Sau sinh, hầu hết các mẹ đều phải đối mặt với nhiều thay đổi nhạy cảm, đặc biệt là với những bà mẹ đẻ thường. Một số hiện tượng khá phổ biến có thể kể đến là són tiểu, đau lưng và đặc biệt là hiện tượng sa tử cung. Không ít những bà mẹ sau sinh đã rơi vào tình huống dở khóc, dở cười với căn bệnh này.
Mới đây trên một diễn đàn dành cho mẹ và bé của Trung Quốc, bà mẹ có tên Xiao Shan đã trải qua những cảm xúc từ sợ hãi đến xấu hổ khi mắc chứng sa tử cung.
Theo đó, Xiao Shan mới sinh con thứ 3 cách đây hơn 2 tháng. Gia đình cô vô cùng hạnh phúc khi bà mẹ này hạ sinh lần 3 được mẹ tròn con vuông. Vậy nhưng mới đây Xiao Shan đã gặp phải tai nạn khó đó khi cô đang đi vệ sinh.
Xiao Shan vô cùng hoảng sợ khi tử cung tụt ra ngoài.
Bà mẹ 3 con kể lại rằng khi đó cô đi vệ sinh như những lần bình thường khác nhưng bỗng có cảm giác nặng, tức bụng và liên tục buồn đi tiểu. Ngay lập tức cô nhìn xuống thì thấy có một cục thịt đỏ lồi ra ở cơ quan sinh dục.
Xiao Shan sau đó đã được chồng đưa đến bệnh viện kiểm tra. Tại đây, bác sĩ cho biết bà mẹ này đã bị chứng sa tử cung sau sinh, hiện tượng này cũng có thể xảy ra với những bà mẹ đang mang bầu những tháng cuối.
Bác sĩ cũng giải thích lý do là bởi Xiao Shan đã trải qua 3 lần mang thai, sinh nở và đều sinh thường các con có cân nặng vượt chuẩn. Sau sinh, cô lại không kiêng cữ nhiều mà luôn hoạt động mạnh như bế con, mang vác đồ nặng, đi lại cầu thang… Chính vì vậy đã gặp phải hiện tượng sa tử cung.
May mắn là Xiao Shan đến bệnh viện kịp thời và cũng đang bị sa tử cung ở cấp độ nhẹ nên sau khi bác sĩ làm vài thủ thuật, vùng thịt lồi ra của bà mẹ này đã về đúng vị trí.
Sa tử cung là gì?
Tử cung [hay dạ con] vốn nằm ở trong xương chậu, được giữ bởi các sợi cơ và dây chằng. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp do mang thai, sinh nở, sinh khó, biến chứng sau sinh hoặc đơn giản là sự sụt giảm tự nhiên của hooc môn estrogen mà các cơ này suy yếu, khiến tử cung rơi vào xuống khu vực âm đạo, gây ra bệnh sa tử cung.
Các cấp độ bệnh sa tử cung
Tùy thuộc vào mức độ giãn cơ và khoảng cách lệch của tử cung so với vị trí ban đầu, sa tử cung được chia thành 4 cấp độ:
- Cấp độ I: Cổ tử cung rơi xuống vùng âm đạo.
- Cấp độ II: Cổ tử cung sa thấp đến mức thập thò ở ngay vùng cửa âm đạo.
- Cấp độ II: Cổ tử cung rơi ra ngoài âm đạo.
- Cấp độ IV: Toàn bộ tử cung nằm ngoài âm đạo.
Nguyên nhân bệnh sa tử cung
Bệnh sa tử cung chủ yếu xảy ra ở phụ nữ mang thai và mới sinh con. Những nguyên nhân có thể dẫn đến sa tử cung bao gồm:
- Thiếu dinh dưỡng khi mang thai.
- Táo bón nặng hoặc táo bón mãn tính trong thai kỳ.
- Sinh thường gặp khó khăn, thời gian rặn đẻ kéo dài.
- Không được nghỉ ngơi sau sinh, làm việc nặng khi tử cung chưa co lại.
- Ho mãn tính, khối u vùng chậu hoặc tụ dịch tại ổ bụng.
- Thừa cân, béo phì gây áp lực lên cơ xương chậu.
- Thực hiện phẫu thuật vùng chậu, ảnh hưởng đến các cơ.
Một số nguyên nhân khác như: tổ chức đáy chậu và mô gân phát triển không tốt, buồng trứng mất tác dụng nội tiết, khiến cho mô gân và cơ trong xương chậu teo, hoặc nhão cũng dẫn đến sa tử cung.
Sa tử cung là hiện tượng khá phổ biến với mẹ mang bầu và sau sinh. [ảnh minh họa]
Triệu chứng của bệnh sa tử cung
Bệnh sa tử cung có thể ảnh hưởng đến bất kì ai và do nhiều yếu tố gây nên. Nếu cảm thấy đau bụng lâm râm và có dấu hiệu xuất huyết trong ổ bụng, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai thì rất có thể bạn bị bệnh sa tử cung.
Tuy nhiên, cơn đau có thể không đủ nhiều hay cụ thể để chẩn đoán bệnh chính xác vì cơ thể sẽ bị đau ở vài khu vực để thích ứng với thời kỳ mang thai.
Những triệu chứng sa tử cung khác bao gồm:
- Cảm giác khó chịu ở xương chậu khi ngồi [tương tự như khi ngồi trên một quả bóng trong thời gian dài].
- Đưng thắt lưng.
- Cảm thấy có gì đó đang rơi ra khỏi âm đạo.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Tiểu tiện nhiều nhưng thường khó tiểu, bị đau buốt khi tiểu.
- Không thoải mái khi đi bộ.
Cách điều trị sa tử cung
Tùy thuộc vào mức độ bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp điều trị khác nhau, trong đó bao gồm:
Tự chăm sóc tại nhà
Nếu chỉ bị sa tử cung mức độ nhẹ bạn có thể tăng cường cơ xương chậu bằng cách thực hiện các bài tập Kegel. Tập thể dục thường xuyên sẽ giúp cơ xương chậu co dãn tốt và kéo tử cung trở lại.
Sử dụng thuốc
Thuốc bổ sung hoocmon estrogen dạng uống hoặc tiêm có thể được sử dụng để khôi phục độ co dãn của các cơ trong tử cung. Tuy nhiên, estrogen chỉ dùng được cho phụ nữ sau khi đã mãn kinh.
Phẫu thuật
Tùy theo lứa tuổi và nhu cầu mang thai của bệnh nhân, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật đẩy lại tử cung hoặc cắt bỏ nó. Những trường hợp sa tử cung độ III hoặc độ IV thường sẽ phải cắt bỏ tử cung. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ cũng có thể điều chỉnh sự giảm sút của thành âm đạo, niệu đạo, bàng quang, trực tràng. Phẫu thuật có thể được thực hiện bằng thủ thuật mở bụng, qua âm đạo, hoặc thông qua các vết mổ nhỏ ở bụng hoặc âm đạo với các dụng cụ chuyên biệt.
Cách phòng ngừa sa tử cung
Từ những nguyên nhân của bệnh sa tử cung, những phương pháp phòng ngừa căn bệnh này bao gồm:
- Giảm cân.
- Ăn uống theo chế độ khoa học, nhiều chất xơ để tránh táo bón.
- Tập Kegel để tăng cường độ co dãn của cơ xương chậu.
- Tránh hoạt động mạnh, làm việc nặng ngay sau khi sinh.
Chăm sóc sức khỏe, tập thể dục điều độ mỗi ngày ngay cả khi mang thai là cách tốt nhất để đối phó với bệnh sa tử cung và ngăn chặn biến chứng đến sức khỏe mẹ và bé.
Theo Thùy Dương [Theo Sina] [thoidaiplus.suckhoedoisong.vn]
Chị Bùi Thị Sinh 52 tuổi ở Văn Giang, Hưng Yên, đang điều trị tại Trung tâm Sàn chậu, Bệnh viện Phụ sản Trung ương để chờ phẫu thuật căn bệnh sa sinh dục. 3 năm nay chị sống chung với "cục thịt" ở miệng âm đạo. Căn bệnh xuất hiện sau khi chị sinh con thứ ba, không kiêng cữ và lao động nặng sau sinh. Chị có cảm giác nặng, tức bụng, đi tiểu nhiều lần trong ngày và xuất hiện những phần thịt lồi ở cơ quan sinh dục. Do xấu hổ không đi khám nên phần lồi ngày càng to. Đến khi gặp khó khăn trong việc đi tiểu, đặc biệt chuyện gần gũi chồng bị ảnh hưởng, chị mới đi khám bác sĩ.
Cũng gặp vấn đề về sàn chậu sau sinh, chị Nguyễn Thị Hường 51 tuổi ở Hà Nội lại gặp chứng són tiểu. Chị cho biếtbắt đầu phát bệnh sau khi sinh con thứ ba. Sau sinh chị bị ho, mỗi lần ho là bị són tiểu và không thể nào kiểm soát. Xấu hổ không dám nói với ai, chị đã chấp nhận sống chung với căn bệnh thầm kín này suốt 10 năm qua.Căn bệnh đã ảnh hưởng lớn đến đời sống hằng ngày của chị, chỉ cần xách một vật nặng, ho, cười, đi mạnh, lên xuống cầu thang... là bị són tiểu. "Từ lúc mắc bệnh tôi rất tự ti khi ra đường, chỉ dám đi nhẹ nói khẽ, đặc biệt phải thường xuyên dùng băng vệ sinh suốt cả ngày rất khó chịu...", chị Hường nói.
Tương tự, chị Đỗ Thị Tú 49 tuổi cũng mắc căn bệnh khó nói này. Sau 2 lần sinh đẻ, chị phải đối mặt với căn bệnh này. Hằng ngày, chị thường xuyên phải vào phòng vệ sinh để loại bỏ những dấu tích của chứng són tiểu, điều này rất bất tiện cho công việc của chị. "Một lần đang đi ngoài ngõ, có một cháu bé hàng xóm chạy ra bất ngờ ôm chầm, lúc ấy nước tiểu són không kiểm soát đã khiến tôi vô cùng xấu hổ. Sau thời gian dài chịu đựng, tôi đã quyết định đến bệnh viện để chữa trị. Bác sĩ phẫu thuật thành công và hiện tại tôi rất tự tin, được nói cười thoải mái, được vui chơi như bao người khác", chị Tú tâm sự.
Phó giáo sư Tiến sĩ Vũ Bá Quyết, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, các bệnh lý về sàn chậu rất dễ gặp ở phụ nữ sau sinh, trong đó chủ yếu là bệnh lý són tiểu và sa các cơ quan trong vùng chậu. Sàn chậu là tổng thể của 3 hệ thống: hệ thống sinh dục [tử cung, âm đạo], hệ thống niệu dưới [bàng quang, niệu đạo], hệ thống tiêu hóa dưới [trực tràng, hậu môn]. Nhiệm vụ của sàn chậu là giữ cho các cơ quan này nằm đúng chỗ, không bị sa xuống khi làm việc nặng, vận động chạy nhảy. Sàn chậu còn có vai tròđóng mở các lỗ đường tiểu, âm đạo, hậu môn, giúp kiểm soát hoạt động đi tiêu và tiểu theo ý muốn, hoạt động tình dục, giúp quá trình sinh dễ dàng hơn.
Bác sĩ cho biết, nguyên nhân của rối loạn chức năng sàn chậu và sa cơ quan vùng chậu là do mang thai, thói quen xấu, suy yếu sức cơ theo tuổi. "Phụ nữ sau sinh, nhất là sinh đẻ nhiều sẽ dễ mắc các bệnh lý về sàn chậu. Quá trình sinh đẻ làm giãn cơ cổ bàng quang dẫn đến chứng són tiểu hay sa sinh dục", bác sĩ Quyết nói. Bác sĩ khuyến cáochị em mắc bệnh không nên giấu bệnh, tự ti mà nên đến bệnh viện để được tư vấn và hỗ trợ chữa bệnh.
Cũng theo bác sĩ Quyết, hiện nay bệnh viện đã áp dụng những phương pháp hiện đại để điều trị bệnh lý sàn chậu hiệu quả. Bệnh nhân són tiểu được bác sĩ phẫu thuật để đưa một dải băng tổng hợp vào cơ thể đỡ phần sau niệu đạo nhằm tạo ra một vùng đệm tựa chắc chắn thay thế cho vòng cơ đã rão yếu. Vòng này có tác dụng chặn lại dòng tiểu són. Bệnh nhân bị sa sinh dục trước kia phải cắt bỏ bộ phận này, nay được tạo hình, nâng lên để đảm bảo thiên chức của người phụ nữ và có đời sống tình dục viên mãn.
Lê Nga