Hạch toán thanh lý tài sản cố định là quá trình ghi nhận và xử lý các giao dịch kế toán liên quan đến việc tái chấp nhận [bán, vứt bỏ hoặc chuyển nhượng] tài sản cố định của một tổ chức, doanh nghiệp.
Hoạt động này xảy ra khi một tổ chức loại bỏ một tài sản khỏi hồ sơ kế toán của mình. Điều này có thể là do tổ chức đã bán tài sản, tài sản bị khấu hao hoặc ai đó đã đánh cắp tài sản.
Ví dụ, nếu một doanh nghiệp bán một tài sản đã khấu hao hết, kế toán của doanh nghiệp đó cũng sẽ phải báo cáo số tiền nhận được tại thời điểm bán vào trong sổ kế toán.
Thanh lý tài sản có thể khác nhau giữa tài sản cố định và tài sản lưu động, nhưng nó thường đề cập đến việc hạch toán tài sản cố định.
Ghi nhận việc thanh lý tài sản cố định một cách chính xác đóng một vai trò quan trọng để duy trì bảng cân đối kế toán minh bạch, rõ ràng. Bằng cách ghi nhận các giao dịch thanh lý tài sản cố định và ghi chú số dư của tài sản cố định cùng với số tiền hao mòn tích lũy, các tổ chức có thể hiển thị đúng tất cả các tài sản mà họ sở hữu cùng với giá trị của chúng.
\>>> Tham khảo thêm: Quản lý tài sản cố định trong doanh nghiệp: Dễ hay khó?
Thời Điểm Ghi Nhận Hạch Toán Thanh Lý Tài Sản Cố Định
Khi ghi lại hoạt động thanh lý một tài sản, điều quan trọng cần phải chú ý đó là ghi lại nguyên giá của tài sản và khấu hao lũy kế của nó. Trong một số trường hợp, doanh nghiệp có thể ghi lại việc hạch toán thanh lý tài sản cố định như sau:
Khi tài sản khấu hao hết
Nếu tài sản không còn đem lại giá trị hoặc đã khấu hao hết, cần phải ghi chú số tiền hao mòn tích lũy để có thể ghi nợ tài sản cố định. Để tính toán khấu hao của tài sản, kế toán viên chia giá trị của tài sản và chiết khấu thu hồi [nếu có] cho độ dài thời gian sử dụng tài sản. Số liệu thu được xác định số tiền hao mòn cần khấu trừ hàng năm. Quá trình này sẽ được lưu lại cho đến khi giá trị của tài sản đạt đến bằng 0 hoặc doanh nghiệp quyết định thanh lý tài sản bằng cách bán hoặc tặng tài sản.
Khi công ty bán, cho đi hoặc thanh lý tài sản
Tùy thuộc vào cách doanh nghiệp xử lý với một tài sản, doanh nghiệp có thể không ghi nhận nghiệp vụ hay ghi nhận là lãi hoặc lỗ. Lãi và lỗ phản ánh sự khác biệt giữa khấu hao lũy kế của tài sản cố định và số tiền doanh nghiệp nhận được khi bán, thanh lý tài sản đó. Sau đó, doanh nghiệp có thể sử dụng số tiền lãi hoặc lỗ trừ đi giá trị hiện tại của tài sản, để tính số tiền thu được từ việc thanh lý ròng. Đôi khi, trong trường hợp thua lỗ, con số có thể là một số âm.
Khi xảy ra các trường hợp không lường trước được, chẳng hạn như trộm cắp
Nếu ai đó đánh cắp một tài sản, doanh nghiệp sẽ khấu trừ giá trị của tài sản đó khỏi tổng vốn chủ sở hữu. Để ghi lại điều này, doanh nghiệp có thể tạo một tài khoản chi phí trộm cắp trên báo cáo thu nhập của mình. Sau khi trừ khấu hao lũy kế của tài sản, doanh nghiệp có thể ghi lại số vốn bị đánh cắp dưới dạng chi phí trộm cắp.
\>>> Tham khảo thêm: 6 bước quy trình quản lý tài sản cố định
Cách Ghi Nhận Hạch Toán Thanh Lý Tài Sản
Cách doanh nghiệp ghi lại việc xử lý tài sản của mình có thể phụ thuộc vào loại tài sản và ý định xử lý tài sản đó. Nói chung, điều quan trọng là phải có hồ sơ về chi phí ban đầu của tài sản, tổng số khấu hao lũy kế và hồ sơ về cách tài sản rời khỏi danh sách tài sản của doanh nghiệp. Dưới đây là một số bước mà SpeedMaint tổng hợp lại giúp doanh nghiệp có thể thực hiện để ghi lại những sự kiện này trong sổ của riêng mình:
1. Tính số tiền khấu hao tài sản
Bước đầu tiên là hoạt động ghi lại giá trị của tài sản khi thanh lý một cách chính xác nhất. Bởi vì giá trị của nhiều tài sản cố định khấu hao theo thời gian. Để làm điều này, hãy lấy chi phí của tài sản, trừ đi giá trị còn lại của nó và chia cho thời gian sử dụng hữu ích của tài sản.
Ví dụ: một tài sản trị giá 8.000.000 VND và giá trị còn lại là 2.000.000 VND, thời gian sử dụng hữu ích là 3 năm sẽ có giá trị khấu hao hàng năm là 2.000.000 VND.
2. Ghi số tiền bán tài sản
Nếu tài sản được bán, hãy ghi lại khoản lãi hoặc lỗ khi bán. Nếu tài sản được vứt bỏ hoặc tặng đến một đơn vị khác, kế toán cũng cần thực hiện việc ghi chép liên quan đến hoạt động này. Trong quá trình kế toán, khấu hao và tiền thu được từ việc bán tài sản sẽ được ghi nhận là tài sản ghi nợ. Tổng số tiền thu được từ việc bán tài sản, cộng với giá trị ban đầu của tài sản, sẽ được xem như một khoản tín dụng tài sản. Nếu có lỗ trong giao dịch, bạn cũng có thể ghi nó như một khoản nợ. Khi thực hiện chính xác các khoản nợ và tín dụng này sẽ được xóa bỏ hoặc cân bằng giá trị trong sổ kế toán.
3. Tài sản tín dụng
Mục đích của việc ghi nhận các khoản lãi, lỗ hoặc khấu hao toàn bộ của tài sản là để biểu thị tất cả giá trị tiền tệ liên quan đến việc bán hoặc thanh lý tài sản. Bán một tài sản với giá trị khấu hao chính xác của nó có nghĩa là bạn không bị lỗ cũng không được lãi khi bán. Bán một tài sản với giá cao hơn giá trị khấu hao của nó cho thấy rằng bạn đã nhận được tiền lời từ tài sản đó và bán một tài sản với giá thấp hơn giá trị khấu hao của nó cho thấy rằng bạn đã phải chịu một khoản lỗ đối với tài sản đó. Ghi lại các khoản lỗ dưới dạng ghi nợ và lãi dưới dạng tín dụng trong các mục nhập của bạn.
4. Xóa tất cả các thông tin về tài sản sau khi xóa bỏ
Sau khi bạn đã ghi lại việc loại bỏ một tài sản bị thanh lý và khoản lãi hoặc lỗ tương ứng, hãy đảm bảo xóa tài sản đó khỏi các hồ sơ khác của bạn. Điều này có thể giúp tránh nhầm lẫn và sai sót kế toán vì bạn sẽ không yêu cầu tài sản mà bạn không còn sở hữu nữa. Ghi chép thật kỹ lưỡng tất cả các tài sản được bán hoặc khấu hao tài sản để bạn có tệp dự phòng trong trường hợp cần kiểm toán hoặc để tham khảo trong tương lai.
5. Xác nhận tính chính xác của công việc
Hãy chú ý kiểm tra, xác minh các con số và cách tính toán trước khi hoàn thành công việc kế toán. Đồng thời, đảm bảo bạn đã xóa đúng cách các bản ghi tài sản khỏi tất cả các sổ sách. Việc làm cho các giao dịch kế toán trở nên rõ ràng và dễ theo dõi là rất quan trọng để tuân thủ các quy định liên quan. Điều này cũng giúp cho những người khác khi xem xét công việc của bạn hiểu được toàn bộ quy trình và diễn biến của tài sản, ngay cả khi bạn không có mặt để giải thích quy trình tài liệu của mình.
\>>> Tham khảo thêm: Tìm hiểu về phần mềm quản lý tài sản EAM cho doanh nghiệp
Ví Dụ Về Thanh Lý Tài Sản
Dưới đây là một số ví dụ về cách ghi lại việc thanh lý tài sản cố định:
Ví dụ 1: Tổng khấu hao tài sản
Ngày 10/07/2023, công ty Touri Shop mua 01 máy photocopy Toshiba trị giá 60.000.000 đồng, chưa thuế VAT, được chiết khấu 1.000.000 đồng, chi phí vận chuyển là 1.000.000 đồng. Máy được mua về và sử dụng ngay ngày hôm đó. Hạch toán khấu hao tài sản cố định được tính khấu hao theo đường thẳng cụ thể như sau:
+, Xác định thời gian trích khấu hao: Máy photocopy Toshiba có thời gian sử dụng từ 7 – 15 năm. Vậy trích khấu hao trong vòng 10 năm.
+, Nguyên giá : 60.000.000 – 1.000.000 + 1.000.000 = 60.000.000 đồng.
+, Mức khấu hao hàng năm: 60.000.000/10 = 6.000.000 đồng/năm.
+, Mức khấu hao hàng tháng: 6.000.000/12 = 500.000 đồng/tháng.
+, Mức khấu hao trong tháng 7: [500.000/31ngày ] x 22 ngày = 354.838 đồng.
Như vậy, trong tháng 7 được trích 354.838 đồng vào chi phí, từ T8/2023 được trích 500.000 đồng và hàng năm được trích 6.000.000 đồng.
\>>> Tham khảo thêm: Quy trình quản lý vật tư
Ví dụ 2: Bán tài sản có xử lý lỗ
Ví dụ: Công ty A mua xe ô tô nguyên giá: 725.000.000 VNĐ, hao mòn đã trích đến thời điểm thanh lý là 340.000.000 VNĐ, Giá trị còn lại: 385.000.000 VNĐ. Bán thanh lý cho cá nhân ,Giá bán 81.818.182 VND, thuế: 8.181.818 VNĐ. Hạch toán tài sản cố định có nghiệp vụ như sau:
Khi nào thì thanh lý tài sản cố định?
Thời điểm mà doanh nghiệp có thể thanh lý tài sản cố định là: Tài sản cố định đã hư hỏng và không thể tiếp tục sử dụng được. Tài sản cố định đã lạc hậu về mặt công nghệ và kỹ thuật, không còn đáp ứng được các yêu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp nhượng bán, giải thể hoặc sáp nhập.
Chi phí thanh lý nhượng bán tài sản cố định thuộc chi phí gì?
Đặc Điểm Của Hoạt Động Thanh Lý, Nhượng Bán Tài Sản Cố Định. Hoạt động thanh lý, nhượng bán TSCĐ của doanh nghiệp là hoạt động bất thường và không tiến hành thường xuyên, do đó nó được hạch toán đưa vào TK 811: Chi phí khác và TK 711: Thu nhập khác.
Hồ sơ thanh lý tài sản cố định gồm những gì?
Hồ sơ thanh lý tài sản cố định bao gồm những chứng từ sau:.
Biên bản họp hội đồng thanh lý TSCĐ..
Quyết định Thanh lý TSCĐ..
Biên bản kiểm kê tài sản cố định..
Biên bản đánh giá lại TSCĐ.
Biên bản thanh lý tài sản cố định..
Hợp đồng kinh tế bán TSCĐ được thanh lý..
Hóa đơn bán TSCĐ.
Biên bản giao nhận TSCĐ.
Chi phí thanh lý tài sản cố định hạch toán vào đầu?
Các chi phí phát sinh trong quá trình thanh lý tài sản cố định được hạch toán vào tài khoản 811 – chi phí khác. Đối với tài sản chưa khấu hao hết, giá trị còn lại của tài sản được hạch toán vào tài khoản 811.