Dãy các kim loại tác dụng được với HCl

Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm: “Cho dãy các kim loại: Na, Cu, Fe, Ag, Zn số kim loại trong dãy phản ứng được với dung dịch HCl là?”cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Hóa học 12 do Top lời giảibiên soạn dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo.

Trắc nghiệm:Cho dãy các kim loại: Na, Cu, Fe, Ag, Zn số kim loại trong dãy phản ứng được với dung dịch HCl là?

A. 2

B. 4

C. 6

D. 3

Trả lời:

Đáp án đúng D. 3

Giải thích:

- Các kim loại phản ứng được với dung dịch HCl là các kim loại đứngtrước Htrong dãyhoạt động hóa học củakim loại.Các kim loại phản ứng được với dung dịch HCl là các kim loại đứngtrước Htrong dãyhoạt động hóa học củakim loại. Vậycác kim loại Na,Fe,Zn, Al, Ba tácdụng được với dung dịch HCl(có 5kim loại).

Kiến thức mở rộng về Dãy điện hóa kim loại

 

I. Dãy điện hóa của một số kim loại thông dụng và cách ghi nhớ

- Dãy điện hóa của kim loại là phần nội dung rất quan trọng của hóa học vô cơ. Phải nắm được kiến thức này, bạn mới có thể học tốt phần hóa học vô cơ trong chương trình học.

- Tuy nhiên, dãy điện hóa của kim loại tương đối dài và phức tạp. Một trong những cách học thuộc, nhớ lâu dãy điện hóa được các bạn học sinh áp dụng là học thuộc bằng cách biến tấu thành một đoạn thơ.

Chẳng hạn như:

Bạn nào học tốt Văn thì có thể nhớ bài thơ sau: “Mấy lời về dãy điện hóa”

MẤY LỜI VỀ DÃY ĐIỆN HÓA

Dãy điện hóa O sau khử trước (1)

Phản ứng theo quy ước alpha

Nhưng cần phải hiểu sâu xa

Trước sau ý nghĩa mới là thành công

Kali, Can, Nát tiên phong

Ma, Nhôm, Man, Kẽm tiếp không chịu hèn

Sắt rồi Cô đến Niken

Thiếc, Chì dẫu chậm cũng liền theo chân

Hiđro, Đồng, Bạc, Thủy ngân,

Bạch kim, Vàng nữa chịu phần đứng sau.

Ba kim (loại) mạnh nhất ở đầu

Vào dung dịch muối nước đâu “hủy liền”.

Khí bay, muối lại gặp kiềm,

Đổi trao phản ứng là quyền chúng thôi.

Các kim loại khác dễ rồi,

Vào dung dịch muối trước thời đẩy sau.

Với axit, nhớ bảo nhau:

Khử được hát cộng (H+), phải đâu dễ dàng.

Từ Đồng cho đến cuối hàng,

Sau Hiđro đấy, chẳng tan chút nào.

Vài lời bàn bạc, đổi trao,

Vun cây “Vườn Hóa” vui nào vui hơn

(chú ý (1): Kim loại đứng trước có tính khử mạnh hơn kim loại đứng sau, cation phía sau có tính oxi hóa mạnh hơn cation phía trước)

Như vậy, bạn hãy gom những kim loại gần nhau thành một nhóm và biến tấu thành đoạn thơ nào mà mình dễ thuộc để học sẽ dễ nhớ hơn rất nhiều.

II. Dãy Điện Hóa Của Kim Loại

1. Dãy điện hóa của kim loại là gì?

Dãy điện hóa kim loại

- Dãy hoạt động hóa học của kim loại hay chính là dãy điện hóa kim loại là một dãy các kim loại được sắp xếp phụ thuộc vào mức độ hoạt động của chính kim loại đó. Mức độ hoạt động được xác định dựa và khả năng tham gia các phản ứng hóa học với các chất khác.Bạn hãy ghi nhớ và hiểu bản chất của dãy điện hóa này sẽ giúp các bạn học Hóa vô cơ đơn giản và dễ dàng hơn rất nhiều.

 

2. Ý nghĩa của dãy điện hóa của kim loại

– Dưa vào dãy điện hóa này ta sẽ biết được các cặp chất nào sẽ tác động được với nhau, qua đó chúng ta sẽ có thể dự đoán được chiều của phản ứng hóa học giữa hai cặp oxi hóa – khử theo quy tắc anpha.

+ Chất oxi hóa mạnh hơn sẽ phản ứng oxi hóa chất khử mạnh hơn sinh ra 1 chất oxi hóa và 1 chất khử yếu hơn.

+ Hoặc ( Kim loại ở phía trên bên phải sẽ tác dụng với kim loại ở phía dưới bên trái của dãy điện hóa. Phản ứng này có thể hiểu đơn giản là dựa vào phản ứng hóa học kim loại mạnh sẽ đẩy kim loại yếu hơn ra khỏi muối ).

- Cách xác định chiều của phản ứng oxi hóa – khử theo quy tắc alpha:

Tổng quát

Giả sử có hai cặp oxi hóa khử: Xx+/ X và Yy+/Y (trong đó cặp Xx+/ X đứng trước cặp Yy+/Y trong dãy điện hóa). Xác định chiều của phản ứng oxi hóa khử.

Ví dụ 2:Xác định chiều phản ứng xảy ra giữa hai cặp Fe2+/ Fe và Cu2+/ Cu.

Hướng dẫn giải:

Bước 1: Theo trật tự dãy điện hóa có cặp Fe2+/ Fe đứng trước cặp Cu2+/ Cu.

Bước 2: Áp dụng quy tắc alpha:

Bước 3: Xác định chiều phản ứng

Cu2++ Fe → Cu + Fe2+

Phản ứng xảy ra theo chiều ion Cu2+oxi hóa Fe để tạo ra Fe2+và Cu.

c) Xét một phản ứng oxi hóa - khử xảy ra hay không

Để xét một phản ứng oxi hóa – khử có xảy ra hay không cần nắm được quy tắc alpha:Chất khử mạnh + chất oxi hóa mạnh → chất oxi hóa yếu hơn + chất khử yếu hơn.

Ví dụ 3:Phản ứng nào sau đâykhôngxảy ra?

A. Cu2++ Fe → Cu + Fe2+

B. Cu2++ Mg → Cu + Mg2+

C. Cu + Zn2+→ Cu2++ Zn

D. Cu + 2Ag+→ Cu2++ 2Ag

Hướng dẫn giải:

Phản ứng C không xảy ra do tính oxi hóa của Zn2+yếu hơn Cu2+, do đó Zn2+không thể oxi hóa được Cu thành Cu2+.

Ví dụ 4:Cho một ít bột Fe vào dung dịch AgNO3dư. Có phản ứng hóa học xảy ra không? Nếu có phản ứng hóa học xảy ra, hãy viết phương trình hóa học minh họa.

Hướng dẫn giải:

- Ta có Fe có tính khử mạnh hơn Ag, do đó Fe có thể khử được Ag+thành Ag. Do đó khi cho bột Fe vào dung dịch AgNO3sẽ có phản ứng hóa học xảy ra.

- Áp dụng quy tắc alpha:

Phản ứng xảy ra như sau:

Fe + 2AgNO3→ Fe(NO3)2+ 2Ag

Sau đó do AgNO3dư, tiếp tục có phản ứng:

AgNO3 dư+ Fe(NO3)2→ Fe(NO3)3+ Ag

- Vậy khi cho bột sắt vào dung dịch AgNO3dư, chỉ cần viết bằng 1 PTHH như sau:

Fe + 3AgNO3 dư→ Fe(NO3)3+ 3Ag

Những ý khi làm bài tập:

- Các kim loại đứng trước hiđro trong dãy điện hóa có thể tác dụng được với axit (HCl, H2SO4loãng) để giải phóng H2.

- Các kim loại đứng phía trước có tính khử mạnh hơn những kim loại đứng sau nó. Như vậy, phải ứng hóa học xảy ra khi cho kim loại vào dung dịch muối chính là phản ứng của kim loại mạnh hơn đẩy các kim loại yếu hơn ra khỏi muối.

- Khi cho kim loại có tính khử mạnh hơn tác dụng với một dung dịch chứa hỗn hợp các muối tan của nhiều kim loại có tính khử yếu hơn cần lưu ý đến thứ tự các phản ứng: Kim loại sẽ tác dụng với ion kim loại có tính oxi hóa mạnh hơn trước.

- Tuy nhiên, có những trường hợp ngoại lệ trong quy tắc α như:

+ Khi cho kim loại kiềm, hoặc 1 số kim loại kiềm thổ (Li, Na, K, Ca …) vào dung dịch muối thì kim loại sẽ phản ứng với nước trước, sau đó bazơ sinh ra sẽ phản ứng với dung dịch muối.

Ví dụ:Cho Na vào dung dịch FeCl3, xảy ra các PTHH sau:

2Na + 2H2O → 2NaOH + H2↑

3NaOH + FeCl3→ Fe(OH)3↓ + 3NaCl

+ Những kim loại Al, Fe, Cr không phản ứng với axit nitric (HNO3) đặc, nguội và axit sunfuric (H2SO4) đặc, nguội.

+ Những kim loại đứng ở cuối dãy điện hóa như Pt, Au,… sẽ không tác dụng được với axit.

Các cặp sau cặp nào xảy ra phản ứng:

Nhóm kim loại nào có thể tác dụng với nước ở nhiệt độ thường:

Các nhóm kim loại nào sau đây phản ứng với HCl sinh ra khí H2?

Kim loại nào sau đây dùng làm sạch dung dịch đồng nitrat có lẫn bạc nitrat:

Dãy các kim loại được xếp theo chiều hoạt động hoá học tăng dần là

Phản ứng hóa học nào sau đây không chính xác:

Kim loại nào sau đây không tác dụng với HNO3 đặc nguội?

Kim loại đứng liền trước Al trong dãy điện hóa học của kim loại là: 

Nhóm kim loại nào sau đây đều có hóa trị I trong hầu hết các hợp chất

Các nhóm kim loại nào sau đây phản ứng với HCl sinh ra khí H2?

Dãy kim loại nào đều phản ứng với dung dịch CuSO4?

Trong các kim loại sau, kim loại nào hoạt động mạnh nhất:

Dãy tất cả các kim loại đều phản ứng được với dung dịch H2SO4 loãng là: