Mục tiêu nội dung, phương pháp giáo dục mầm non

Trẻ em là mầm non tương lai của đất nước vì thế cần đặc biệt chú trọng trong việc nuôi dạy ngay từ khi còn nhỏ. Nắm bắt được điều này, Nhà nước đã đưa ra rất là nhiều những thông tư, nghị định về vấn đề Giáo dục ở lứa tuổi mầm non. Việc này không chỉ giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm mà còn giúp các cháu hình thành được nhân cách, trí tuệ ngay từ khi còn nhỏ. Vậy cùng VAS xem mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non như thế nào nhé!

Sự phổ biến của giáo dục mầm non hiện nay

Giáo dục mầm non ngày nay phổ biến hơn trước rất nhiều, bằng chứng là không chỉ trẻ em ở thành thị được hưởng nền giáo dục mà giờ đây trẻ em vùng cao, vùng sâu, vùng xa cũng đã được hưởng những thành tựu giáo dục đáng kể. Trẻ mầm non hiện nay được giáo dục, nuôi dưỡng, phát triển về ngôn ngữ, nhận thức và các kỹ năng mầm non cơ bản cần thiết để làm tiền đề cho giai đoạn phát triển quan trọng  sau này. 

Mục tiêu nội dung, phương pháp giáo dục mầm non

Có thể nói, mầm non đang là giai đoạn vàng cho sự phát triển của trẻ, đặc biệt là sự hoàn thiện của não bộ. Đây là giai đoạn mà trẻ cần được chăm sóc trong điều kiện dinh dưỡng đầy đủ phù hợp, có phương pháp giáo dục hiện đại và môi trường rèn luyện thể chất. Chính những yếu tố này sẽ giúp hình thành  nên nhân cách tốt, lối sống lành mạnh và trở thành công dân toàn cầu trong tương lai.

Mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non

Giáo dục mầm non là bộ phận quan trọng và là nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Với mục tiêu nuôi dưỡng, dạy dỗ giúp  cho trẻ có thể phát triển về mọi mặt như: thể chất, trí tuệ, đời sống tinh thần,… Từ đó hình thành nên nhân cách tốt, nền tảng kiến thức sơ khai để trẻ đủ hành trang để bước vào lớp một.

Mỗi lứa tuổi mầm non lại có một cách giáo dục riêng để phù hợp với thể chất, ngôn ngữ và nhận thức của trẻ. Từ đó các chương trình giáo dục mầm non cũng cần có sự thay đổi để hài hòa và mang lại hiệu quả. Trẻ được học tập ở trong môi trường giáo dục lành mạnh, toàn diện chắc chắn sẽ phát triển rất tốt.

Phát triển nhận thức

Trước khi bước chân vào ngôi trường mầm non, trẻ hoàn toàn sống trong giới hạn môi trường gia đình. Mặc dù bố mẹ có quan tâm và dạy dỗ trẻ nhiều điều nhưng sự phát triển về nhận thức thì vẫn sẽ không có sự đột phá. Thế giới xung quanh bị giới hạn, trong khi đó một đứa trẻ lại muốn một môi trường để thỏa sự tò mò, thích khám phá của chúng. Do đó nếu cho trẻ được tiếp xúc với môi trường giáo dục mầm non hiện đại, trẻ dần hình thành các kỹ năng như là: quan sát, phán đoán, so sánh, phân loại,… Và những hiểu biết ban đầu về bản thân, môi trường và xã hội xung quanh dần hình thành.

Mục tiêu nội dung, phương pháp giáo dục mầm non

Phát triển ngôn ngữ

Chương trình giáo dục mầm non còn giúp cho trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ nhanh chóng. Đó là lý do vì sao mà hầu hết trẻ được đi lớp học hoạt ngôn và biết cách diễn đạt rõ ràng ý muốn của mình hơn so với các trẻ khác.  Khả năng tiếp thu ngôn ngữ nhanh giúp cho trẻ dễ dàng tiếp cận với những ngôn ngữ mới, phát triển kỹ năng đọc và viết khi vào lớp một.

>>>Xem thêm: Chia sẻ của phụ huynh khi có con học tại các trường mầm non song ngữ

Phát triển thể chất

Trẻ mầm non được vui chơi và trải nghiệm các hoạt động trong chương trình giáo dục mầm non mới giúp cho chúng phát triển khỏe mạnh về thể chất. Thay vì trẻ quanh quẩn ở nhà, trẻ được hòa mình vào môi trường xung quanh, tham gia các hoạt động ngoại khóa thú vị. Cải thiện chiều cao cân nặng, linh hoạt di chuyển và hoạt động các cơ quan một cách khéo léo. Đồng thời tạo một dựng thói quen chăm sóc sức khỏe, vệ sinh các nhân và giữ an toàn cho bản thân của mình.

Phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội

  • Có được ý thức về bản thân
  • Có thể nhận biết và thể hiện tình cảm của mình đối với người khác, với sự vật, hiện tượng,…
  • Có được một số kĩ năng sống: tự tin, mạnh dạn, tự lực, hợp tác,…
  • Có một số phẩm chất tốt như: tự giác, tôn trọng, thận thiện, quan tâm, chia sẻ,…
  • Chấp hành một số nguyên tắc, quy định trong sinh hoạt ở gia đình, cộng đồng và trường mầm non.

Phát triển thẩm mỹ

  • Cảm nhận được những vẻ đẹp của đời sống thiên nhiên, con người và cả trong tác phẩm nghệ thuật.
  • Có khả năng biểu lộ được cảm xúc, sự sáng tạo trong hoạt động âm nhạc, tạo hình,…
  • Có hào hứng để tham gia và yêu thích các hoạt động nghệ thuật
  • Có được ý thức giữ gìn và bảo vệ cái đẹp.

Mục tiêu nội dung, phương pháp giáo dục mầm non

Trên đây là mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non dành cho trẻ trong những năm trở lại đây. Mong rằng bài viết này sẽ mang đến những thông tin thú vị dành cho các bậc phụ huynh có con nhỏ đang trong độ tuổi vàng này. Nếu bạn có con em đang trong độ tuổi mầm non thì trường quốc tế Việt Úc (VAS) là sự lựa chọn lý tưởng, được nhiều phụ huynh đánh giá cao.

HÌNH THỨC GIÁO DỤC

Mỗi lớp học đều luôn chú trọng đến việc trẻ nghiên cứu sâu về các chủ đề học tập. Qua các chủ đề đó sẽ giúp trẻ nhận thức về bản thân và khám phá thế giới xung quanh. Sự lựa chọn chủ đề đều xuất phát từ các mối quan tâm, ý tưởng, sở thích của trẻ và giáo viên, đồng thời kết hợp với nội dung chương trình giáo dục của Bộ giáo dục đào tạo lồng ghép phương pháp giáo dục Motessori.

Mỗi một chủ đề đều được các giáo viên linh hoạt phát triển thông qua những hoạt động liên quan tới nhiều lĩnh vực như lĩnh vực: Toán học; Khoa học; Nghệ thuật (múa, hát, vận động theo nhạc, tạo hình, phân vai đóng kịch); Ngôn ngữ (nói, viết, từ vựng); Nấu ăn; Giáo dục thể chất; Thăm quan dã ngoại..

Đổi mới hình thức giáo dục trẻ. Trẻ được tham gia hoạt động học tại các phòng học chức năng.

Môi trường học tập, môi trường sư phạm : sáng tạo, khoa học, đẹp, lôi cuốn trẻ tích cực, tự giác tham gia các hoạt động.

Tổ chức nhiều cơ hội học tập, vui chơi cho trẻ được khám phá, trải nghiệm. Đánh giá trẻ theo mỗi chủ đề.

Tổ chức sinh nhật theo tháng, nêu gương cuối tuần, liên hoan văn nghệ cuối tuần.

Tăng cường các hoạt động cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, tham quan, dã ngoại, bồi dưỡng năng khiếu, tổ chức cho trẻ tham gia liên hoan hát dân ca, trò chơi dân gian, hội chợ quê, game show trò chơi, cắm trại, triển lãm tranh, triển lãm sách, đi siêu thị, thăm trang trại…

Tổ chức các hoạt động ngoại khoá: Tiếng Anh (Trong tuần có 5 buổi giáo viên người nước ngoài); Kỹ năng sống; …đảm bảo các nội dung sau:

+ Thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt một ngày.

+ Đảm bảo tính vừa sức cho trẻ.

+ Nội dung phù hợp giúp cung cấp, củng cố kiến thức kỹ năng mềm và cứng cho trẻ.

NỘI DUNG GIÁO DỤC

Lớp Mẫu Giáo lớn 5 - 6 tuổi

Giai đoạn từ 5 đến 7 tuổi là giai đoạn diễn ra sự thay đổi lớn về nhận thức của trẻ. Sự chuyển đổi đối với phần lớn trẻ em được ghi nhận là giai đoạn “đạt tới lứa tuổi có nhận thức” - đó là khả năng nhận thức về trách nhiệm cá nhân, tự định hướng và tư duy logic. Để làm phong phú cho quá trình chuyển đổi này, chương trình học áp dụng những thực tiễn sư phạm giúp trẻ khám phá, nắm bắt được những khái niệm cơ bản và công cụ tìm hiểu phù hợp với lứa tuổi, khả năng của trẻ. Chương trình hỗ trợ sự phát triển trí tuệ của trẻ đồng thời với sự phát triển xã hội, tình cảm và thể chất. Nội dung chương trình học như toán, khoa học hay xã hội.. được lồng ghép trong các hoạt động của chủ đề, trò chơi và các hoạt động học tập khác.

Ở độ tuổi này trẻ:

Có nhiều thông tin về một số sự vật, hiện tượng nào đó nhưng chưa có hiểu biết đầy đủ về sự vật, hiện tượng đó.

Có thể tự tạo ra các thí nghiệm để xem việc gì sẽ xảy ra và nghĩ ra lời giải thích cho những gì trẻ quan sát được, mặc dù trẻ vẫn chưa đủ khả năng sử dụng suy luận lô-gic và trừu tượng.

Thường dành nhiều thời gian và chú ý hơn vào các hoạt động mà trẻ thích.

Thích chơi theo nhóm 5 – 6 trẻ và thích trao đổi trong nhóm nhỏ.

Có thể nắm bắt các khái niệm trừu tượng nhưng trẻ vẫn cần các sự việc có thực để giải thích các khái niệm đó

Thích vẽ và viết để ghi lại các sự việc.

 Lớp Mẫu Giáo nhỡ 4 - 5 tuổi

Trẻ ở độ tuổi này hết sức năng động và luôn khao khát được giao tiếp và trao đổi với người khác.Vì thế phát triển ngôn ngữ của bé 4- 5 tuổi cực kỳ quan trọng. Nếu bỏ lỡ thời kỳ này, hiệu quả học tập sẽ giảm sút rõ rệt.

Ở độ tuổi này trẻ hay sử dụng các trò chơi đóng vai (chơi giả vờ) để xử lý thông tin mới và để hiểu các khái niệm phức tạp.
Bắt đầu hiểu thí nghiệm là gì và trở nên có chủ định cũng như sáng tạo hơn trong việc khám phá.

Thường thích các thí nghiệm do chúng tạo ra hơn là các thí nghiệm do người lớn hướng dẫn.

Bắt đầu suy nghĩ lập kế hoạch cho một hoạt động, chẳng hạn như nghĩ về việc gieo hạt trước khi trẻ thực hiện hành động thực tế này.

Bắt đầu đưa ra những dự đoán dựa trên những gì trẻ được trải nghiệm.

Thích nghĩ ra các lời giải thích về những gì quan sát được, thường thêm các chi tiết tưởng tượng vào các sự việc.

Thích nói chuyện với những trẻ khác khi chơi và thử nghiệm.

Bắt đầu sử dụng các hình vẽ để trình bày và diễn đạt ý kiến. Thích nói để người lớn ghi lại và thử tự viết.

 Lớp Mẫu Giáo bé 3 - 4 tuổi

Ở lứa tuổi này, khả năng tư duy của trẻ phát triển rất nhanh để tưởng tượng, sáng tạo và những khả năng nổi trội trong việc học tập của trẻ. Sự khéo léo trong hành động cũng như tính độc lập và sáng tạo bắt đầu phát triển đầy đủ.

Trẻ ở độ tuổi này học tập tốt nhất qua phương pháp chơi mà học. Chương trình giáo dục phát triển việc chơi và khám phá của trẻ theo chiều sâu có sự hướng dẫn và gợi mở dưới sự chuẩn bị cẩn thận của giáo viên: Chơi đóng vai, hoạt động nghệ thuật và tạo hình, chơi với nước, đất nặn hay cát, xây dựng, xếp hình, chơi ghép và đếm, các trò chơi phát triển thể lực, âm nhạc và sách.

Trẻ thích các hoạt động chân tay và khám phá bằng các giác quan.
Có thể nắm các thông tin thông qua giao tiếp và các sách đơn giản, dễ hiểu

Hay đặt câu hỏi nhưng không phải lúc nào cũng hiểu câu trả lời.

Bắt đầu nhận ra các mối quan hệ nhân quả đơn giản dưới dạng các câu hỏi đơn giản: tại sao? để làm gì? như thế nào?

Học tốt nhất trong những tình huống cụ thể có ý nghĩa với bản thân chúng và khi có sự tin tưởng, khích lệ của người lớn

 Lớp nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi

Ở lứa tuổi này, trẻ luôn tò mò về thế giới xung quanh chúng. Các em là những nhà thám hiểm tự nhiên luôn cần cơ hội để tìm hiểu, thử nghiệm, thao tác và khám phá với những đồ vật mà chúng có trong tay. Trẻ lứa tuổi này học từ ngữ rất nhanh, vì vậy, đây là cơ hội “Vàng” cô giáo thường xuyên nói chuyện với trẻ qua các chủ đề khác nhau để trẻ có cơ hội phát triển lời nói. 

Lớp nhà trẻ 18 - 24 tháng tuổi

Trẻ nhỏ ở lứa tuổi này luôn tò mò về thế giới đồ vật quanh chúng. Trẻ là những nhà thám hiểm tự nhiên luôn cần cơ hội để tìm hiểu, thử nghiệm, thao tác và khám phá với những đồ vật mà chúng có trong tay. Mặt khác, lứa tuổi này là giai đoạn học nói tiếng mẹ đẻ, nên cô giáo thường xuyên nói chuyện để trẻ “Bi bô học nói”.

Vì vậy chương trình giáo dục cung cấp cho trẻ công cụ để thực hành, hành động, khám phá, hoạt động với đồ vật và chơi là phương pháp học tập tốt nhất cho trẻ. 

PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC

1. Phương pháp thực hành, trải nghiệm

– Phương pháp thực hành thao tác với đồ vật, đồ chơi: Trẻ sử dụng và phối hợp các giác quan, làm theo sự chỉ dẫn của giáo viên, hành động đối với các đồ vật, đồ chơi (cầm, nắm, sờ, đóng mở, xếp chồng, xếp cạnh nhau, xâu vào nhau,…) để phát triển giác quan và rèn luyện thao tác tư duy. -Phương pháp dùng trò chơi: sử dụng các loại trò chơi với các yếu tố chơi phù hợp để kích thích trẻ tự nguyện, hứng thú hoạt động tích cực giải quyết nhiệm vụ nhận thức, nhiệm vụ giáo dục đặt ra. -Phương pháp nêu tình huống có vấn đề: Đưa ra các tình huống cụ thể nhằm kích thích trẻ tìm tòi, suy nghĩ dựa trên vốn kinh nghiệm để giải quyết vấn đề đặt ra. -Phương pháp luyện tập: Trẻ thực hành lặp đi lặp lại các động tác, lời nói, cử chỉ, điệu bộ theo yêu cầu của giáo viên nhằm củng cố kiến thức và kỹ năng đã được thu nhận.

2. Phương pháp trực quan – minh họa (quan sát, làm mẫu, minh hoạ)

Phương pháp này cho trẻ quan sát, tiếp xúc, giao tiếp với các đối tượng, phương tiện (vật thật, đồ chơi, tranh ảnh); hành động mẫu; hình ảnh tự nhiên, mô hình, sơ đồ và phương tiện nghe nhìn (phim vô tuyến, đài, máy ghi âm, điện thoại, vi tính) thông qua sử dụng các giác quan kết hợp với lời nói nhằm tăng cường vốn hiểu biết, phát triển tư duy và ngôn ngữ của trẻ.

3. Phương pháp dùng lời nói

Sử dụng các phương tiện ngôn ngữ (đàm thoại, trò chuyện, kể chuyện, giải thích) nhằm truyền đạt và giúp trẻ thu nhận thông tin, kích thích trẻ suy nghĩ, chia sẻ ý tưởng, bộc lộ những cảm xúc, gợi nhớ những hình ảnh và sự kiện bằng lời nói. Lời nói, câu hỏi của giáo viên cần ngắn gọn, cụthể, gần với kinh nghiệm sống của trẻ.

4. Phương pháp giáo dục bằng tình cảm và khích lệ

Phương pháp dùng cử chỉ điệu bộ kết hợp với lời nói thích hợp để khuyến khích và ủng hộ trẻ hoạt động nhằm khơi gợi niềm vui, tạo niềm tin, cổ vũ sự cố gắng của trẻ trong quá trình hoạt động.

5. Phương pháp nêu gương – đánh giá

– Nêu gương: Sử dụng các hình thức khen, chê phù hợp, đúng lúc, đúng chỗ. Biểu dương trẻ là chính, nhưng không lạm dụng. – Đánh giá: Thể hiện thái độ đồng tình hoặc chưa đồng tình của người lớn, của bạn bè trước việc làm, hành vi, cử chỉ của trẻ. Từ đó đưa ra nhận xét, tự nhận xét trong từng tình huống hoặc hoàn cảnh cụ thể. Không sử dụng các hình phạt làm ảnh hưởng đến sự phát triển tâm – sinh lý của trẻ.

MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC HỌC TẬP

Đồ dùng, đồ chơi an toàn, đảm bảo sự phát triển về thể chất, sức khỏe của trẻ.

Kích thích sự phát triển tư duy, độc lập, sáng tạo của cá nhân trẻ.

Tạo môi trường để trẻ bộc lộ và giúp trẻ phát huy khả năng cá nhân đặc biệt.

Đảm bảo các trang thiết bị hiện đại phục vụ cho việc chăm sóc và giảng dạy trẻ tốt nhất.

Tạo cơ hội để trẻ phát triển kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ, năng lực bản thân để thích nghi với môi trường xung quanh.

Tạo môi trường thân thiện, cởi mở để trẻ dễ dàng hòa nhập.

Tạo môi trường đẹp, trật tự và ngăn nắp, thực tế, đơn giản và luôn chào đón bé

Có đầy đủ các vật dụng, đồ chơi, giáo cụ để bé tự khám phá thế giới và hình thành những hiểu biết cần thiết.

Có nhóm hỗn hợp về lứa tuổi để bé phát triển các kỹ năng sống cơ bản và học hỏi lẫn nhau theo năng lực của từng bé.

Các bé được đối xử bình đẳng trong lớp.

* Môi trường vật chất

a) Môi trường cho trẻ hoạt động trong phòng lớp

– Trang trí phòng lớp đảm bảo thẩm mỹ, thân thiện và phù hợp với chủ đề giáo dục.

– Có các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu đa dạng, phong phú, hấp dẫn trẻ.

– Sắp xếp và bố trí đồ dùng, đồ chơi hợp lí, đảm bảo an toàn và đáp ứng mục đích giáo dục.

– Có khu vực để bố trí chỗ ăn, chỗ ngủ cho trẻ đảm bảo yêu cầu qui định.

– Các khu vực hoạt động bố trí phù hợp, linh hoạt (có thể bố trí cố định hoặc có thể di chuyển), mang tính mở, tạo điều kiện dễ dàng cho trẻ tự lựa chọn và sử dụng đồ vật, đồ chơi, tham gia hoạt động và thuận lợi cho sự quan sát của giáo viên.

- Các khu vực hoạt động của trẻ gồm có: Khu vực chơi đóng vai; tạo hình; thư viện (sách, tranh truyện); khu vực ghép hình, lắp ráp/xây dựng; khu vực dành cho hoạt động khám phá thiên nhiên và khoa học; hoạt động âm nhạc và có khu vực yên tĩnh cho trẻ nghỉ ngơi. Khu vực cần yên tĩnh bố trí xa các khu vực ồn ào. Tên các khu vực hoạt động đơn giản, phù hợp với chủ đề và tạo môi trường làm quen với chữ viết.

b) Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời, gồm có:

– Sân chơi và sắp xếp thiết bị chơi ngoài trời.

– Khu chơi với cát, đất, sỏi, nước.

– Bồn hoa, cây cảnh, nơi trồng cây xanh, các loại rau

* Môi trường xã hội

– Môi trường chăm sóc giáo dục trong trường mầm non cần phải đảm bảo an toàn về mặt tâm lí, tạo thuận lợi giáo dục các kĩ năng xã hội cho trẻ.

– Trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh.

– Hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo viên đối với trẻ và những người khác luôn mẫu mực để trẻ noi theo.