Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học

Khái niệm câu cám thán? một số ví dụ về câu cảm thán

Thế nào là câu cảm thán ? bài học hôm nay các em sẽ hiểu được định nghĩa về loại câu cảm thán, vai trò và chức năng trong câu, cùng với một số ví dụ dễ hiểu và hướng dẫn giải bài tập trong sách giáo khoa giúp học sinh tham khảo.

Câu cảm thán là gì? ví dụ minh họa

Khái niệm câu cảm thán

Định nghĩa chính xác: câu cảm thán là câu sử dụng để bộc lộ cảm xúc như vui vẻ, đau xót ,phấn khích, ngạc nhiên,..của người nói đối với sự vật hoặc hiện tượng nào đó.

Thông thường sau câu cảm thán có dấu chấm than.

Xem thêm >>> Soạn bài Khái niệm câu cám thán? một số ví dụ về câu cảm thán

Đặc điểm hình thức

Về mặt hình thức từ cảm thán gồm có đặc điểm sau:

– Từ ngữ cảm thán: ôi, trời ơi, hỡi ơi, than ôi.

– Dấu câu: dấu kết thúc câu thường là dấu chấm than.

=> Từ đặc điểm hình thức của câu cảm thán mà người đọc có thể nhận biết câu nào là câu cảm thán và ngược lại. Bạn chú ý 2 hình thức trên khi làm bài tập về xác định câu cảm thán nhé.

Chức năng

Câu cảm thán sử dụng với mục đích bộc lộ cảm xúc của người nói hoặc là người viết. Sử dụng nhiều trong ngôn ngữ nói hàng ngày. Với các ngôn ngữ trong biên bản, hợp đồng, đơn…không được sử dụng câu cảm thán vì nó không phù hợp với tính chất cần sự chính xác, khách quan.

Thông thường, từ câu thán đứng đầu hoặc cuối câu.

Các ví dụ câu cảm thán

Các em học sinh theo dõi một số ví dụ đơn giản về loại câu này để phân biệt.

– Ôi ! Cảnh bình minh buổi sáng thật đẹp.

=> “Ôi” dùng trong câu biểu lộ cảm xúc trước hiện tượng mặt trời mọc.

– Quyển truyện tranh tôi đọc hay quá !

=> “Quá” người nói khen ngợi quyển truyện tranh hay.

– Học kì vừa qua Nam đạt danh hiệu học sinh giỏi, bạn ấy tuyệt lắm.

=> “tuyệt lắm” bộc lộ cảm xúc khen ngợi người khác.

– Trời ơi! Trăng ngày rằm thật hùng vĩ và tuyệt diệu.

=> “Trời ơi” biểu lộ cảm xúc ngạc nhiên.

– Mẹ của tôi người phụ nữ vĩ đại biết bao!

=> “Biết bao” thể hiện cảm xúc.

Viết một đoạn văn có dùng câu cảm thán

Chao ôi, buổi sáng đầu xuân khung cảnh thật tuyệt diệu. Ông mặt trời thức giấc từ rất sớm và ban phát ánh nắng khắp muôn nơi. Những chú chim bay lượn và đậu trên cành hót líu lo chuyền cành, hót rộn ràng tạo nên bản du dương trầm bổng tuyệt diệu. Tôi thức dậy từ sớm để tận hưởng bầu không khí mát mẻ, dễ chịu và chuẩn bị đến trường. Sau khi chuẩn bị bữa sáng tôi chuẩn bị sách vở, đi trên con đường quen thuộc mà lòng rạo rực. Ôi! Mùa xuân đến thật tuyệt diệu biết bao!

Luyện tập SGK

Cùng loigiaihay luyện tập các bài tập trong sách giáo khoa các bạn nhé.

Câu 1: Tìm các câu cảm thán trong bài.

Trong câu a câu cảm thán đó là: Than ôi!, Lo thay!, Nguy thay!

Trong câu b câu cảm thán đó là: Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

Trong câu c câu cảm thán là: Chao ôi, có biết đâu rằng…của mình thôi.

Câu 2: Phân tích tình cảm, cảm xúc trong câu.

Trong câu a, b, c đều thể hiện tình cảm, cảm xúc nhưng không phải là câu cảm thán. Bởi vì không có hình thức của câu cảm thán đó là dấu câu, từ ngữ cảm thán.

=> Kết luận không có câu cảm thán.

Câu 3:Đặt 2 câu cảm thán giúp bộc lộc cảm xúc người nói.

–Tình cảm người thân dành cho mình:Con yêu bố mẹ lắm!

–Khi thấy mọc trời mọc:Mặt trời mọc cảnh tượng thật hùng vĩ biết bao!

Câu 4: Nêu lại đặc điểm, hình thức, chức năng của câunghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán.

– Câu nghi vấn sử dụng chính để hỏi, đặc điểm nhận dạng: có dấu chấm hỏi cuối câu.

– Câu cầu khiến sử dụng mục đích đó là yêu cầu, mệnh lệnh hoặc khuyên nhủ… thường câu sẽ có thêm ngữ điệu cầu khiến, cuối câu có dấu chấm than.

– Câu cảm thán bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói/người viết. Đặc điểm nhận dạng đó là trong câu có từ ngữ cảm thán và cuối câu thường có dấu chấm than.

Bài học về câu cảm thán đã hoàn tất, chúng tôi đã cung cấp nhiều kiến thức và bài tập liên quan. Các em có thể tham khảo một số hướng dẫn các từ loại khác bên dưới. Chúc các em học tập tốt.

Thuật Ngữ -
  • Tình thái từ là gì? Chức năng và ví dụ tình thái từ

  • Câu cầu khiến là gì? Chức năng và ví dụ câu cầu khiến

  • Số từ là gì? Lượng từ là gì? Các ví dụ dễ hiểu

  • Trợ từ thán từ là gì? Vai trò trong câu và các ví dụ

  • Chỉ từ là gì? Khái niệm vai trò trong câu & ví dụ

  • Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học
    Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!

Bài giảng: Câu cảm thán - Cô Phạm Lan Anh (Giáo viên VietJack)

1. Đặc điểm hình thức

   - Có các từ cảm thán: ôi, than ôi, hỡi ơi, chao ơi (ôi), trời ơi, thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào…

   - Khi viết, câu cảm thán thường kết thúc bằng dấu chấm than (!)

2. Chức năng:

   - Chức năng dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói (người viết): vui, buồn, mừng, giận…

   - Thường xuất hiện trong ngôn ngữ hằng ngày hay ngôn ngữ văn chương.

   - Trời ơi! Mệt mỏi quá! (Cảm xúc mệt mỏi)

   -Thương thay cho những người nô lệ! (Thương cảm)

   -Hôm nay, đội bóng mình thua. Đau đớn thật! ( Xót xa, đau đớn)

   - U23 đá quá đỉnh (Khen ngợi)

Bài 1: Hãy đặt câu với các từ cảm thán sau: ôi, than ôi, hỡi ơi, chao ơi (ôi), trời ơi, thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào…

Hướng dẫn làm bài

Từ cảm thán Câu cảm thán
Ôi Ôi, hôm nay trời thật đẹp!
Than ôi Than ôi, mệt mỏi quá!
Hỡi ơi Hỡi ơi ông trời!
Chao ôi Chao ôi, bạn ấy xinh thật đấy!
Trời ơi Trời ơi, sao số tôi khổ thế!
Thay Thương thay cho những người nghèo khổ!
Biết bao Quê hương em biết bao tươi đẹp!
Xiết bao Nhớ mẹ xiết bao!
Biết chừng nào Biết chừng nào mình mới có tiền!

Bài 2: Tìm câu cảm thán trong các câu sau, chỉ ra đặc điểm hình thức

   a.

Ôi quê hương! Mối tình tha thiết

Cả một đời gắn chặt với quê hương

   b.

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm,

Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,

Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui,

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ...

Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!

( Bếp lửa – Bằng Việt )

   c. Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu? ( Nhớ rừng – Thế Lữ )

   d. Phỏng thử có thằng chim cắt nó nhòm thấy, nó tưởng mồi, nó mổ cho một phát, nhất định trúng giữa lưng chú, thì chú có mà đi đời! Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn.

   e. Con này gớm thật!

   g. Khốn nạn! Nhà cháu đã không có, dẫu ông chửi mắng cũng đến thế thôi.

   h. Ha ha! Một lưỡi gươm!

   i. Đồ ngu! Ngốc sao ngốc thế! Đòi một cái nhà thôi à? Trời! Đi tìm ngay con cá và bảo nó rằng tao không muốn làm một mụ nông dân quèn, tao muốn làm một bà nhất phẩm phu nhân kia.

   j. Cứ nghĩ thầy sắp ra đi và tôi không còn được gặp thầy nữa, là tôi quên cả những lúc thầy phạt, thầy vụt thước kẻ. Tội nghiệp thầy!

Hướng dẫn làm bài

Câu cảm thán Đặc điểm hình thức
Ôi quê hương!

- Có dấu (!) cuối câu

- Có từ cảm thán: Ôi

Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!

- Có dấu (!) cuối câu

- Có từ cảm thán: Ôi

Than ôi!

- Có dấu (!) cuối câu

- Có từ cảm thán: Than ôi

Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn.

- Có dấu (!) , (.) cuối câu

- Có từ cảm thán: ôi (Thái độ khinh thường Dế Choắt)

Con này gớm thật!

- Có dấu (!) cuối câu

- Có từ cảm thán: Thật

Khốn nạn!

- Có dấu (!) cuối câu

- Bộc lộ cảm xúc: Uất ức

Ha ha! Một lưỡi gươm!

- Có dấu (!) cuối câu

- Bộc lộ cảm xúc: sung sướng

Đồ ngu! Ngốc sao ngốc thế!

- Có dấu (!) cuối câu

- Bộc lộ cảm xúc: Mắng chửi

Tội nghiệp thầy!

- Có dấu (!) cuối câu

- Bộc lộ cảm xúc: Lòng thương

Bài 3: Chỉ ra các cảm xúc mà mỗi câu cảm thán dưới đây biểu thị.

   a- Than ôi cũng một kiếp người

   Sống nhờ hàng xứ, thác vùi đường quan.

(Văn chiêu hồn, Nguyễn Du)

   b- Thương thay thân phận con rùa

   Lên đình cõng hạc, xuống chùa đội bia.

   c, Tình yêu quê hương của Tế Hanh thật đằm thắm biết bao!

   d- Hỡi ơi, súng giặc đất rền lòng dân trời tỏ.

(Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Nguyễn Đình Chiều)

   e - Thiêng liêng thay tiếng gọi của Bác Hồ ! ( Tố Hữu )

   f - Ôi , quê mẹ nơi nào cũng đẹp , nơi nào cũng rực rỡ chiến tích kì công !

   g- Ôi , buổi trưa nay tuyệt trần nắng đẹp ! ( Tố Hữu )

   h - Mệt ơi là mệt !

Hướng dẫn làm bài

   a. Thương cảm cho những kiếp người khổ sở

   b. Thương cảm cho thân phận con rùa (ý nói về những con người khổ sở ngày xưa)

   c. Ca ngợi tình yêu quê hương của Tế Hanh

   d. Thái độ uất ức về các cuộc khởi nghĩa

   e. Ca ngợi Bác

   f. Ca ngợi quê mẹ

   g. Bộc lộ cảm xúc ngợi ca thời tiết buổi trưa

   h. Bộc lộ cảm xúc mệt mỏi

Bài 4: Viết 5 câu cảm thán cho 5 chủ đề sau:

   - Cảm xúc trước nội dung một bộ phim hay.

   - Nhìn thấy một cảnh tượng thương tâm.

   - Được điểm mười

   - Bị điểm kém

   - Nhìn thấy con vật lạ

Hướng dẫn làm bài

Yêu cầu Câu cảm thán
Cảm xúc trước nội dung một bộ phim hay Ôi, bộ phim này hay thật đấy!
Nhìn thấy một cảnh tượng thương tâm Khổ thân họ!
Được điểm mười Thật tuyệt vời! Hôm nay, em được điểm 10 môn Toán.
Bị điểm kém Buồn ghê gớm! Sao mình lại bị điểm kém thế này?
Nhìn thấy con vật lạ Trời ơi! Con gì đây?

Xem thêm các bài viết về Lý thuyết Tiếng Việt, Tập làm văn lớp 8 hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 8 hay khác:

  • Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học
    Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!

  • Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 8 có đáp án

Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học

Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học

Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học

Đặt câu cảm thán bộc lộ cảm xúc trước số phận của một nhân vật văn học

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k8: fb.com/groups/hoctap2k8/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Các bài Soạn văn lớp 8 siêu ngắn được biên soạn bám sát câu hỏi sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 1, Tập 2 giúp bạn dễ dàng soạn bài Ngữ Văn 8 hơn.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.