4 378 KB 1 41
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
Số 6 [224]-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG 70 TRƯỜNG TỪ V NG “TÌNH Ê ” TỪ CÁC BÀI HÁT VỀ
TÌNH Ê ĐÔI L A TRONG TIẾNG ANH VÀ TIẾNG VIỆT
GI I Đ N NỬA SAU THẾ KỈ XX
AN ATTEMPT TO EXPLORE THE LOVE-RELATED LEXICON IN SOME
VIETNAMESE AND ENGLISH LOVE SONGS OF THE SECOND HALF
OF THE 20H CENTURY
ĐẶNG THỊ CẨM TÚ- LÊ THỊ TUYẾT SƯƠNG
NGUYỄN THỊ THANH
[Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế]
Abstract: In the scope of this article, we conduct a project on love-related lexicon
appearing in some Vietnamese and English love songs of the second half of the 20 th century.
Specifically, the aims of this project are two-fold: [1] identify the frequency with which
some love-related words are used in Vietnamese and English love songs; [2] compare and
contrast the love-related lexicon with a view to reaching some conclusions. This article has
pointed out a number of differences in the manner Eastern and Western people express their
love. Somehow, such distinctions may be explained by cultural differences of the two
regions.
Key words: love-related lexicon; love songs; frequency; compare; contrast.
1. Trong quá trình học tiếng Anh, việc
nắm vững các sắc thái ý nghĩa và cách sử
dụng từ ngữ có vai trò quan trọng trong việc
nâng cao khả năng ngôn ngữ cho người học.
Bên cạnh đó, việc hiểu sâu sắc những nét
giống nhau và khác nhau giữa hệ thống ngôn
từ của ngoại ngữ đang học [tiếng Anh] và
ngôn ngữ bản xứ [tiếng Việt] sẽ giúp nâng
cao khả năng sử dụng ngôn ngữ của người
học. Khảo sát này được thực hiện với mục
đích giúp người học tiếng Anh có cơ hội
hiểu thêm về trường từ vựng “tình yêu”
trong các bài hát trữ tình Việt Nam nửa sau
thế kỉ XX và so sánh đối chiếu nó với các
bài hát trữ tình tiếng Anh cùng thời kì.
2. Cách khảo sát được tiến hành như sau:
- Chọn ra các bài hát tiếng Việt và tiếng
Anh có nội dung xoay quanh chủ đề tình yêu
đôi lứa giai đoạn nửa sau thế kỉ XX. Lời bài
hát và phần nhạc được lấy từ website:
//mp3.zing.vn.
Danh sách 1 gồm các bài hát tiếng Việt
trong “Tuyển tập nhạc nửa thế kỉ tình ca” [2], gồm: Thành phố buồn, Hãy yêu nhau đi,
gày xưa Hoàng Thị, Diễm xưa, Gửi gió cho
mây ngày bay, hư một lời chia tay, G i
người em gái, Thu quyến rũ, Ướt mi, Mưa
hồng, Tôi ru em ngủ, Pari có gì lạ không em,
Áo lụa Hà Đông, Tình ca, Riêng một góc
trời, Phút cuối, Mưa nửa đêm, Ai Cho Tôi
Tình Yêu, Chuyện hẹn hò, Lâu đài tình ái.
Danh sách 2 gồm các bài hát tiếng Anh
trong “Tuyển tập các bài hát tiếng Anh”
[Tập 1 và tập 4] [3], gồm: Nothing gonna
change my love for you, 500 Miles, Green
fields, Hotel California, You needed me, I
just call to say I love you, How deep is your
love, Top of the world, The rhythm of the
rain, Yesterday, Yesterday once more,
Because I love you, Chiquitita, Love story,
Take me to your heart, A time for us, Tonight
I celebrate my love for you, Hello, Dancing
queen, The end of the world.
- Gửi email danh sách 1 đến 6 người Việt
Nam ở độ tuổi 20 - 30 và danh sách 2 đến 6
người nước ngoài có ngôn ngữ chính là tiếng Số 6 [224]-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG Anh và yêu cầu mỗi người nghe chọn 5 bài
trong danh sách 20 bài để nghe rồi liệt kê ra
10-15 từ/cụm từ/hình ảnh so sánh có liên
quan đến chủ đề tình yêu đôi lứa.
- Nhận kết quả phản hồi qua email, sau đó
thu thập và xử lí thông tin dựa trên phần
mềm AntConc.
3. Kết quả khảo sát cho thấy có những
điểm giống nhau và khác nhau về sự xuất
hiện các từ ngữ thuộc trường từ vựng tình
yêu trong ca từ của hai ngôn ngữ Việt -Anh.
3.1. Nhận xét về tần số xuất hiện
Thứ nhất, có thể nhận thấy một số từ ngữ
có tần số xuất hiện tương đối cao trong ca từ.
Chẳng hạn:
-Trong tiếng Việt là các từ ngữ sau:
STT 1
2
3
4
5
6 Những từ có tần
suất xuất hiện
nhiều
em
em
mưa
về
người
nghe Số lần xuất
hiện
102
58
49
48
41
34 7
8 buồn
hoa, nắng 58
25
18 9
mây, nhớ
16
10
mắt
14
-Trong tiếng Anh là các từ ngữ sau:
STT 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 Những từ có tần
suất xuất hiện
nhiều
I
you
love
yesterday
heart
the world, say
tonight
eee
us, hudred miles
sing Số lần xuất
hiện
232
162
103
33
32
25
20
18
13
12 Thứ hai, dựa vào kết quả phản hồi từ
người nghe, chúng tôi phân loại các từ ngữ
chỉ tình yêu trong ca từ thành 4 nhóm: [i]
Cách gọi người yêu trong tiếng Việt và tiếng
Anh; [ii] Hình ảnh biểu tượng trong tình yêu;
[iii] Từ ngữ chỉ thiên nhiên; [iv]. Từ ngữ chỉ về
con người ở các trạng thái tâm lí tình cảm khác
nhau . Cụ thể: [i] Cách gọi người yêu trong tiếng Việt và tiếng Anh:
Tiếng Việt
Tiếng Anh
anh [58]
you [162]
em [102]
I [232]
hai đứa chúng ta [3]
us [13]
quân vương 1], giai nhân[1], anh chàng [1],
Hoàng hậu[1], dáng ai[1], người[41], gót nhỏ[1],
người em gái[3], người mơ 1]
[ii] Hình ảnh biểu tượng trong tình yêu:
Tiếng Việt
Tiếng Anh
ánh tinh cầu 1], thơ tình ái 2], đôi hồn
guiding star [2], hundred miles [13], a
hoa [1], lầu hoa [1], cánh nhung thiên thần candle [1], tears and thorns [2], diamonds
[1], suối mơ 1], thuyền tình [1], bến cô đơn [1], sunlight in your hair [1], your heart [9],
1], đóa hồng vàng mỏng manh cuối trời [1], the moon [1], a million oceans[1]
ý thơ 1], gót nhỏ [1]
[iii] Từ ngữ chỉ thiên nhiên:
Tiếng Việt
Tiếng Anh
gió hiu hiu [1]
summer breeze[1], wind [3]
mưa nửa đêm 2], mưa buồn[1]
falling rain [4]
núi đồi [1]
mountain [2]
mây [16]
cloud [1] Số 6 [224]-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG trời buồn [1]
sương mù 4], hàng lá nhỏ[1], lá vàng[3],
chút nắng vàng mỏng manh cuối trời[1], nụ
hoa tim tím[1], bông hồng đẹp xinh[1] [iv]. Từ ngữ chỉ về con người ở các cung bậc
tình cảm khác nhau, như:
a. Từ ngữ chỉ hành động của con người trong
khi yêu gồm từ ngữ chỉ sự hồi tưởng quá khứ và
Tiếng Việt
vọng lại[1], gom mộng[1], ôn chuyện xưa
cũ 1], nhớ[16], tìm về[1], nằm nghe [3], chốn
xưa 1], đường xưa 4], ân tình nghĩa xưa 1],
nụ hồng ngày xưa rớt lại[1] 72 sky [2] dark[2], light[5], rivers[3], moon[2],
storm [2], sea[2], birds [2], sun [11]
từ ngữ chỉ sự chia li
- Từ ngữ chỉ sự hồi tưởng quá khứ: Tiếng Anh dream [2], keep on waiting [2]
-Từ ngữ chỉ sự chia li:
Tiếng Việt
thuyền đã sang bờ[1], chia tay[3], chia
cách[1], chim rồi bay anh rồi đi 1]
tình như đá 1], tiễn[2], không thấy[2],
khóc[5], về [18] Tiếng Anh
say goodbye[1], go away[2] distance[1], forget[2]
b. Từ ngữ chỉ cảm xúc của con người trong tình yêu:
Tiếng Việt
Tiếng Anh
lạnh buốt [1]
cold [1]
hạnh phúc[2], vui với đời[1]
happy [3]
u buồn 1], đau buồn[1], buồn dâng lên đôi
sad [4]
môi[1], sầu [5], muộn phiền 1], đau vùi 1], cay
đắng[1]
cô đơn 1], lẻ loi[1]
lonely [4]
nhớ thương 2], chờ mong[2], hờ hững [1],
tha thiết[1], nuối tiếc[1], luyến thương 1], xao
xuyến[1], lặng lẽ 1], mơ hồ[1], rã rời[1], thẫn
thờ[1], xót xa[2], chờ ngày quên tháng[1], ngẩn
ngơ 3], chạnh lòng[1], nồng nàn[1], mặn nồng
[1], lỡ làng [1], quỳ bên nhau[1], mong em
qua[1]
warm smell[1], shinning
hope[3],
surprised[3], cool[1], lovely[8], pretty[ 4],
sweet[2], far away[6], win your heart[2],
celebrate my love[7] 3.2. Qua các kết quả đã thu được, chúng
tôi đưa ra một số nhận xét như sau: Một là, người Việt có xu hướng dùng từ
ngữ đa dạng trong cách gọi người yêu. Số 6 [224]-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG Trong khi người Anh chỉ dùng những đại từ
nhân xưng như “I”, “you” hoặc tân ngữ
“us” thì người Việt có nhiều từ khác nhau
để gọi người yêu. Ngoài các từ như “anh”,
“em”, “hai đứa chúng ta” thì người Việt
còn dùng những từ như “quân vương”,
“giai nhân”, “gót nhỏ”,…
Người Anh và người Việt đều sử dụng
các biện pháp nghệ thuật như: ẩn dụ, hoán
dụ, ngoa dụ, nhân hóa để miêu tả những biểu
tượng tình yêu. Hình ảnh “thuyền đã sang
bờ” là một phép ẩn dụ chỉ việc người con
gái đi lấy chồng, hay cách ví von tình yêu
như “guiding star” cũng là một hình ảnh ẩn
dụ đẹp chỉ tình yêu như ánh sáng soi đường
giúp những người yêu nhau vượt qua khó
khăn, thử thách. “Gót nhỏ” là một hình ảnh
hoán dụ chỉ hình ảnh của người con gái. Hay
“a million ocean” là một cách nói ngoa dụ nói quá những khó khăn trắc trở trong tình
yêu đôi lứa. Tác giả còn so sánh tình yêu
như nắng “tình như nắng” để chỉ sự ấm áp
của tình yêu trong cuộc sống con người.
Trong các bài hát trữ tình về tình yêu đôi
lứa trong nửa sau thế kỉ XX, người Việt có
xu hướng sử dụng nhiều từ láy trong khi
miêu tả thiên nhiên và diễn đạt cảm xúc khi
yêu, làm cho cảm xúc trở nên phong phú,
làm cho thiên nhiên nhiên trở nên giàu hình
ảnh [ví dụ: nụ hoa tim tím, gió hiu hiu, chút
nắng vàng mỏng manh cuối trời, hờ hững,
tha thiết, lặng lẽ, nồng nàn, xót xa,…]. Điều
này không thấy xuất hiện trong các bài hát
tiếng Anh.
Thêm vào đó, qua các từ ngữ chỉ hành
động của con người trong khi yêu, có thể
thấy rằng tình cảm đôi lứa thể hiện trong các
bài hát tiếng Việt thời kì này có xu hướng
mang đậm hơi thở của sự chia xa, buồn bã
[ví dụ: chim rồi bay, anh rồi đi, cô đơn, tiễn,
chia tay, …] [1]. Trong khi đó tình cảm đôi
lứa thể hiện trong các bài hát tiếng Anh thời 58 kì này có xu hướng mang đậm cảm xúc lạc
quan, tươi vui [warm smell, shinning hope,
sweet, lovely, pretty,…]. Một điều nữa có thể
nhận thấy là trong khi người Anh hay chủ
động thể hiện tình cảm của mình như:
celebrate my love, win your heart,… thì
người Việt có vẻ bị động hơn: quỳ bên nhau,
mong em qua,… Sự khác biệt này có lẽ bắt
nguồn từ sự khác biệt giữa văn hóa “gián
tiếp” của người phương Đông và văn hóa
“trực tiếp” của người phương Tây [1].
Lờ ế
Việc nghiên cứu đối chiếu trường từ vựng
tình yêu trong các bài hát tiếng Anh và tiếng
Việt giai đoạn nửa sau thế kỉ XX đã giúp
chúng ta hiểu thêm một số điểm giống nhau
và khác nhau trong quan niệm, trong cách
cảm nhận, trong cách bày tỏ, trong ý nghĩ và
trong hành động tình yêu của cộng đồng
Anh và cộng đồng Việt.
Ở một chừng mực nào đó, chúng ta có thể
thấy được một cách tương đối đầy đủ về
“văn hóa yêu” của hai cộng đồng Anh và
Việt. Văn hóa yêu của người Việt dè dặt, kín
đáo, mượn cảnh nói tình nhưng cũng không
kém phần lãng mạn và sâu lắng, còn văn hóa
yêu của người Anh thì có vẻ trực tiếp, cụ thể
và khá mãnh liệt.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Hồng Ngân [2008], Thử
khảo sát trường từ vựng “tình yêu” trong
các bài hát tình ca tiếng Anh và tiếng Việt.
Tạp chí Ngôn ngữ và Đời sống, Số 10.
2. Nhiều tác giả [1996], Tuyển tập
nhạc nửa thế kỉ tình ca. Nhà xuất bản Trẻ.
3.
Phạm Thị Thơ & Nguyên Mẫu
[1995], Tuyển tập những bài hát tiếng Anh
[Tập 1 & Tập 4]. Nhà xuất bản Thành phố
Hồ Chí Minh.
[Ban Biªn tËp nhËn bµi ngµy 23-04-2014] This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Video liên quan