Núi lửa ở đâu

Tamu Massif được coi là ngọn núi lửa lớn nhất trên thế giới, điều bất ngờ là nó đang nằm sâu dưới lòng Thái Bình Dương. "Ngọn núi lửa mới được phát hiện có tên là Tamu Massif. Nó vượt qua ngọn núi lửa đang giữ kỷ lục lớn nhất thế giới là Mauna Loa ở Hawaii, Mỹ. Tamu Massif chỉ nhỏ hơn 25% so với Olympus Mons trên Sao Hỏa, núi lửa lớn nhất trong hệ mặt trời", William Sager, nhà địa lý học từ trường đại học Houston, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.

Núi lửa Tamu có bề rộng 650km nhưng chỉ cao khoảng 4km, khối lượng khoảng 2,5 triệu km2. Tamu hoạt động cách đây khoảng 144 triệu năm, vào đầu Kỷ Phấn trắng. Ngọn núi lửa này có diện tích lớn hơn nước Anh. Giống như những ngọn núi lửa khác, Tamu Massif hoạt động theo cấu trúc hình nón trung tâm, từ đó phun trào dung nham ra những sườn núi rộng. Những cuộc khảo sát địa chấn và các mẫu dung nham thu thập được từ các tàu nghiên cứu cách đây vài năm đã chứng minh được điều này.

Núi lửa ở đâu
Tamu Massif đang nằm sâu dưới lòng Thái Bình Dương

Dung nham chảy từ núi lửa Wolf trên quần đảo Galápagos của Ecuador vào tháng trước - Video: Cookson Adventures

Theo báo New York Times ngày 9-2, trong lúc Núi lửa Wolf (tạm dịch: Sói) tại quần đảo Galápagos của Ecuador ở Nam Mỹ bắt đầu phun trào vào tháng trước, nhà quay phim Joshua Vela-Fonseca (28 tuổi) đang ở cách ngọn núi lửa này gần 30km.

"Có một vệt sáng màu cam rất lớn. Khó mà quên được", anh Vela-Fonseca kể lại. Lúc đó, anh đang tham gia chuyến thám hiểm khoa học tại khu vực gần núi lửa Wolf thì ngọn núi lửa này bắt đầu phun ra tro và dung nham vào đêm 6-1.

Núi lửa ở đâu

Dung nham chảy ra từ núi lửa Wolf vào tháng trước - Ảnh: GALAPAGOS NATIONAL PARK

Cả những đám mây tro bụi hay dung nham đổ xuống sườn núi lửa đều không gây rủi ro về an toàn cho những người trong đoàn thám hiểm. Do đó, anh Vela-Fonseca lấy máy ảnh ra và bắt đầu quay lại hiện trường.

Trong nhiều ngày sau đó, anh Vela-Fonseca và một số người khác đã chụp được những hình ảnh ấn tượng về một "dòng sông lửa" chạy dài nhiều kilômet, với đường màu cam sáng đến mức có thể nhìn thấy từ không gian.

Đoạn video tua nhanh về vụ phun trào của núi lửa Wolf vào tháng 1-2022 - Video: Jorge Carrión

Trước đây, một số vụ phun trào núi lửa nhận được nhiều sự chú ý vì sức mạnh của chúng. Ví dụ vụ phun trào của núi lửa gần đây ở ngoài khơi đảo quốc Tonga đã tạo ra năng lượng gấp hàng trăm lần năng lượng được tạo ra khi quân đội Mỹ thả quả bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima của Nhật Bản trong Thế chiến 2 vào tháng 8-1945. 

Ông Michael Stock, giáo sư địa hóa học tại Đại học Dublin ở Ireland, cho biết những vụ phun trào của núi lửa như vậy tạo ra những đám mây tro bụi dễ nổ khi các bong bóng khí bị nén vì chúng không thể thoát ra khỏi các mắc ma (magma) dưới đất.

"Còn magma phun trào trên núi lửa Wolf không chứa nhiều khí. Nhưng chúng cũng rất nóng và điều này cho phép bất kỳ bong bóng khí nào có mặt dễ dàng thoát ra ngoài" - giáo sư Stock giải thích.

Núi lửa ở đâu

Ngọn lửa bùng lên vào ngày 7-1-2022, vài giờ sau khi núi lửa Wolf phun trào ở một vùng hẻo lánh của Ecuador - Ảnh: GALAPAGOS NATIONAL PARK

Theo 2 nhà khoa học Jorge Carrión và Washington Tapia Aguilera đến từ Tổ chức Bảo tồn Galápagos ở Mỹ, vụ phun trào của núi lửa Wolf trông ngoạn mục một phần vì nó xảy ra một đêm không có ánh trăng, cách khu vực có người ở gần nhất hơn 95km.

Ông Carrión đã quay lại giai đoạn đầu của vụ phun trào trong một video tua nhanh thời gian, được quay từ gần đỉnh của ngọn núi lửa cao khoảng 1.700m này.

Núi lửa Wolf là ngọn núi lửa lớn nhất và cao nhất ở quần đảo Galápagos - quần đảo cách lục địa Ecuador khoảng 965km về phía tây.

Núi lửa ở đâu
Núi lửa ở Indonesia phun cột tro bụi cao 1.500m, phun 9 lần một ngày

BÌNH AN