Bài thơ đập đá ở côn lôn ngữ văn 8 năm 2024
|
Với Đập đá ở Côn Lôn, Phan Châu Trinh đã khắc họa hình tượng lẫm liệt, ngang tàn của người anh hùng cứu nước dù gặp bước nguy nan nhưng vẫn không sờn lòng đổi chí. Tác phẩm được tìm hiểu trong chương trình học môn Ngữ văn. Show
Hôm nay, Download.vn mời quý bạn đọc cùng tham khảo tài liệu giới thiệu về tác giả Phan Châu Trinh và bài thơ Đập đá ở Côn Lôn. Bài thơ Đập đá ở Côn LônLàm trai đứng giữa đất Côn Lôn, Lừng lẫy làm cho lở núi non. Xách búa đánh tan năm bảy đống, Ra tay đập bể mấy trăm hòn. Tháng ngày bao quản thân sành sỏi, Mưa nắng càng bền dạ sắt son. Những kẻ vá trời khi lỡ bước, Gian nan chi kể sự con con. I. Đôi nét về tác giả Phan Châu Trinh- Phan Châu Trinh (1872 - 1926), hiệu là Tây Hồ, biệt hiệu là Hi Mã. - Quê ở làng Tây Lộc, huyện Hà Đông (nay là thôn Tây Hồ, xã Tam Phước, thị xã Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam). - Ông xuất thân trong một gia đình Nho học, đỗ Phó bảng và được bổ dụng làm quan nhưng chỉ trong một thời gian ngắn đã từ bỏ để chuyên tâm vào sự nghiệp cứu nước. - Trong những năm đầu của thế kỷ XX, Phan Châu Trinh là người đưa ra khái niệm dân chủ sớm nhất ở Việt Nam. - Ông là một trong những chí sĩ yêu nước nổi tiếng của cách mạng Việt Nam những năm đầu thế kỉ XX. - Một số tác phẩm chính: Tây Hồ thi tập, Tỉnh quốc hồn ca, Xăng-tê thi tập, Giai nhân kỳ ngộ… II. Giới thiệu về bài thơ Đập đá ở Côn Lôn1. Hoàn cảnh sáng tácVào năm 1908, Phan Châu Trinh bị chính quyền thực dân khép vào tội xúi giục nhân dân nổi loạn trong phong trào chống thuế ở Trung Kì và bị bắt đày ra Côn Đảo. Tháng 6 năm 1910, ông được tha do có sự can thiệp của Hội nhân quyền (Pháp). Bài thơ được sáng tác khi ông đang cùng những người tù khác lao động khổ sai. 2. Thể thơ
3. Bố cụcGồm 2 phần:
4. Nội dungBài thơ “Đập đá ở Côn Lôn” đã khắc họa hình tượng lẫm liệt, ngang tàn của người anh hùng cứu nước dù gặp bước nguy nan nhưng vẫn không sờn lòng đổi chí. 5. Nghệ thuậtBút pháp lãng mạn, giọng điệu hào hùng… III. Dàn ý phân tích Đập đá ở Côn Lôn(1) Mở bài Dẫn dắt, giới thiệu về bài thơ Đập đá ở Côn Lôn. (2) Thân bài
- Tư thế của đấng nam nhi giữa đất trời: “Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn/Lừng lẫy làm cho lở núi non” - tư thế lồng lộng giữa càn khôn nhật nguyệt, vượt khỏi sự tù túng của hoàn cảnh. - “Xách búa đánh tan năm bảy đống/Ra tay đập bể mấy trăm hòn”: Công việc lao động khổ sai của người tù cách mạng khắc họa được tầm vóc của con người.
\=> Hình ảnh người chí sĩ cách mạng trong tư thế ngạo nghễ, vươn cao ngang tầm vũ trụ, biến công cuộc lao động khổ sai thành cuộc chinh phục dũng mãnh của một con người có sức mạnh thần kì.
- Tháng ngày bao quản thân sành sỏi/Mưa nắng càng bền dạ sắt son: tháng ngày gian khổ chỉ càng làm tôi luyện thêm sức chịu đựng bền bỉ, dẻo dai. - Những kẻ vá trời khi lỡ bước/Gian nan chi kể sự con con: Những người có gan làm chuyện lớn thì việc chịu cảnh tù đày chỉ là chuyện nhỏ, tự hào về công việc của mình. . Các em hãy tham khảo và áp dụng vào bài soạn văn của mình trước khi tới trường các em nhé. Đây là một bài thơ rất đỗi ý nghĩa về một hình tượng người anh hùng cứu nước rất đỗi anh dũng và ngang tàn. Bài viết tham khảo thêm:
I. Tác giả– Phan Châu Trinh (sinh năm 1872 và mất năm 1926), hiệu ông là Tây Hồ, biệt hiệu là Hi Mã. – Quê ông ở làng Tây Lộc, huyện Hà Đông (hiện nay là thôn Tây Hồ, xã Tam Phước, thị xã Tam Kỳ thuộc tỉnh Quảng Nam). – Ông xuất thân trong một gia đình Nho học, đỗ Phó bảng và đã được bổ dụng làm quan nhưng chỉ trong một thời gian ngắn đã từ bỏ để có thể chuyên tâm vào sự nghiệp cứu nước. – Trong những năm đầu của thế kỷ hai mươi, ông Phan Châu Trinh là người đưa ra khái niệm dân chủ sớm nhất tại Việt Nam. – Ông chính là một trong những chí sĩ yêu nước nổi tiếng của cách mạng kháng chiến Việt Nam những năm đầu thế kỉ hai mươi. – Một số tác phẩm chính của ông là: “Tây Hồ thi tập”, “Xăng-tê thi tập”, “Tỉnh quốc hồn ca”, “Giai nhân kỳ ngộ”… II. Tác phẩm1. Hoàn cảnh sáng tác– Vào năm 1908, Phan Châu Trinh bị chính quyền thực dân khép ông vào tội xúi giục nhân dân nổi loạn trong phong trào chống thuế tại Trung Kì và ông đã bị bắt đày ra Côn Đảo. – Vào tháng 6 năm 1910, ông được tha nhờ có sự can thiệp của Hội nhân quyền (Pháp). – Bài thơ này được sáng tác khi ông đang cùng với những người tù khác lao động khổ sai. 2. Thể thơ
3. Bố cục của Đập đá ở Côn LônGồm 2 phần:
4. Tóm tắt văn bản đập đá ở Côn LônTác phẩm kể về công việc đập đá – một công việc khổ sai mà những người ngục tù bắt buộc phải làm – làm nổi bật lên được ý chí quật cường, ngang tàng, bất khuất của chí sĩ vào cái lúc lâm nguy. Đây chính là nơi mà bọn thực dân Pháp dùng để giam hãm, đày đọa và hành hạ những người dân yêu nước của ta. 5. Phương thức biểu đạtPhương thức biểu đạt của “Đập đá ở Côn Lôn” là phương thức biểu cảm. 6. Sơ đồ tư duy Đập đá ở Côn LônIII. Đọc – hiểu văn bản1. Hình ảnh hiên ngang của một người anh hùng khi đứng trước cảnh ngục tù– Tư thế của một đấng nam nhi ngang nhiên giữa đất trời: “Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn”, “Lừng lẫy làm cho lở núi non” – tư thế của một đấng nam nhi lồng lộng giữa càn khôn nhật nguyệt, vượt lên trên sự tù túng của hoàn cảnh. – “Xách búa đánh tan năm bảy đống”, “Ra tay đập bể mấy trăm hòn”: Ám chỉ công việc lao động khổ sai của những người tù cách mạng khắc họa rõ nét được tầm vóc của con người.
⇒ Hình ảnh một người chí sĩ cách mạng trong tư thế vô cùng ngạo nghễ, vươn thật cao và ngang tầm vũ trụ, biến công cuộc lao động khổ sai thành một cuộc chinh phục dũng mãnh của một con người sở hữu sức mạnh thần kì. 2. Tinh thần kiên cường của người anh hùng khi đứng trước cảnh ngục tù– “Tháng ngày bao quản thân sành sỏi”, “Mưa nắng càng bền dạ sắt son”: ám chỉ những tháng ngày gian khổ này chỉ càng làm tôi luyện thêm sức chịu đựng của anh chiến sĩ thêm bền bỉ, dẻo dai. – “Những kẻ vá trời khi lỡ bước”, “Gian nan chi kể sự con con”: ám chỉ những con người có gan làm chuyện lớn thì cái việc chịu cảnh tù đày chỉ là một thứ chuyện nhỏ, tác giả rất tự hào về công việc của mình. ⇒ Tinh thần kiên cường, bất khuất trước nguy nan và ngục tù. Tổng kết: – Giá trị nội dung: Bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn” đã khắc họa thành công hình tượng ngang tàn, lẫm liệt của một người anh hùng cứu nước dù gặp bước đường nguy nan nhưng vẫn không hề sờn lòng đổi chí. – Giá trị nghệ thuật: Sử dụng bút pháp lãng mạn, giọng điệu hào hùng… IV. Trả lời câu hỏiCâu 1 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 8 Tập 1 | Trang 150):Công việc đập đá của những người tù ở Côn Lôn: – Không gian và điều kiện: núi cao hùng vĩ, rộng lớn, sương gió, việc nặng nhọc, ăn uống ít ỏi kham khổ, bị kìm kẹp đánh đập. – Tính chất công việc: khổ sai, bóc lột, đó là địa ngục trần gian. Câu 2 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 8 Tập 1 | Trang 150):– Bốn câu đầu của bài có hai lớp nghĩa :
– Giá trị nghệ thuật: giọng điệu có phần khoa trương pha chút sự tự hào, với nhịp thơ mạnh. – Khẩu khí: sảng khoái, ngang tàng, mạnh mẽ,mang một hình tượng oai phong, lẫm liệt. Câu 3 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 8 Tập 1 | Trang 150):Phân tích bốn câu thơ cuối của bài : – Ý nghĩa của bốn câu thơ : dũng khí hiên ngang và tinh thần lạc quan, tự tin, tràn đầy hy vọng.. – Cách thức biểu hiện :
V. Luyện tậpCâu 1 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 8 Tập 1 | Trang 150):Đọc bài thơ. Câu 2 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 8 Tập 1 | Trang 150):Hình tượng một nhà nho yêu nước và nhà cách mạng đầu thế kỷ hai mươi : – Tình yêu nước vô cùng to lớn và mãnh liệt, dám hi sinh tất cả vì sự nghiệp cứu nước. – Khí phách lẫm liệt, hiên ngang khi đối diện với thử thách. – Coi thường sự gian khổ và hiểm nguy. Như vậy chúng ta đã cùng nhau soạn thảo xong bài Soạn bài Đập đá ở Côn Lôn rồi các em học sinh thân mến. Để tham khảo thêm thật nhiều bài học bổ ích như vậy và chuẩn bị hành trang tới trường thật tốt, các em hãy truy cập vào website |
