Spo2 viết tắt là gì

SpO2 được coi là một trong các chỉ số quan trọng để xác định dấu hiệu sinh tồn của cơ thể con người. SpO2 là viết tắt của Saturation of peripheral oxygen, có nghĩa là độ bão hòa oxy trong máu ngoại vi. Cụ thể, khi Hemoglobin [viết tắt là Hb] [một thành phần quan trọng của máu] trong máu liên kết với các phân tử oxy sẽ tạo thành HbO2 giúp cho máu có thể đưa oxy đi nuôi dưỡng tất cả các cơ quan trong cơ thể.

Mỗi phân tử Hb có 4 nguyên tử sắt. Các nguyên tử sắt này sẽ liên kết với 4 phân tử oxy và tạo ra liên kết HbO2. Hiện tượng bão hòa oxy trong máu tức là khi có đủ 4 phân tử oxy gắn vào Hb, và hiện tượng này được gọi tắt là SpO2. Chỉ số SpO2 chính là thước đo lượng oxy đang được vận chuyển bởi các tế bào hồng cầu và duy trì sự cân bằng SpO2 trong máu có ý nghĩa sống còn đối với sức khỏe con người. Cũng chính vì thế, trong điều trị bệnh nhân, các bác sĩ thường theo dõi chặt chẽ chỉ số này để có thể phát hiện nhanh chóng ra những bất thường khi có sự thiếu hụt oxy trong máu, từ đó giúp xử lý và điều trị cho bệnh nhân một cách kịp thời, tránh biến cố đáng tiếc xảy ra.

Những đối tượng cần phải theo dõi kỹ chỉ số SpO2 là những bệnh nhân thực hiện phẫu thuật; trẻ sơ sinh bị sinh non, bị suy hô hấp; người bị suy tim, suy hô hấp, rối loạn nhịp tim, cấp cứu ngừng tuần hoàn, trụy mạch, sốc, tụt huyết áp; người mắc bệnh nặng, cần phải hồi sức như nhược cơ, đột quỵ não, chấn thương tủy cổ có kèm theo liệt cơ hô hấp…

Tương tự, trong điều trị bệnh nhân Covid-19, việc đo SpO2 giúp sớm phát hiện ra tình trạng thiếu hụt oxy trong máu, nhằm cấp cứu kịp thời trong trường hợp bệnh nhân trở nặng trước khi có dấu hiệu lâm sàng như tím tái. Những bệnh nhân có chỉ SpO2 quá thấp [ 96% với biểu hiện lâm sàng không đặc hiệu như sốt, ho khan, đau họng, nghẹt mũi, mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi cơ, mất vị giác, khứu giác, tiêu chảy là những bệnh nhân ở mức độ nhẹ. Những người có chỉ số SpO2 94-96% kèm với các triệu chứng lâm sàng không đặc hiệu như mức độ nhẹ, có dấu hiệu viêm phổi với khó thở, thở nhanh 20-25 lần/phút, phổi có ran nổ và không có dấu hiệu suy hô hấp nặng, mạch nhanh hoặc chậm, da khô, nhịp tim nhanh, huyết áp bình thường được chẩn đoán ở mức độ trung bình.

Những bệnh nhân nặng là những người có chỉ số SpO2 < 94% khi thở khí phòng kèm với các dấu hiệu như nhịp thở > 25 lần/phút; khó thở nặng, co kéo cơ hô hấp phụ; nhịp tim nhanh hoặc có thể nhịp tim chậm, huyết áp bình thường hay tăng; bứt rứt hoặc đừ, mệt. Bệnh nhân cần được hỗ trợ hô hấp, thở oxy bằng thiết bị chuyên dụng. Nếu đã được hỗ trợ thở oxy lưu lượng từ 5 - 10 lít/phút nhưng SpO2 không thể đạt > 94% thì bệnh nhân có nguy cơ cao bị suy hô hấp và cần phải được can thiệp sâu hơn.

Bên cạnh chỉ số SpO2, tỉ lệ giữa phân áp oxy máu động mạch PaO2 và nồng độ oxy trong khí hít vào FiO2 [PaO2/FiO2] cũng được theo dõi kỹ trong điều trị bệnh nhân Covid-19. Chỉ số này dùng để xác định sự hiện diện và mức độ nặng của rối loạn trao đổi khí phế nang. Người khỏe mạnh ước tính sẽ có tỉ lệ PaO2/FiO2 > 350 [80mmHg/0.21], giá trị nhỏ hơn cho thấy có rối loạn trao đổi khí. Bệnh nhân với tổn thương phổi cấp hoặc hội chứng suy hô hấp cấp [ARDS] sẽ có giá trị PaO2/FiO2 tương ứng < 300 và < 200, kết hợp với các tiêu chuẩn chẩn đoán khác để chẩn đoán. Trong điều trị Covid-19, bệnh nhân ở mức độ trung bình và mức độ nặng có chỉ số PaO2/FiO2 lần lượt là >300 và khoảng 200-300. Những bệnh nhân có chỉ số này 30 lần/phút hoặc < 10 lần/phút, có dấu hiệu suy hô hấp nặng với thở gắng sức nhiều, thở bất thường, ý thức giảm hoặc hôn mê, nhịp tim nhanh, có thể nhịp tim chậm, huyết áp tụt được chẩn đoán là ở giai đoạn nguy kịch và cần phải được hỗ trợ hô hấp kịp thời.

TRẦN HOÀI [tổng hợp]

Những con số được đo bằng các thiết bị và kỹ thuật khác nhau để nhằm đánh giá những chức năng cơ bản của cơ thể được gọi là dấu hiệu sinh tồn của con người. Có 4 dấu hiệu sinh tồn truyền thống đó là mạch, nhịp thở, nhiệt độ và huyết áp ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, hiện nay nhiều chuyên gia nghiên cứu đã đề cập tới một dấu hiệu sinh tồn thứ 5, được gọi là chỉ số SpO2.

Trong bài viết này, Medjin sẽ cung cấp thông tin đầy đủ về chỉ số SpO2 của người bình thường đến quý bạn đọc.

Chỉ số SpO2 là viết tắt của cụm từ Saturation of peripheral oxygen được gọi là độ bão hòa oxy trong máu ngoại vi. Hay hiểu một cách khác, SpO2 là tỷ lệ hemoglobin oxy hóa [hemoglobin có chứa oxy] trên tổng lượng hemoglobin trong máu. 

SpO2 là thước đo lượng oxy mà các tế bào hồng cầu của cơ thể đang vận chuyển. Cơ thể của bạn sẽ điều chỉnh chặt chẽ nồng độ oxy trong máu. Duy trì sự cân bằng độ bão hòa oxy trong máu là việc rất quan trọng đối với sức khỏe con người.

Chỉ số SpO2 có thể được đo bằng phép đo xung – một phương pháp gián tiếp và không xâm lấn [tức là không đưa các dụng cụ vào trong cơ thể]. Nó hoạt động bằng cách phát ra và sau đó tự hấp thụ một làn sóng ánh sáng truyền qua các mạch máu hoặc mao mạch trong đầu ngón tay, đầu ngón chân hoặc dái tai. Sự thay đổi của sóng ánh sáng truyền qua ngón tay, ngón chân hoặc dái tai sẽ cho biết kết quả của phép đo SpO2 vì mức độ bão hòa oxy gây ra các biến đổi về màu sắc của máu.

2. Tại sao phải thường xuyên theo dõi nồng độ oxy trong máu SpO2?

Hầu như trẻ em và người lớn đều không cần theo dõi chỉ số SpO2. Trong thực tế, các bác sĩ sẽ chỉ kiểm tra dấu hiệu này khi cơ thể bạn có những biểu hiện bất thường như khó thở hoặc đau ngực, trụy mạch, rối loạn nhịp tim,… Những người mắc các bệnh mãn tính như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính [COPD], bệnh tim cần phải theo dõi nồng độ oxy trong máu thường xuyên để nắm rõ tình hình sức khỏe cơ thể.

Với những trường hợp trên, việc theo dõi chỉ số SpO2 sẽ giúp bạn xác định được lượng oxy trong máu, biết được khi nào cần thêm oxy cho cơ thể hay các phương pháp điều trị hiện tại có hiệu quả không và cần được điều chỉnh hay không ?

Vậy chỉ số Spo2 bao nhiêu là bình thường? hãy cùng Medjin tìm hiểu tiếp nhé !

3. Chỉ số Spo2 bình thường là bao nhiêu?

Giá trị chỉ số SpO2 được biểu thị bằng 1%. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng giá trị SpO2 bình thường và đảm bảo an toàn sẽ dao động ở mức 95 - 100%. Tuy nhiên, đối với những bệnh nhân mắc các bệnh về phổi hay bị phổi tắc nghẽn mãn tính [COPD] thì phạm vi này có thể không được áp dụng. Khi đó, bác sĩ sẽ cho bạn biết phạm vi giá trị SpO2 bình thường với tình trạng cơ thể của bạn. Ví dụ với những người bị COPD nặng thì nồng độ oxy trong máu của họ sẽ duy trì trong khoảng 88 – 92%.

Chỉ số oxy hóa trong máu tốt là rất cần thiết vì sẽ cung cấp đầy đủ năng lượng để cho cơ bắp hoạt động. Nếu chỉ số SpO2  xuống dưới 95% thì đây là dấu hiệu cảnh báo oxy hóa trong máu kém, còn được gọi là tình trạng thiếu oxy trong máu. Mức oxy càng thấp thì tình trạng giảm oxy máu sẽ càng nặng. Khi đó có thể dẫn đến các biến chứng trong mô và nội tạng cơ thể.

Dưới đây, Medjin sẽ cung cấp cho các bạn biết thang đo chỉ số SpO2 tiêu chuẩn để có thể chủ động theo dõi sức khỏe của mình:

• SpO2 từ 97 - 99%: Chỉ số oxy trong máu tốt
• SpO2 từ 94 - 96%: Chỉ số oxy trong máu trung bình, cần thở thêm oxy
• SpO2 từ 90% - 93%: Chỉ số oxy trong máu thấp, lúc này cần hỏi ý kiến của bác sĩ điều trị
• SpO2 dưới 92% nhưng không thở oxy hoặc dưới 95% và có thở oxy: Dấu hiệu suy hô hấp rất nặng
• SpO2 dưới 90%: Đây là biểu hiện của một ca cấp cứu trên lâm sàng.
• Chỉ số SpO2 đánh giá ở trẻ sơ sinh : Ở trẻ sơ sinh, chỉ số SpO2 an toàn là trên 94% giống như của người lớn. Nếu chỉ số SpO2 của trẻ giảm xuống dưới mức 90% thì cần thông báo ngay cho các y bác sĩ để được hỗ trợ và can thiệp kịp thời.

Tuy nhiên trên thực tế, chỉ số SpO2 đo được sẽ không chính xác hoàn toàn do bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố dưới đây:

• Do độ sai lệch của thiết bị đo [thường là ± 2%]
• Do Hemoglobin bất thường
• Bệnh nhân cử động khi đang đo
• Do tình trạng giảm tưới máu mô do choáng, sử dụng thuốc gây co mạch , hạ thân nhiệt nặng
• Bị nhiễu do ánh sáng trong phòng khi đang đo
• Nếu sử dụng dụng cụ đo SpO2 bằng cách kẹp vào đầu ngón tay, ngón chân thì yếu tố ảnh hưởng là sắc tố móng

4. Các triệu chứng thiếu oxy trong máu

Tình trạng giảm chỉ số SpO2 hay còn gọi là thiếu oxy trong máu sẽ gây ra một số triệu chứng sau:

• Những thay đổi về màu sắc da
• Trí nhớ suy giảm và hay nhầm lẫn
• Ho, hụt hơi
• Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim nhanh hoặc chậm
• Khó thở, thở nhanh hoặc thở khò khè là những triệu chứng khi chỉ số SpO2 bị giảm.
• Khi da bạn có triệu chứng tím tái thì đồng nghĩa với việc bạn đang ở trong trường hợp khẩn cấp. Nếu cơ thể bạn xuất hiện triệu chứng này thì hãy đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và chữa trị. Tình trạng tím tái này có thể dẫn đến suy hô hấp và nguy hiểm đến tính mạng.

Khi bạn cảm thấy bản thân có chỉ số bão hòa oxy thấp qua những triệu chứng nêu trên,  hãy sử dụng ngay máy đo SpO2 để kiểm tra và đánh giá chức năng hô hấp. 

Medjin cung cấp rất nhiều máy đo nồng độ oxy SpO2 như Máy đo nồng độ oxy và nhịp tim Beurer PO30; Beurer PO40, Máy đo nhịp tim và SpO2 iMediCare iOM A6; iMediCare iOM A8,…

Máy Đo Nồng Độ Oxy Beurer PO30

PO30

Máy đo nồng độ oxy và nhịp tim Beurer PO30 là thiết bị y tế cá nhân cần thiết để bảo vệ sức khỏe trong gia đình. Beurer PO30 thích hợp sử dụng cho hầu hết các bệnh nhân từ trẻ sơ sinh cho đến người lớn nhờ có thiết kế đơn giản ...

Máy Đo Nồng Độ Oxy Beurer PO40

PO 40

Máy đo nồng độ oxy trong máu và nhịp tim Beurer PO40 là thiết bị dùng để đo nồng độ bão hòa oxy trong mạch máu, nhịp tim và chỉ số tưới máu [PI] không xâm lấn giúp nhanh chóng phát hiện những biểu hiện bất thường để có cách xử ...

Máy Đo Nồng Độ Oxy iMedicare iOM A6

iOM A6

Máy đo nồng độ oxy trong máu iMedicare iOM A6 là thiết bị giúp phát hiện tình trạng thiếu oxy trong máu và nhịp tim bất thường để có cách xử lý nhanh chóng và kịp thời. Đây là thiết bị không thể thiếu để chăm sóc sức khỏe trong mỗi gia ...

Máy Đo Nồng Độ Oxy iMedicare iOM A8

iOM A8

Máy đo nồng độ oxy trong máu iMedicare iOM A8 là một thiết bị quan trọng để theo dõi nồng độ oxy trong máu tránh xảy ra tình trạng nguy hiểm với những bệnh nhân mắc các bệnh về tim mạch, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính… khi ngủ

>>> Tham khảo ngay: 3 loại máy đo nồng độ oxy trong máu được nhiều người tin dùng nhất 

Đa số các thiết bị đều được sử dụng để đo độ bão hòa oxy động mạch SpO2, đo nhịp tim [PRbpm] và chỉ số tưới máu [PI] không xâm lấn, đặc biệt phù hợp với những bệnh nhân mắc bệnh tim hoặc bệnh hen suyễn, các vận động viên hay người khỏe mạnh hoạt động ở địa điểm cao [ví dụ như leo núi, trượt tuyết hoặc phi công nghiệp dư].

Sau bài viết này, Medjin hy vọng các bạn đã biết được đầy đủ  thông tin cần thiết cũng như những lưu ý về chỉ số SpO2. Hãy theo dõi chỉ số SpO2 thường xuyên để có thể nắm rõ được lượng oxy trong máu và có những phương án xử lý kịp thời khi gặp tình trạng nguy hiểm. Và đừng quên, liên hệ ngay với công ty TNHH Thiết bị y tế Medjin để trang bị cho mình và gia đình một thiết bị theo nồng độ oxy ngay hôm nay.