So sánh xúc cảm tình cảm với nhận thức

Tình cảm là gì? So sánh tình cảm và nhận thức

by

Tình cảm là gì? So sánh tình cảm và nhận thức

Mục Lục:

  • Khái niệm tình cảm:
  • Khái niệm nhận thức:
  • Vai trò của tình cảm
    • a] Đối với hoạt động nhận thức:
    • b] Đối với hoạt động:
    • c] Đối với đời sống:
    • d] Đối với công tác giáo dục con người:
  • So sánh tình cảm và nhận thức
    • a] Giống nhau
    • b] Sự khác nhau
  • Mối quan hệ giữa tình cảm và nhận thức
  • Kết luận

Khái niệm tình cảm:

Tình cảm là những thái độ thể hiện sự rung cảm của con người đối với sự vật, hiện tượng của hiện thực, phản ánh ý nghĩa của chúng trong mối liên quan với nhu cầu và động cơ của con người.

Khái niệm nhận thức:

Nhận thức là quá trình phản ánh năng động và sáng tạo hiện thực khách quan vào bộ não con người. Nhờ hoạt động nhận thức, không chỉ “cái bên ngoài mà cả bản chất bên trong, các mối quan hệ mang tính qui luật chi phối sự vận động, phát triển các sự vật hiện tượng, không chỉ phản ánh cái hiện tại mà cả cái đã qua và cái sẽ tới. Hoạt động này bao gồm nhiều quá trình khác nhau, thể hiện nhiều mức độ phản ánh hiện thực khách quan và mang lại những sản phẩm khác nhau về hiện thực khách quan.
Căn cứ vào tính chất phản ánh có thể chia toàn bộ hoạt động nhận thức thành hai mức độ:
Nhận thức cảm tính: phản ánh thuộc tính bên ngoài [cảm giác và tri giác].
Ví dụ: khi nhìn thấy một chiếc máy tính xách tay thì nhận thức cảm tính cho chúng ta thấy được màu sắc, kích thước, nhãn hiệu của chiếc máy tính.
Nhận thức lí tính: phản ánh thuộc tính bên trong, bản chất của sự vật.
Ví dụ: khi nhìn thấy chiếc máy tính xách tay, bằng nhận thức lí tính ta biết được chất lượng của chiếc máy tính.

Vai trò của tình cảm

a] Đối với hoạt động nhận thức:

Tình cảm là nguồn động lực mạnh mẽ kích thích con người tìm tòi chân lí. Ngược lại, nhận thức là cơ sở, là cái lí của tình cảm, chỉ đạo tình cảm, lí và tình là hai mặt của một vấn đề nhân sinh quan thống nhất trong một con người.

Ví dụ: Bác Hồ, chính vì lòng yêu nước là động lực mạnh mẽ thôi thúc Bác ra đi tìm đường cứu nước, giải phóng dân tộc ta.

b] Đối với hoạt động:

Tình cảm chiếm vị trí dặc biệt quan trọng trong số những động lực và nhân tố điều chỉnh hành vi của con người. Tình cảm nảy sinh và biểu hiện trong hoạt động; đồng thời tình cảm thúc đẩy con người hoạt động giúp con người vượt qua nhũng khó khăn trở ngại gặp phải.

Ví dụ:Edixơn chính vì niềm đam mê phát minh mà ông đã trải qua hơn 2000 lần thử nghiệm để phát minh ra bóng đèn.

c] Đối với đời sống:

Xúc cảm, tình cảm có vai trò to lớn trong đời sống con người, con người không có cảm xúc thì không thể tồn tại được. Khi con người bị đói tình cảm thì đời sống con người bị rơi vào tình trạng rối loạn và con người không thể phát triển bình thường về mặt tâm lí.

d] Đối với công tác giáo dục con người:

Xúc cảm, tình cảm giữ một vị trí vô cùng quan trọng vừa là điều kiện, vừa là phương tiện giáo dục, đồng thời cũng là nội dung và mục đích của giáo dục. Tài năng của nhà giáo dục phụ thuộc rất nhiều vào lòng yêu nghề và tình thương yêu tuổi trẻ, thiếu lòng yêu nghề, yêu học sinh thì người thầy khó trở thành người thầy tốt.

Ví dụ: những đứa trẻ trong thời kì phát triển mà thiếu sự chăm sóc, giúp đỡ của cha mẹ, thày cô, bạnsẽ rt dễ bị trầm cảm và cũng rất d sa vào các tệ nạn xã hội.

  • Tình cảm là gì? So sánh tình cảm và xúc cảm?
  • Đặc điểm đặc trưng của tình cảm, vai trò của tình cảm

So sánh tình cảm và nhận thức

a] Giống nhau

Đều phản ánh hiện thực khách quan: nghĩa là chỉ khi có hiện thực khách quan tác động vào mới có tình cảm và nhận thức.

Đều mang tính chủ thể: nghĩa là tình cảm và nhận thức đều mang những đặc điểm riêng của mỗi người: Cùng một vấn đề nhưng trong những hoàn cảnh khác nhau thì cũng có những nhận thức và bộc lộ những tình cảm khác nhau.

Đều mang bản chất xã hội: ví dụ trong thời kì phong kiến qui định cha mẹ đặt đâu con ngồi đó, cmđoán đôi lứa yêu nhau. Vì vậy mọi người đều nhận thức như vậy và tuân theo, những đôi lứa yêu nhau được cho là sai và bị mọi người kì thị, cấm đoán.

b] Sự khác nhau
Tiêu chí
Tình cảm
Nhận thức
Nội dung phản ánh
Tình cảm phản ánh các sự vật hiện tượng gắn liền với nhu cầu và động cơ của con người.
Ví dụ: khi bạn đang ngồi trên lớp học, nhận được tin máy tính của bạn bị mất. Ngay lúc đó bạn sẽ giật mình, rất buồn, lo lắng, hoang mang, ngồi học không yên, đầu óc bạn lúc đó chỉ nghỉ về chiếc máy tính bị mất, bạn không thể tập trung học
Phản ánh thuộc tính và các mối quan hệ của bản thân sự vật, hiện tượng trong hiện thực khách quan.
Ví du: Khi nhận tin máy tính của bạn bị mất, về nhận thức bạn biết được rằng máy tính của bạn đã không còn, nó mất khi nào, mất ở đâu, tại sao nó mất, và trong đầu bạn nghĩ ai là người lấy cái máy tính của mình.
Phạm vi phản ánh
Mang tính lựa chọn, chỉ phản ánh những sự vật có liên quan đến sự thỏa mãn nhu cầu hoặc động cơ của con người mới gây nên tình cảm.
Ít tính lựa chọn hơn, rộng hơn. Bất cứ sự vật, hiện tượng trong hiện thực khách quan tác động vào các giác quan của ta đều được phản ánh với những mức độ sáng tỏ, đầy đủ, chính xác khác nhau.
Phương thức phản ánh
Thể hiện tình cảm bằng những rung cảm, bằng những trải nghiệm.
Ví dụ: khi chiếc máy tính của bạn bị mất thì bạn rất buồn: nó thể hiện trên khuôn mặt lo lắng, hoang mang…
Phản ánh thế giới bằng những hình ảnh [cảm giác, tri giác] bằng những khái niệm [tư duy].
Ví dụ: khi bạn mất cái máy tính thì bạn biết trằng cái máy tính của bạn đã bị mất rồi, nó không còn nữa.
Con đường hình thành
Khó hình thành, ổn định. Bền vững, khó mất đi.
Ví dụ: để hình thành trong con người lòng yêu nước thì rất khó. Nhưng khi đã hình thành lòng yêu nước thì nó rất khó bị phá bỏ, Hồ Chí Minh đã đúc kết chân lí:” Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn nó vượt qua mọi sự hiểm nguy, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước”.
Dễ hình thành nhưng cũng dễ bị phá bỏ.
Ví dụ: để cho mọi người hiểu được thế nào là lòng yêu nước thì rất dễ chỉ cần đưa ra khái niêm: lòng yêu nước xuất phát từ lòng yêu thương gia đình, bạn bè, người thân đến việc lớn lao hơn như tình yêu quê hương, tổ quốc.

Mối quan hệ giữa tình cảm và nhận thức

Đối với nhận thức, tình cảm là nguồn động lực mạnh mẽ, kích thích con người tìm tòi đến với kết quả nhận thức.
Ngược lại, nhận thức định hướng, điều chỉnh, điều khiển tình cảm đi đúng hướng. Nhận thức và tình cảm là hai mặt của một vấn đề nhân sinh quan thống nhất với nhau.

Kết luận

Trong khi đề ra những con đường, những biện pháp xây dựng, giáo dục tình cảm đúng đắn cho học sinh cần chú trọng tới tâm lí của mỗi người.
Tránh sử dụng những biện pháp hình thành tri thức vào việc hình thành tình cảm: “dạy khoa học tự nhiên ta có thể dùng định lí, dùng công thức. Nhưng xây dựng con người, không thể theo công thức được.

Tạo môi trường sống lành mạnh trong việc hình thành nhân cách, tình cảm của bản thân mỗi người.

Tình cảm là gì? So sánh tình cảm và xúc cảm?

by

Tình cảm là gì? So sánh tình cảm và xúc cảm?

Mục Lục:

  • I. Tình cảm
    • Tình cảm là gì?
    • Đặc điểm đặc trưng của tình cảm:
    • Các quy luật của tình cảm:
  • II So sánh tình cảm và xúc cảm:
    • Sự giống nhau:
    • Sự khác nhau giữa tình cảm và xúc cảm:
    • Mối liên hệ giữa tình cảm và xúc cảm:
  • III. Kết luận:

I. Tình cảm

Tình cảm là gì?

Tình cảm là những thái độ thể hiện sự rung cảm của con người đối với sự vật, hiện tượng có liên quan đến nhu cầu và động cơ của họ.

Đặc điểm đặc trưng của tình cảm:
  • Tính nhận thức: nhận thức được đối tượng và nguyên nhân gây ra tâm lý, biểu hiện tình cảm qua các yếu tố: nhận thức, rung động, xúc cảm,…
  • Tính xã hội: thực hiện chức năng xã hội.
  • Khái quát, tổng hợp, động hình hóa xúc cảm.
  • Ổn định bền vững khó hình thành và khó mất đi.
  • Chân thực chính xác nội tâm con người.
  • Đối cực, tính chất 2 mặt đối lập của tình cảm.
Các quy luật của tình cảm:
  • Quy luật thích ứng.
  • Quy luật lây lan.
  • Quy luật di chuyển.
  • Quy luật pha trộn.
  • Quy luật tương phản.
  • Quy luật sự hình thành tình cảm.

II So sánh tình cảm và xúc cảm:

  • Tình cảm là gì? So sánh tình cảm và nhận thức
  • Đặc điểm đặc trưng của tình cảm, vai trò của tình cảm
Sự giống nhau:
  • Đều do hiện thực khách quan tác động vào tác nhân mà có, đều biểu thị thái độ của con người đối với hiện thực.

VD: Khi ta đứng trước 1 khung cảnh thiên nhiên đẹp, nhờ vào những giác quan mà ta cảm nhận được khung cảnh đẹp, thoáng mát, trong lành gây cho ta cảm xúc thích ngắm nhìn và hít thở không khí trong lành => Khung cảnh thiên nhiên là hiện thực khách quan tác động vào cá nhân.

  • Đều mang tính chất lịch sử xã hội.

VD: Trước đây, học sinh rất kính trọng, lễ phép, khép nép trước thầy cô. Còn hiện nay, tình cảm dành cho thầy cô không được như trước, không còn sự kính trọng, lễ phép, mà còn có khi ngang hàng với mình, có thái độ vô lễ với thầy cô.

  • Đều mang đậm màu sắc cá nhân.

VD: Mỗi người có mỗi cảm xúc, tình cảm khác nhau, không ai giống ai.

Sự khác nhau giữa tình cảm và xúc cảm:
v Tình cảm
v Xúc cảm
Chỉ có ở con người.
Vd: cha mẹ nuôi con bằng tình yêu thương, lo lắng, che chở cho con suốt cuộc đời.
Có ở con người và động vật.
Vd: động vật nuôi con bằng bản năng đến 1 thời gian nhất định sẽ tách con ra.
Là thuộc tính tâm lý.
Vd: tình yêu quê hương, yêu Tổ quốc, yêu gia đình,…
Là quá trình tâm lý
Vd: sự tức giận, sự ngạc nhiên, sự xấu hổ,…
Xuất hiện sauXuất hiện trước
Có tính chất ổn định và xác định, khó hình thành và khó mất đi.
Vd: tình cảm giữa cha mẹ và con cái. Đâu phải mới sinh ra đứa con đã biết yêu cha mẹ, phải trải qua thời gian dài được cha mẹ chăm sóc thì đứa con mới hình thành tình cảm với cha mẹ, tình cảm này khó mất đi.
Có tính chất tạm thời, đa dạng, phụ thuộc vào tình huống.
Vd: khi ta thấy 1 cô gái đẹp, ban đầu ta cảm thấy thích nhưng sau 1 thời gian thì xúc cảm đó sẽ mất đi hoặc chuyển thành xúc cảm khác.
Thường ở trạng thái tiềm tàng.
Vd: cha mẹ yêu thương con cái nhưng không nói ra, mặc dù có lúc đánh mắng lúc con hư, nhưng đối với cha mẹ thì luôn tiềm tàng tình yêu thương dành cho con.
Thường ở trạng thái hiện thực.
Vd: buồn, vui,…
Thực hiện chức năng xã hội: hình thành mối quan hệ tình cảm giữa người vời người
Vd: như cha mẹ với con cái, anh em, bạn bè,…
Thực hiện chức năng sinh học: giúp cho con người và động vật tồn tại được
Vd: con chuột sợ con mèo, nó muốn tồn tại thì khi thấy con mèo phải bỏ chạy.
Gắn liền với phản xạ có điều kiện: có được tình cảm phải trải qua quá trình tiếp xúc, hình thành tình cảm.
Vd: Nếu một người mẹ mà không ở bên cạnh, không chăm sóc con mình thì tình cảm giữa hai mẹ con sẽ không được sâu nặng hoặc có thể không được hình thành.
Gắn liền với phản xạ không đều kiện.
Vd: sinh ra thì con chuột đã có tính sợ con mèo, vì bản năng trong khi con chuột sinh ra đã như vậy.
Mối liên hệ giữa tình cảm và xúc cảm:
  • Như đã nói ở trên, xúc cảm là cơ sở của tình cảm. Tình cảm được hình thành từ quá trình tổng hợp hóa, động hình hóa, khái quát hóa những xúc cảm đồng loại [cùng một phạm trù, cùng một phạm vi đối tượng]. Ví dụ: tình cảm của con cái đối với cha mẹ là xúc cảm [dương tính] thường xuyên xuất hiện do liên tục được cha mẹ chăm sóc thoả mãn nhu cầu, dần dần được tổng hợp hoá, động hình hoá, khái quát hoá mà thành.
  • Tình cảm được xây dựng từ những xúc cảm, nhưng khi đã được hình thành thì tình cảm lại thể hiện qua xúc cảm phong phú đa dạng và chi phối xúc cảm.

III. Kết luận:

Qua đây ta có thể thấy được ý nghĩa và vai trò của tình cảm đối với đời sống:

  • Với nhận thức: là động lực mạnh mẽ kích thích con người tìm tòi chân lý, ngược lại nhận thức là cơ sở, là cái “lý” cho tình cảm => lý và tình là hai mặt của vấn đề nhân sinh quan thống nhất của con người.
  • Với hoạt động: tình cảm nảy sinh và biểu tượng cho hoạt động, đồng thời đó cũng là động lực thúc đẩy con người.
  • Với đời sống: có vai trò to lớn, vì không có tình cảm thì con người không thể tồn tại và thiếu đi tình cảm thì hoạt động cuộc sống không thể bình thường.
  • Với công tác giáo dục: vừa là điều kiện, vừa là nội dung, đồng thời cũng là nội dung, mục đích của giáo duc.

Vd: Muốn hình thành tình cảm cho học sinh,sinh viên phải đi từ xúc cảm đồng loại: Xây dựng tình yêu Tổ quốc phải xuất phát từ tình yêu gia đình, yêu mái nhà, yêu từng con người trong gia đình, yêu làng xóm,…

Như nhà văn Êrenbua [Nga] đã từng nói: “Dòng suối chảy ra dòng sông, dòng sông chảy ra Đại trường giang Vônga,, Đại trường giang Vônga chảy ra biển cả. Lòng yêu nhà, yêu quê hương đất nước trở nên lòng yêu Tổ quốc”.

  • Cần kiên trì trong quá trình hình thành tình cảm.

Tâm Lý Học Đại Cương

By
LionLee
-
October 24, 2015
0
9045
Facebook
Twitter
Pinterest
WhatsApp
QUẢNG CÁOVài Phút Quảng Cáo Sản Phẩm

Mục Lục

  • Câu 11 [1đ]: Nêu đặc điểm của NTCT. Cho VD minh họa.
  • Câu 12 [4đ]: Phân biệt tình cảm và nhận thức. Chỉ ra mối quan hệ giữa chúng.
  • Câu 13 [2đ]: Phân tích đặc điểm tính giao lưu của nhân cách, từ đó rút ra kết luận cần thiết.
  • Câu 14 [2đ]: Phân tích đặc điểm tính tích cực của nhân cách, từ đó rút ra kếtluận cần thiết.
  • Câu 15 [2đ]: Ý thức là gì? Phân tích cấu trúc của ý thức.

Sự khác biệt giữa tình cảm và nhận thức

Hai tính từ tình cảm và nhận thức là hai thuật ngữ linh hoạt được ử dụng trong nhiều lĩnh vực, với các ý nghĩa khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta

xúc cảm và tình cảm

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [90.53 KB, 3 trang ]

Bài tập
So sánh xúc cảm và tình cảm.

Bài làm
Trong sự tác động qua lại giữa con người với thế giới khách quan, con người
không chỉ nhận thức thế giới mà còn bày tỏ thái độ của mình với nó. Những hiện
tượng tâm lý biểu thị thái độ của con người với những cái mà họ nhận thức được
hoặc làm ra được như thế được gọi là tình cảm và xúc cảm. Đời sống tình cảm của
con người rất phong phú, đa dạng, thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, có ảnh
hưởng sâu sắc đến đời sống tâm lý con người. Đó là nét đặc trưng của tâm lý
người.
1.

2.

Khái niệm xúc cảm và tình cảm.
a. Xúc cảm
- Là những rung cảm xảy ra nhanh chóng nhưng mạnh mẽ và rõ rệt hơn
so với màu sắc xúc cảm của cảm giác. Nó mang tính chất khái quát
hơn và được chủ thể ý thức ít nhiểu rõ rệt hơn so với màu sắc xúc cảm
của cảm giác.
b. Tình cảm
- Là thái độ ổn định của con người đối với hiện thực xung quanh và đối
với bản thân, nó là thuộc tính tâm lý ổn định của nhân cách. Trong
tình cảm có một loại đặc biệt, có cường độ rất mạnh, thời gian tồn tại
lâu dài và được ý thức rõ ràng. Đó là sự say mê. Có những say mê tích
cực [say mê học tập, say mê nghiên cứu,…] có những say mê tiêu cực
[say mê cờ bạc, rượu chè,…]
So sánh xúc cảm và tình cảm.
a. Giống nhau:
- Do hiện thực khách quan tác động vào cá nhân mà có.


- Biểu thị thái độ của con người đối với hiện thực.
- Mang tính chất lịch sử - xã hội.
- Mang đậm màu sác cá nhân.
b. Khác nhau:


Xúc cảm

3.

Tình cảm

- Là một quá trình tâm lý.

- Là một thuộc tính tâm lý.

- Có ở người và động vật.

- Chỉ có ở con người.

- Diễn ra trong thời gian ngắn, phụ
thuộc vào tình huống cụ thể. [thay
đổi theo tình huống]

- Ổn định trong một thời gian tương
đối dài, không phụ thuộc nhiều vào
tình huống tác động.

- Luôn ở trạng thái hiện thực.


- Thường ở trạng thái tiềm tàng.

- Xuất hiện trước.

- Xuất hiện sau.

- Thực hiện chức năng sinh vật.

- Thực hiện chức năng xã hội.

- Gắn liền với phản xạ không điều
kiện.

- Gắn liền với phản xạ có điều kiện.

Vai trò của xúc cảm và tình cảm.
a. Đối với nhận thức.
- Xúc cảm, tình cảm là động cơ, là nguồn động lực mạnh mẽ thúc đẩy
và chi phối nhận thức, kích thích sự tìm tòi, khám phá, sáng tạo của
con người.
- Xúc cảm, tình cảm có thể nhuốm màu, biến dạng, thậm chí biến đổi cả
sản phẩm của quá trình nhận thức.
b. Đối với đời sống.
- Xúc cảm, tình cảm ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống tâm lý con người.
c. Đối với các hoạt động.


Là động lực mạnh mẽ đối với mọi hoạt động của con người. Nó thôi
thúc con người hoạt động tích cực,sáng tạo, giúp con người vượt qua
khó khăn thử thách trong cuộc sống. Sự thành công trong bất kỳ lĩnh

vực nào trong cuộc sống phần lớn đều phụ thuộc vào thái độ của con
người đối với công việc, lĩnh vực đó.
• Một số ý kiến về vai trò của xúc cảm, tình cảm trong hoạt động:
V. I. Lênin: “ Không có xúc cảm của con người thì không thể có
sự tìm tòi nào về chân lý”.
Belinxki: “ Thiếu tình cảm thì lý tưởng trở nên lạnh lẽo, lý
tưởng có chiếu sáng nhưng không được sưởi ấm và thiếu sức
sống, không có khả năng biến thành hành động”.
Trong giao tiếp.
- Xúc cảm, tình cảm tích cực có ảnh hưởng tốt đến mối quan hệ giữa
con người với con người.
- Xúc cảm, tình cảm tiêu cực có thể phá hoại nhân cách con người, cản
trở tính tích cực của cá nhân, dẫn đến những cơn tức giận, làm rối
loạn quá trình sinh lý, hoạt động tâm lý của con người.
-

d.



Video liên quan

Chủ Đề