theo các ghi chép thời Hậu Hán, năm 132 SCN một nhà khoa học có tên Trương Hành (78 – 139) đã phát minh ra máy đo động đất đầu tiên với công dụng là xác định phương hướng của trận động đất.

(Ảnh: Nghệ Thuật Xưa).

Nó có hình dạng một cái bình nặng bằng đồng với 9 con rồng hướng mặt xuống. Ở phía dưới mỗi con rồng là một con ếch đang há miệng. Phía trong bình có một quả lắc, nó sẽ dao động khi có các cơn địa chấn và làm cho đòn bẩy hoạt động. Khi đó, các viên đá được giữ trong miệng 9 con rồng sẽ rơi xuống các con ếch phía dưới. Năm 138, dụng cụ này đã phát hiện được một trận động đất xảy ra tại khu vực Lũng Tây cách nơi đó một ngàn cây số.

Các nhà khoa học hiện đã chế tạo thành công lại thiết bị này và nó cho thấy độ chính xác không kém bất cứ thiết bị hiện đại nào. Được biết, ở châu Âu, phải đến năm 1848, người ta mới chế tạo thành công chiếc máy phát hiện động đất đầu tiên.

7. Rượu

Trước đây, người ta tin rằng khoảng đầu thế kỷ thứ III TCN, người Trung Quốc đã nghĩ ra cách chế biến các thực phẩm như đậu nành và giấm sử dụng kỹ thuật lên men hay chưng cất. Không lâu sau đó, rượu ra đời.

Bằng chứng xác thực nhất là vào năm 2013, một mảnh gốm có niên đại 9.000 năm tuổi đã được phát hiện ở tỉnh Hà Nam, Trung Quốc cho thấy sự xuất hiện của rượu sớm hơn 1.000 năm so với dự đoán ban đầu rằng các cư dân của bán đảo Ả Rập được cho là những người ủ rượu đầu tiên trên thế giới.

(Ảnh: wemedia.ifeng.com).

Vào thời đó rượu thường được sử dụng như một vật phầm cúng tế Trời Đất hay tổ tiên vào thời Trung Hoa cổ đại. Nhiều nghiên cứu cho thấy bia với hàm lượng cồn từ 4-5% đã được tiêu thụ rộng rãi vào thời đó và thậm chí còn được nhắc đến trong các văn tự khắc trên mảnh xương tiên tri từ triều đại nhà Thương (1.600 TCN-1.046 TCN).

8. Diều

Chiếc diều đầu tiên đã được chế tạo vào khoảng 3000 năm trước đây bởi người Trung Hoa cổ đại.

Vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên, Lỗ Ban và Mặc Tử đã chế ra các con diều mang hình dạng cánh chim một cách riêng rẽ. Cảm hứng của hai ông đã nhanh chóng được người khác đón nhận.  Phiên bản diều đầu tiên được làm bằng gỗ, gọi là Muyuan (diều gỗ). Vào thời kỳ đầu diều được sử dụng chủ yếu cho các mục đích quân sự như gửi tin nhắn, mang thuốc nổ tấn công pháo đài địch, đo khoảng cách, sức gió và ra hiệu.

(Ảnh: Impression of China).

Theo thời gian, diều dần dần được phát triển trở thành một món đồ chơi được ưa thích trên toàn thế giới, đặc biệt là ở Việt Nam.

9. Tàu lượn

Đây là phát minh lấy từ ý tưởng là diều. Khoảng 800 năm sau khi diều ra đời, người Trung Quốc đã thành công trong việc tạo ra các cánh diều đủ lớn và có hình dạng khí động học phù hợp để chở các vật nặng tương đương con người. Chỉ là vấn đề thời gian trước khi ai đó quyết định thử bỏ đi dây diều và buộc mình vào đó.

Lịch sử ghi lại rằng có một người đã bay tới 2 dặm và hạ cánh an toàn, tuy nhiên không phải ai cũng có may mắn như thế. Các “chuyến bay” của người Trung Quốc sớm hơn người châu Âu tới trên 1.300 năm.

10. Tơ lụa

Tơ lụa là một trong những loại sợi lâu đời nhất. Người Mông Cổ, người Byzantine, người Hy Lạp và người La Mã đều cảm thấy sợ hãi khi phải đối mặt với các phát minh quân sự “made in Trung Quốc” như thuốc súng. Nhưng tơ lụa lại là một “sứ giả hòa bình” đóng vai trò thúc đẩy giao lưu thương mại giữa Trung Quốc với các nước khác. Bằng chứng sớm nhất của tơ lụa đã được phát hiện tại di chỉ văn hóa Ngưỡng Thiều ở Huyện Hiến, Trung Quốc – nơi phát hiện được một cái vỏ kén tằm bị cắt đôi, có niên đại khoảng 4.000 đến 3.000 năm TCN.

(Ảnh: Impression of China).

Thời kỳ đầu tơ lụa chỉ dành riêng cho vua chúa và các tầng lớp quý tộc, sau đó nó mới dần dần được các tầng lớp xã hội khác nhau ở Trung Quốc sử dụng và lan rộng đến các vùng khác của châu Á.  Vào thời cổ đại, tơ lụa từng là một thứ hàng hóa vô cùng quan trọng của Trung Quốc. Và trong nhiều thế kỷ các thương nhân đã vận chuyển loại vật phẩm quý giá này sang phương Tây, từ đó hình thành nên “con đường tơ lụa” nổi tiếng.

Đây thật sự là những bằng chứng xác thực cho thấy trí tuệ siêu phàm và khả năng sáng tạo của người xưa lớn như thế nào. Chúng ta thường tự hào rằng khoa học – kỹ thuật hiện nay phát triển như thế nào, thành tựu cao ra sao nhưng có nhiều thứ nếu không nhờ những phát minh cổ đại thì chưa chắc chúng đã xuất hiện trong cuộc sống hiện nay.

Từ vũ khí chiến tranh như thuốc súng đến các công cụ tiên phong như la bàn, các phát minh từ Trung Quốc đã thay đổi quá trình lịch sử.

Cờ vua, đại bác, lụa, ô, châm cứu, sứ, địa chấn, diều và thậm chí cả bàn chải đánh răng đều là những phát minh được phổ biến một phần bởi sự xuất hiện của thương mại dọc theo con đường tơ lụa.

Những đổi mới nổi tiếng nhất của Trung Quốc, ‘Bốn phát minh vĩ đại - giấy, thuốc súng, la bàn và in ấn - về cơ bản đã thay đổi quá trình lịch sử loài người.

Dưới đây là 10 phát minh tiên phong của Trung Quốc.

1. Giấy

Có thể cho rằng một trong những phát minh xác định nhất mọi thời đại, giấy đã tồn tại ở Trung Quốc sớm nhất là năm 105. Mảnh giấy còn sót lại lâu đời nhất trên thế giới đã được phát hiện trong một ngôi mộ gần Xian vào năm 1957. Làm bằng sợi gai dầu, nó xuất hiện giữa 140 và 87 trước Công nguyên.

Cai của Trung Quốc và Đông Han, Cai Lun, thường được coi là người phát minh ra giấy tờ và quá trình làm giấy tờ. Ông đã thêm vỏ cây và cây gai dầu kết thúc vào các quy trình sản xuất giấy quy mô sớm và nhỏ, cho phép sản xuất quy mô lớn và sử dụng rộng rãi.

Công nghệ làm giấy đã đi đến con đường tơ lụa và do đó là sân khấu thế giới, với khả năng ghi lại và truyền bá thông tin thay đổi tiến trình lịch sử mãi mãi.

2. Thuốc súng

Ba caltrops gốm rỗng suy đoán đã được lấp đầy bằng thuốc súng. Thế kỷ 13 - 14, có thể là triều đại Yuan (1206 Từ1368).

Tín dụng hình ảnh: Wikimedia Commons / CC / Babelstone

Ban đầu được gọi là ‘Bột đen, thuốc súng được phát minh vào khoảng 1000 trước Công nguyên bởi các nhà giả kim của Đạo giáo Trung Quốc. Wei Boyang - còn được gọi là ‘Cha của Alchemy, - đã mô tả nó vào năm 142 sau Công nguyên là một chất có thể dữ dội‘ bay và nhảy múa.

Trớ trêu thay, nó được phát triển thêm bởi các nhà giả kim, những người đang cố gắng tạo ra một chất cho phép sự sống đời đời. Các thí nghiệm liên quan đến việc làm nóng 10% lưu huỳnh và 75% muối với mục đích biến đổi cơ thể.

Vào thế kỷ thứ 10, bột đen đã được sử dụng trong pháo hoa và tín hiệu. Nó dần dần đi về phía tây và được sử dụng rộng rãi như một công cụ chiến tranh. Nó vẫn được sử dụng như một chất nổ để phá vỡ các mỏ than và đá cho đến đầu thế kỷ 20, khi nó được thay thế bằng thuốc nổ.

3. la bàn

La bàn địa chất Trung Quốc c. 1760, Bảo tàng Hàng hải Quốc gia.

Tín dụng hình ảnh: Wikimedia Commons / CC / Victoria C

Một vật phẩm từ Mexico có niên đại đến 1000 BC cho thấy việc sử dụng một la bàn với đá địa đá, đó là một mảnh quặng sắt từ hóa tự nhiên. Tuy nhiên, đó là người Trung Quốc, người có sắt mà họ nhận ra có thể được từ hóa bằng cách tiếp xúc với Lodestone.

Trong triều đại Hán vào năm 202 trước Công nguyên-220 sau Công nguyên, người Trung Quốc bắt đầu sử dụng la bàn và la bàn hình bát và địa hình theo hướng bắc-nam. Nó ban đầu được sử dụng như một phần của thực hành Phong thủy, nhằm mục đích hài hòa các cá nhân với môi trường xung quanh.

Đến năm 1000 sau Công nguyên, la bàn điều hướng đã được sử dụng trên tàu Trung Quốc. Các thương nhân Ả Rập đã đến Trung Quốc sau đó biết về công nghệ và vận chuyển nó về phía tây.

4. Máy in và in loại có thể di chuyển

Vào năm 1974, mẫu vật sớm nhất của in gỗ đã được khai quật từ một ngôi mộ tang gần Xi Muffan. Được in trên giấy cây gai dầu từ 650 đến 670 sau Công nguyên, nó bao gồm một bài thánh ca Phật giáo bằng tiếng Phạn. In gỗ trở nên phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong triều đại nhà rộng, mặc dù rất tốn kém và tốn thời gian.

Chỉ đến trong triều đại bài hát, một người đàn ông được gọi là Bi Sheng đã phát minh ra bản in kiểu di chuyển. Anh ta chạm khắc các nhân vật riêng lẻ vào những mảnh đất sét mà sau đó anh ta cứng lại với lửa. Những mảnh này sau đó được dán vào một tấm sắt để in một trang, sau đó tách ra và cải tổ cho một tấm khác. Kỹ thuật này lan nhanh trên khắp châu Âu dẫn đến thời Phục hưng, và sau đó được thông qua trên toàn thế giới.

5. Trà

Nhà máy trà là bản địa của Tây Vân Nam. Truyền thuyết cũ của Trung Quốc kể rằng trà lần đầu tiên được phát hiện bởi Shennong, cha đẻ của Trung Quốc, cha của nông nghiệp, vào khoảng 2.737 trước Công nguyên. Trong triều đại nhà rộng, trà trở thành một thức uống phổ biến được mọi người trong một loạt các tầng lớp xã hội.

‘Cha Jing, (hay‘ Cuốn sách Tea,) được viết bởi Lu Yu trong triều đại Tang đã đưa ra các phương pháp trồng trọt, uống rượu và phân loại trà khác nhau, và được coi là chuyên khảo đầu tiên trên thế giới về trà.

Cây trà sống lâu đời nhất thế giới ở Lin Cang, và khoảng 3.200 năm tuổi.

6. tiền giấy

Tiền giấy, hoặc tiền giấy, ban đầu được gọi là ‘tiền bay vì nó rất nhẹ đến nỗi nó có thể thổi ra khỏi tay bạn. Đầu tiên được phát triển ở Trung Quốc, nó có nguồn gốc từ biên lai tiền gửi của nhà hàng trong triều đại nhà rộng, vì tiền đồng rất nặng và cồng kềnh để vận chuyển trong các giao dịch thương mại lớn. Tiền giấy sau đó đã nhanh chóng được chính phủ thông qua để chuyển tiền thanh toán thuế.

Tiền giấy thực tế có thể trao đổi cho các đồng tiền kim loại được sử dụng ở Trung Quốc vào thế kỷ thứ 10. Ngược lại, tiền phương Tây đầu tiên được phát hành tại Thụy Điển năm 1661.

7. Rượu

Cho đến gần đây, người ta tin rằng cư dân của Bán đảo Ả Rập là nhà sản xuất bia đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên, vào năm 2013, đồ gốm 9.000 năm tuổi đã được tìm thấy ở tỉnh Hà Lan cho thấy sự hiện diện của rượu có niên đại một thiên niên kỷ sớm hơn bất cứ điều gì được phát hiện trước đây.

Người dân bộ lạc ở Trung Á đã phát hiện ra rượu vang đông lạnh trong khí hậu đóng băng của thế kỷ thứ 3, theo đó từ rượu vang đã đông lạnh là một chất lỏng rượu nguyên chất còn lại. Từ đó, giả thuyết rằng Brandy và Whiskey đã được phát minh. Đóng băng sau đó đã trở thành một thử nghiệm về nồng độ cồn và rượu vang được chưng cất được sản xuất tại Trung Quốc vào thế kỷ thứ 7. So sánh, phương Tây đã phát hiện ra chưng cất rượu ở Ý vào thế kỷ thứ 12.

Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng trong rượu Trung Quốc cổ đại không chỉ được sử dụng như một lễ vật tâm linh, mà còn được tiêu thụ rộng rãi dưới dạng bia 4-5%.

8. Đồng hồ cơ học

Đồng hồ cơ học đầu tiên trên thế giới, có thiết kế chim, được phát minh bởi Phật giáo Monk Yi Xing vào năm 725. Nước đã nhỏ giọt vào một bánh xe sẽ hoàn thành một cuộc cách mạng trong 24 giờ. Phát minh của ông cũng cho phép một tiếng chuông được rung tự động mỗi giờ, và một cái trống bị đánh bại mỗi phần tư giờ, điều đó có nghĩa là nó là một chiếc đồng hồ nổi bật. Vào cuối thế kỷ thứ 10, công nghệ này đã được sử dụng cho các tháp đồng hồ quân sự.

Vào năm 1092, nhà phát minh SU Song đã phát triển một chiếc đồng hồ có tên là Đế chế vũ trụ, là 200 năm trước khi đồng hồ cơ được phát minh ở châu Âu.

9. Gang

Công nhân sắt Trung Quốc luyện quặng sắt để làm sắt lợn và sắt rèn vào thế kỷ 16. Nửa bên trái của hình minh họa cho thấy một quá trình bị phạt, trong khi nửa bên phải hiển thị đàn ông vận hành một lò cao. Hình minh họa này là một bản gốc từ bách khoa toàn thư Tiangong Kaiwu được in năm 1637, được viết bởi bài hát bách khoa toàn thư Ming Dynasty Yingxing (1587-1666).

Tín dụng hình ảnh: Wikimedia Commons

Nghiên cứu khảo cổ đã xác nhận rằng gang, được làm từ sắt lợn nóng chảy, được phát triển ở Trung Quốc vào đầu thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên trong triều đại Chu. Người Trung Quốc đã có thể đúc sắt thành cả hình dạng chức năng và trang trí. Với sự phát triển của ủ - một cách cho phép kim loại hoặc thủy tinh làm mát chậm để làm cứng nó - Trung Quốc bắt đầu chế tạo lưỡi cày, kiếm dài hơn và thậm chí là các tòa nhà bằng sắt.

Ngược lại, các lò cao đã tồn tại ở phương Tây từ cuối thế kỷ thứ 8 sau Công nguyên, và gang được có sẵn rộng rãi ở châu Âu trước năm 1380.

10. Cây nỏ

Mặc dù chúng tôi nghĩ về nỏ như một vũ khí được sử dụng trong các cuộc chiến ở thời Trung cổ, nhưng nó có từ sớm như là Trung Quốc vào năm 2000 trước Công nguyên. Bằng chứng cho sự tồn tại của chúng bao gồm các kích hoạt kim loại bằng đồng và bu lông được phát hiện tại một trạng thái chôn cất Chu ở Hubei. Các nỏ cầm tay với các cơ chế kích hoạt phức tạp cũng đã được tìm thấy với cánh tay đất nung tráng lệ trong lăng mộ của Tần Shihuang.

Vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên, việc lặp lại nỏ cũng trở nên phổ biến, và các nhà văn từ triều đại Han quy kết thành công của nhiều trận chiến vào thời điểm đó cho các binh sĩ và các đơn vị kỵ binh đã được đào tạo để sử dụng chúng trong đội hình.

Suzannah Lipscomb khám phá văn xuôi và nhật ký phong phú từ khách du lịch trong triều đại Minh.

4 phát minh lớn nhất của Trung Quốc cổ đại là gì?

3 đổi mới hàng đầu của Trung Quốc là gì?

Một số phát minh quan trọng của Trung Quốc cổ đại là gì?