Có nên tiêm phòng đầy đủ cho trẻ

Trẻ sơ sinh ngay khi ra đời đã cần phải được tiêm phòng vắc xin để ngăn ngừa một số bệnh truyền nhiễm do virus. Bài viết này sẽ giới thiệu lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh rất cần thiết với những người đang có con nhỏ.

10 mũi tiêm phòng quan trọng cho trẻ sơ sinh

Mũi tiêm viêm gan B

Trẻ sơ sinh cần được tiêm mũi viêm gan B ngay sau khi sinh 24h, tiêm nhắc lại khi được 1 đến 2 tháng tuổi và một phần ba liều tương tự vào giai đoạn 6 đến 18 tháng tuổi. Loại vắc xin này giúp bảo vệ trẻ chống lại virus viêm gan B, là loại virus lây lan qua tiếp xúc với máu hoặc chất dịch cơ thể.

Mũi tiêm DTaP

Vắc xin ngừa DTaP giúp bảo vệ trẻ chống lại bệnh bạch hầu, bệnh uốn ván, bệnh ho gà. Gồm có 5 liều vắc-xin dành cho trẻ tại các độ tuổi 2 tháng, 4 tháng, 6 tháng, 15 đến 18 tháng và 4 đến 6 tuổi. Tiêm nhắc lại ở độ tuổi 11 hoặc 12 và sau đó cứ mỗi 10 năm thì tiêm nhắc lại.

Mũi tiêm MMR

Loại vắc xin này có thể chống lại ba loại virus: sởi, quai bị và rubella hay còn họi là bệnh sởi Đức. Bắt đầu tiêm mũi MMR cho trẻ từ 12 đến 15 tháng tuổi và tiêm nhắc lại lần nữa trong độ tuổi từ 4 và 6 tuổi.

Bệnh thủy đậu

Thủy đậu là loại bệnh phát ban rất dễ lây ở trẻ do virus thủy đậu gây ra. Trẻ bị thủy đậu có thể dẫn đến bị bệnh zona. Vắc xin phòng bệnh thủy đậu được tiêm cho trẻ tốt nhất ở độ tuổi từ 12 đến 15 tháng và nhắc lại vào khoảng giữa 4 và 6 tuổi.

Trẻ sơ sinh cần phải được tiêm phòng vắc xin đầy đủ để ngăn ngừa một số bệnh truyền nhiễm do virus

Vắc xin Haemophilus cúm B (Hib)

Haemophilus cúm B là một loại vi khuẩn gây viêm màng não, bệnh này đặc biệt nguy hiểm với trẻ dưới 5 tuổi. Vắc-xin Hib được khuyến khích tiêm cho trẻ trong độ tuổi 2, 4, 6 và từ 12 đến 15 tháng tuổi.

Mũi tiêm bệnh bại liệt (IPV)

Bại liệt là bệnh có thể gây tê liệt, thậm chí tử vong cho trẻ. Vắc xin ngừa bệnh bại liệt có thể loại trừ hoàn toàn các loại vi rút gây bệnh này ở trẻ. Trẻ cần được tiêm IPV ở độ tuổi 2 tháng, 4 tháng, 6 đến 18 tháng tuổi và sau đó tiêm nhắc lại một lần nữa từ 4 đến 6 tuổi.

Phế cầu khuẩn liên hợp (PCV)

Vắc-xin này có tên thường gọi là Prevnar, giúp chống lại 13 loại vi khuẩn như bệnh viêm màng não, nhiễm trùng máu, viêm phổi, nhiễm trùng tai và thậm chí tử vong. Trẻ phải tiêm tổng cộng 4 mũi vào độ tuổi 2, 4, 6, và 12 đến 15 tháng tuổi để trẻ được bảo vệ chống lại các vi khuẩn phế cầu khuẩn.

Có thể bạn quan tâm:

Những lưu ý khi tiêm phòng cho trẻ

Tiêm phòng cho trẻ sơ sinh: Nguyên tắc cần biết

Sốc phản vệ khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Bệnh cúm (flu)

Vắc xin phòng bệnh cúm được tiêm cho trẻ ở độ tuổi từ 6 tháng trở lên và tiêm vào mùa thu mỗi năm.

Virut Rota (RV)

Thuốc chủng ngừa virus rota (RV) – một loại virut gây bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ được tiêm cho trẻ em ở 2 và 4 tháng tuổi.

Viêm gan A

Viêm gan A là bệnh do virus làm tổn hại đến gan với một số triệu chứng gồm sốt, mệt mỏi, vàng da và chán ăn. Trẻ em độ tuổi từ 12 đến 23 tháng thường được tiêm hai liều vắc xin viêm gan A với khoảng thời gian cách nhau tối thiểu là sáu tháng giữa các mũi tiêm chủng phòng ngừa bệnh cho trẻ.

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Tiêm chủng vacxin cho bé 0-12 tháng tuổi

Nếu vẫn chưa nắm được cụ thể lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh, phụ huynh có thể tham khảo những thông tin chi tiết về lịch tiêm cho trẻ theo từng tháng dưới đây:

– Trẻ mới sinh: cần tiêm 2 mũi quan trọng là vắc xin phòng bệnh lao và viêm gan B. Hai mũi này cần được tiêm càng sớm càng tốt sau sinh. Trong đó, vắc xin phòng lao không được tiêm sau khi trẻ quá 1 tháng tuổi. Còn vắc xin viêm gan B thì tốt nhất là tiêm trong vòng 24h sau sinh.

– Trẻ 2 tháng tuổi: Cần được tiêm các mũi phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B mũi 2 và các bệnh nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn Hib, đặc biệt là viêm màng não, viêm phổi. Các mẹ có thể chọn mũi vắc xin 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 để giảm số lần tiêm cho trẻ. Bên cạnh đó, mẹ nên cho trẻ uống thêm vắc xin phòng tiêu chảy cấp do Rotavirus gây ra.

– Trẻ 3 tháng tuổi: tiếp tục tiêm phòng cho trẻ 3 tháng tuổi những mũi tiêm ở tháng thứ 2 theo đúng loại vắc xin đã chọn.

Cha  mẹ cần lưu ý để không làm nhỡ lịch tiêm phòng của con

– Trẻ 4 tháng tuổi: cần tiếp tục tiêm phòng mũi thứ 3 cho bé về các bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt, nhiễm khuẩn do Hib mà đã được tiêm mũi 1 vào tháng thứ 2.

– Trẻ 6 tháng tuổi: Ở giai đoạn này, bé cần được tiêm mũi cúm để phòng tránh các chủng cúm A (H1N1, H3N2) và một chủng cúm B. Mũi đầu tiên nên tiêm khi trẻ được 6 tháng tuổi và nhắc lại sau đó 1 tháng.

– Trẻ 9 tháng tuổi: Nếu mẹ cho bé tiêm vắc xin sởi riêng thì đây là thời điểm thích hợp. Trường hợp mẹ muốn tiêm loại vắc xin 3 trong 1 (phòng 3 bệnh sởi, quai bị, rubella) thì cần đợi đến khi bé được 12-15 tháng tuổi. Vắc xin sởi riêng cần được tiêm 1 mũi nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi còn vắc xin kết hợp 3 trong 1 sẽ được tiêm mũi 2 lúc trẻ được 4 – 6 tuổi.

Trên đây là những thông tin về những mũi tiêm chủng quan trọng, cũng như lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh trong giai đoạn đầu đời. Từ đó, giúp cha mẹ có thể chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho bé yêu được tốt hơn bằng cách cho con đi khám tổng quát cho bé đầy đủ theo lịch tiêm phòng cho trẻ.

Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/

Lợi ích của việc tiêm chủng cho trẻ đầy đủ, đúng lịch, đúng phác đồ là để bảo vệ trẻ khỏi những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như sởi, cúm, rubella, viêm não mô cầu, viêm màng não, thủy đậu… trong suốt cuộc đời.

Dưới 5 tuổi, sức đề kháng của trẻ còn rất non yếu, đặc biệt đối với trẻ biếng ăn, suy dinh dưỡng,… Trong khi đó, điều kiện môi trường phức tạp, thời tiết, khí hậu, nhiệt độ diễn biến bất thường… tạo điều kiện cho nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm phát triển. Dịch bệnh tấn công là một trong những nguy cơ tiềm ẩn luôn thường trực đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Chưa kể hiện nay, một số dịch bệnh đang có khuynh hướng ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp như SARS, H1N1, H5N1, trong khi đó, khả năng điều trị một số bệnh của y học hiện đại vẫn còn hạn chế, thậm chí ngay cả khi đã được điều trị kịp thời vẫn có thể tử vong hoặc để lại những di chứng nặng nề. Đó là lý do vì sao trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi cần được tiêm chủng đầy đủ để bảo vệ sức khỏe trọn đời.

Lợi ích của việc tiêm chủng cho trẻ chính là giúp cơ thể trẻ tạo ra kháng nguyên, kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể. Kháng thể được hình thành có nhiệm vụ tiêu diệt vi rút, vi khuẩn và tồn tại trong máu để bảo vệ cơ thể chống các tác nhân gây bệnh ở những lần xâm nhập sau.

Xem thêm

• Lịch tiêm chủng cho trẻ sơ sinh
• Lịch tiêm chủng cho trẻ từ 1 – 5 tuổi

Dưới đây là lịch tiêm chủng đầy đủ cho trẻ theo chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ theo từng tháng, cha mẹ nhất định phải ghi nhớ hoặc lưu lại để đảm bảo bé được chích đủ mũi, đúng thời gian và đúng phác đồ, đảm bảo nền tảng sức khỏe cho sự phát triển toàn diện của bé sau này.

• Vắc xin Engerix B/ Euvax B liều sơ sinh phòng bệnh Viêm gan B, tiêm cho trẻ 24 giờ đầu sau sinh.
• Vắc xin BCG liều sơ sinh phòng bệnh lao.

• Vắc xin kết hợp phòng 6 bệnh (ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do Haemophilus influenzae týp B (Hib) gây ra như viêm phổi, viêm màng não mủ) dạng 6 trong 1 Infanrix hexa (Bỉ)/ Hexaxim (Pháp) hoặc dạng 5 trong 1 Pentaxim (Pháp), Infanrix IPV + Hib (Bỉ) (không có thành phần kháng nguyên viêm gan B). Tiêm mũi 1.
• Vắc xin Rotarix (Bỉ), Rotateq (Mỹ), Rotavin-M1 (Việt Nam) phòng Rota virus gây bệnh tiêu chảy cấp. (liều 1)
• Vắc xin Synflorix (Bỉ), Prevenar 13 (Bỉ) phòng bệnh viêm tai giữa, viêm phổi, viêm màng não do phế cầu khuẩn (mũi 1)

• Vắc xin 6 trong 1 hoặc 5 trong 1. Tiêm mũi 2. (Nếu tiêm 5 trong 1 thì phải bổ sung mũi viêm gan B).
• Vắc xin uống phòng bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus (liều 2).

• Vắc xin kết hợp 6 trong 1 hoặc 5 trong 1 mũi 3 (nếu tiêm vắc xin kết hợp 5 trong 1 thì tiêm thêm mũi viêm gan B).
• Vắc xin Synflorix (Bỉ)/ Prevenar 13 (Bỉ) phòng bệnh viêm tai giữa, viêm phổi, viêm màng não do phế cầu khuẩn (mũi 2).
• Vắc xin uống phòng bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus (liều 3).

• Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp) phòng bệnh cúm (Tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng).
• Vắc xin VA-MENGOC-BC phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu B+C (mũi 1)
• Vắc xin Synflorix (Bỉ)/Prevenar 13 (Bỉ) phòng bệnh viêm tai giữa, viêm phổi, viêm màng não do phế cầu khuẩn (mũi 3).

• Vắc xin VA-MENGOC-BC (Cu Ba) phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu B+C (mũi 2)
• Vắc xin sởi đơn MVVac (Việt Nam) phòng bệnh sởi.
• Vắc xin Varilrix (Bỉ) phòng bệnh thủy đậu.
• Vắc xin Imojev (Thái Lan) phòng Viêm não Nhật Bản.

• Vắc xin 3 trong 1 MMR-II (Mỹ) phòng bệnh sởi, quai bị, rubella.
• Vắc xin Varivax/Varicella phòng bệnh thủy đậu (Nếu chưa tiêm Varilrix)
• Vắc xin Jevax (Việt Nam) phòng bệnh viêm não Nhật Bản B: Tiêm 2 mũi, cách nhau 1 – 2 tuần.
• Vắc xin Avaxim 80U/0.5ml phòng bệnh viêm gan A. Liều nhắc lại sau 6-18 tháng.
• Vắc xin Synflorix (Bỉ)/Prevenar 13 (Bỉ) phòng bệnh viêm tai giữa, viêm phổi, viêm màng não do phế cầu khuẩn (mũi 4).

• Vắc xin 6 trong 1 hoặc 5 trong 1 mũi 4 (nếu chích 5 trong 1 thì chích thêm mũi viêm gan B)
• Vắc xin Avaxim 80U/0.5ml phòng bênh viêm gan A (mũi nhắc)
• Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp) phòng bệnh cúm (mũi 3 – sau mũi thứ hai 1 năm)

• Vắc xin Menactra (Mỹ) phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu A,C,Y,W-135.
• Vắc xin Jevax phòng bệnh viêm não Nhật Bản B (mũi 3).
• Vắc xin Typhim VI/Typhoid VI phòng bệnh thương hàn.
• Vắc xin Tả mORCVAX (Việt Nam) gồm 2 liều uống (dành cho trẻ sống ở vùng nguy cơ cao, liều hai sau liều một 2 tuần).

Lịch tiêm chủng đầy đủ cho trẻ từ 0-24 tháng tuổi

• Vắc xin 3 trong 1 MMR-II phòng bệnh sởi, quai bị, rubella (mũi nhắc).Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp)/ Influvac Tetra (Hà Lan) phòng bệnh cúm (Tiêm nhắc lại hàng năm).
• Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp)/ Influvac Tetra (Hà Lan) phòng bệnh cúm (Tiêm nhắc lại hàng năm).
• Vắc xin Menactra (Mỹ) phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu A,C,Y,W-135 (mũi nhắc cho trẻ từ 15 tuổi đến người lớn 55 tuổi).
• Vắc xin Jevax (Việt Nam) phòng bệnh viêm não Nhật Bản B (mũi nhắc, lúc 5 tuổi). Sau đó cứ 3 năm tiêm nhắc lại 1 lần đến khi 15 tuổi.
• Vắc xin Tetraxim (phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván – bại liệt) hoặc vắc xin Adacel (Canada)/Boostrix (Bỉ) (phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván) khi trẻ từ 4 tuổi trở lên, và nhắc lại mỗi 10 năm.

Trẻ được khám sàng lọc kỹ lưỡng trước khi tiêm chủng

Tiêm chủng đầy đủ theo lịch tiêm chủng đầy đủ cho trẻ theo chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ không chỉ giúp trẻ tăng sức đề kháng, phòng được các bệnh nguy hiểm mà còn là cách để bố mẹ bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện cho con. Tuy nhiên, khi đưa con đi tiêm phòng, bố mẹ cần lưu ý một số điều sau đây:

• Bất cứ trẻ nào khi đi tiêm chủng cũng cần được khám sàng lọc trước tiêm. Cha mẹ nên thông báo cho bác sĩ biết tình trạng sức khỏe trước đây của trẻ (có bị bệnh gì không, có bị dị ứng không, có đang phải uống thuốc kháng sinh không…) để bác sĩ cân nhắc chỉ định phác đồ phù hợp.
• Cha mẹ cần giữ sổ và phiếu tiêm chủng để theo dõi lịch tiêm của con mình. Nếu trẻ được tiêm tại VNVC sẽ được lưu lại toàn bộ lịch sử tiêm chủng, rất dễ dàng tra cứu và còn được nhắc lịch tiêm.
• Cha mẹ nên tuân thủ nguyên tắc trẻ cần được theo dõi 30 phút tại điểm tiêm chủng và tiếp tục theo dõi tại nhà ít nhất 24 giờ sau tiêm.
• Nếu thấy các phản ứng sốt, đau hoặc sưng tấy tại chỗ tiêm, quấy khóc… kéo dài trên 1 ngày, cha mẹ nên cho bé quay trở lại trung tâm để được thăm khám.
• Nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường như: sốt cao, quấy khóc kéo dài, co giật, bỏ bú, khó thở, tím tái… các bà mẹ cần đưa trẻ tới cơ sở y tế.
• Khi trẻ sốt cao, cha mẹ có thể cho trẻ dùng thuốc hạ sốt theo chỉ định và hướng dẫn của cán bộ y tế.
  Không bôi, đắp bất cứ thứ gì lên vị trí tiêm của bé. Vết tiêm có thể bị sưng đỏ, đau – đây hoàn toàn là phản ứng bình thường và sẽ tự khỏi.
• Cha mẹ nên chăm sóc và theo dõi trẻ sau tiêm chủng, cho trẻ tắm rửa, ăn uống như thường lệ, và theo dõi, đánh giá tình trạng sức khỏe của bé. Những lưu ý khi đưa trẻ đi tiêm phòng sẽ giúp bố mẹ có sự chuẩn bị tốt nhất, cho quá trình tiêm diễn ra thuận lợi, nhanh chóng và phần nào an tâm hơn về những phản ứng sau tiêm.

Rất nhiều bố mẹ thắc mắc những trường hợp nào thì không được tiêm phòng cho trẻ? Trước khi tiến hành tiêm chủng, bố mẹ luôn được hướng dẫn đưa trẻ đi khám sàng lọc để phát hiện những bất thường, từ đó bác sĩ có thể đưa ra những chỉ định phù hợp. Dưới đây là những trường hợp trẻ không được tiêm phòng:

• Trẻ có tiền sử sốc hoặc phản ứng, dị ứng nặng sau khi tiêm liều vắc xin trước đó, kể cả vắc xin có chứa thành phần: Sốt cao trên 39 độ, sốt co giật hoặc dấu hiệu viêm não, viêm màng não, tím tái, khó thở.
• Trẻ có tình trạng suy chức năng các cơ quan như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy tim, suy gan, suy thận…
  Không tiêm vắc xin sống với trẻ bị suy giảm miễn dịch như bệnh suy giảm hệ miễn dịch bẩm sinh, suy giảm miễn dịch nặng.
• Không tiêm vắc xin phòng bệnh lao cho trẻ sinh ra từ mẹ bị nhiễm HIV mà không được điều trị dự phòng lây truyền.
• Các trường hợp chống chỉ định khác theo chỉ dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại vắc xin cụ thể.

Để phát hiện những trường hợp trẻ không được tiêm phòng, các bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá tình trạng sức khỏe của bé thông qua đo thân nhiệt, đánh giá tri giác, quan sát nhịp thở, nghe tim để phát hiện các bất thường.

An toàn tiêm chủng là vấn đề được rất nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Đó không chỉ là việc đảm bảo nguồn gốc, chất lượng vắc xin, mà còn phụ thuộc vào quá trình chăm sóc và theo dõi trẻ sau tiêm chủng của bố mẹ. Để đảm bảo con khỏe mạnh sau khi tiêm chủng, bố mẹ nên lưu ý một số điểm dưới đây:

Xem thêm: Những điều cần biết sau khi tiêm chủng

Theo dõi sau tiêm chủng:

• Bố mẹ cần theo dõi con tối thiểu 30 phút tại cơ sở tiêm chủng. Nếu phát hiện những bất thường như nôn, thở nhanh, thở ngắt quãng, khò khè, da mẩn đỏ,… cần báo ngay cho nhân viên y tế.
• Sau 24 – 48h, trẻ cần tiếp tục được theo dõi về thân nhiệt, nhịp thở, sinh hoạt hằng ngày bao gồm ăn, ngủ, chơi đùa…
• Quan sát vùng tiêm và da toàn thân của trẻ xem có sưng, phát ban hay nổi mẩn đỏ.

Chăm sóc sau tiêm chủng:

• Nên cho trẻ mặc quần áo mỏng, thoáng mát.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ, uống nước nhiều, nếu trẻ còn bú mẹ  nên cho trẻ bú nhiều.
• Nếu trẻ sốt trên 38.5 độ, có thể dùng thuốc hạ sốt thông thường như paracetamol, ibuprofen với liều phù hợp.
• Trường hợp tại vết tiêm sưng, đỏ, bố mẹ có thể chườm lạnh để trẻ giảm sưng, giảm đau.
• Bố mẹ không nên tiếp xúc trực tiếp vào vết tiêm của trẻ, không thoa hoặc bôi bất cứ thứ gì lên vết tiêm.
• Không tự ý dùng Aspirin và các liều thuốc ho, thuốc hạ sốt khác vì những loại thuốc này có thể tăng liều paracetamol.

Lịch tiêm phòng vắc xin năm 2022 đã có những khuyến nghị và cập nhật mới nhất. Năm 2022, bệnh truyền nhiễm tại Việt Nam tiếp tục...

Xem Thêm

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vắc xin đã ngăn ngừa 2.5 triệu ca tử vong ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và giúp hàng...

Xem Thêm

Tiêm vắc xin là phương pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ trẻ và giúp trẻ có được hệ miễn dịch khỏe mạnh. Với việc tiêm chủng...

Xem Thêm

Giai đoạn bé từ 1-5 tuổi, bên cạnh những mũi tiêm nhắc của 1 số vắc xin bé đã tiêm từ 0 đến dưới 1 tuổi, ba...

Xem Thêm

Khi đã có kế hoạch làm mẹ, bên cạnh chế độ dinh dưỡng chăm sóc bé, chị em cần nắm những kiến thức về các loại vắc...

Xem Thêm

Từ lúc sinh ra đến khi tròn 1 tuổi là thời điểm bé phải tiêm nhiều loại vắc xin nhất, với tổng số mũi vắc xin cần...

Xem Thêm