Quên uống thuốc tránh thai 1 ngày phải làm sao

Trong quá trình sử dụng viên thuốc tránh thai, người phụ nữ có thể bị quên uống thuốc theo quy định nên rất lúng túng và lo lắng mình sẽ có thai ngoài ý muốn. Vậy khi rơi vào tình trạng này chị em phụ nữ cần bình tĩnh và biết cách xử trí đúng.          

Đặc điểm của viên thuốc uống tránh thai

Viên thuốc uống tránh thai được sản xuất dưới dạng đóng từng vỉ thuốc dùng cho một tháng. Có 2 loại vỉ thuốc, vỉ có 28 viên dùng để uống mỗi ngày một viên, dùng hết vỉ này uống tiếp vỉ khác; vỉ có 21 viên dùng để uống mỗi ngày một viên, dùng hết vỉ nghỉ 7 ngày rồi uống tiếp vỉ khác. Thành phần hoạt chất của thuốc là các nội tiết tố (hormon) tổng hợp, giống như những nội tiết tố nữ do cơ thể tiết ra để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Có hai loại viên thuốc uống tránh thai: Viên tránh thai kết hợp có chứa cả estrogen và progrestin tác động bằng cách ức chế sự rụng trứng, có thể làm cho nội mạc tử cung không thích nghi với sự làm tổ của trứng và làm đặc chất nhày ở cổ tử cung để ngăn không cho tinh trùng của người nam xâm nhập khi có quan hệ tình dục không được bảo vệ. Viên thuốc tránh thai đơn thuần là viên thuốc chỉ có progestin, không có estrogen, nó cũng có khả năng ngăn chặn sự rụng trứng nhưng chủ yếu tác dụng làm mỏng niêm mạc tử cung và làm đặc chất nhày ở cổ tử cung; gây trở ngại cho việc làm tổ của trứng và ngăn không cho tinh trùng xâm nhập vào buồng tử cung.

Để tránh thai có hiệu quả, người phụ nữ nên dùng loại viên thuốc tránh thai kết hợp, uống thuốc vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt là tốt nhất. Ngoài ra, có thể uống bất kỳ lúc nào trong vòng 5 ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt nếu người phụ nữ có kinh đều hoặc trong vòng 7 ngày sau khi có kinh nhưng phải tránh không quan hệ tình dục hay phải sử dụng một biện pháp bảo vệ khác nữa trong 7 ngày sau đó. Cũng có thể sử dụng ngay hoặc trong vòng 7 ngày sau khi nạo hút thai hay sau khi sinh con 3 tuần. Nguyên tắc là phải bảo đảm việc uống thuốc mỗi ngày một viên, uống vào một giờ nhất định. Đối với vỉ thuốc 28 viên, uống viên thuốc liền một mạch, hết vỉ này sang vỉ khác cho đến khi không có nhu cầu tránh thai nữa. Đối với vỉ thuốc 21 viên, uống viên thuốc theo thứ tự  mũi tên in trên vỉ, hết vỉ thì nghỉ 7 ngày rồi uống tiếp vỉ khác.

Viên thuốc tránh thai đơn thuần không có estrogen cũng có tác dụng cao nếu được uống hàng ngày vào cùng một giờ nhất định. Nếu có sự nhầm lẫn trong việc dùng thuốc như bắt đầu uống thuốc quá muộn hay quên uống thuốc thì sẽ có thể có thai. Viên thuốc tránh thai đơn thuần có hiệu quả không bằng viên thuốc tránh thai kết hợp nhưng nó là viên thuốc tránh thai tốt đối với phụ nữ đang cho con bú vì nội tiết tố của người phụ nữ đang cho con bú có tác dụng ức chế phần nào sự rụng trứng nên thuốc vẫn có hiệu quả cao mà không làm ảnh hưởng đến sự tiết sữa. Nếu người phụ nữ không phải cho con bú nhưng cơ thể nhạy cảm với estrogen hoặc có tác dụng phụ của thuốc tránh thai làm khó chịu, có thể dùng viên thuốc tránh thai đơn thuần nhưng hiệu quả tránh thai chỉ đạt khoảng 88%.     

Quên uống thuốc tránh thai 1 ngày phải làm sao

 Cần dùng thuốc tránh thai đều đặn.

Xử trí khi quên uống thuốc tránh thai

Quá trình sử dụng viên thuốc tránh thai, người phụ nữ có thể quên uống thuốc theo nguyên tắc quy định. Trong trường hợp này cần xử trí như sau:

- Nếu quên uống 1 viên, khi nhớ ra nên uống viên thuốc đó ngay; viên sau uống vào đúng giờ uống quy định thông thường. Trong vòng 48 giờ sau đó, nên tránh quan hệ tình dục hoặc nếu có quan hệ tình dục thì dùng bao cao su. Sau đó uống tiếp vỉ thuốc như bình thường.

- Nếu quên uống 2 viên, uống bù ngay 2 viên khi nhớ ra; viên tiếp theo uống vào đúng giờ uống quy định thông thường. Nếu có quan hệ tình dục, nên dùng bao cao su cho đến khi uống hết vỉ thuốc.

- Nếu quên uống 3 viên, bỏ vỉ thuốc đang uống; tránh quan hệ tình dục hoặc dùng bao cao su khi có quan hệ tình dục, chờ cho đến khi xuất hiện kinh nguyệt trở lại và bắt đầu dùng vỉ thuốc mới. Tình huống này được xem như mới bắt đầu dùng thuốc, 7 ngày đầu tiên thuốc chưa có tác dụng nên cần tránh quan hệ tình dục, nếu có quan hệ tình dục phải dùng bao cao su.

Khi bị các phản ứng phụ như nôn, tiêu chảy xảy ra trong vòng 4 giờ đầu sau khi uống thuốc, cần tiếp tục uống như thường lệ, đồng thời dùng biện pháp tránh thai hỗ trợ trong 7 ngày sau khi ngừng nôn, tiêu chảy. Các tác dụng phụ thường gặp không nguy hại nhưng gây khó chịu, sẽ mất dần.

Như vậy, viên thuốc tránh thai thông thường muốn có hiệu quả phải nhớ uống mỗi ngày vào một giờ nhất định. Nên để vỉ thuốc ở chỗ riêng tư nhưng thường xuyên có sự tiếp xúc trong sinh hoạt hàng ngày nhằm nhắc nhở việc uống thuốc, tránh bỏ quên. Khi phát hiện quên việc uống thuốc, cần xử trí kịp thời ngay theo hướng dẫn ở trên.

BS. Trâm Anh


Đến giờ ăn trưa và chợt nhận ra bạn quên uống thuốc tránh thai sáng nay? Hoặc tệ hơn, bạn nhận ra mình bỏ lỡ việc uống thuốc trong ngày hôm qua? Nếu bạn không có kế hoạch xử lý sớm thì bạn sẽ có cảm giác hoảng loạn khi mang thai đột ngột và lo lắng về những gì nên làm tiếp theo. Đừng lo lắng, dưới đây là hướng dẫn của chuyên gia về những việc bạn nên làm nếu bạn quên uống thuốc tránh thai và khi bạn cần tránh thai khẩn cấp.

Quên uống thuốc tránh thai 1 ngày phải làm sao

Thuốc tránh thai kết hợp

Thuốc tránh thai kết hợp (COC) chứa estrogen và progestogen là loại thuốc tránh thai phổ biến nhất. Thuốc được uống hàng ngày theo lịch.

Bạn sử dụng vỉ 21 viên thì sau 21 ngày sử dụng thuốc, mức độ hormone trong hệ thống của bạn đủ để bảo vệ bạn khỏi mang thai trong thời gian nghỉ 7 ngày. Thật dễ dàng để thấy việc thiếu một viên thuốc và kéo dài thời gian không uống thuốc sẽ khiến bạn có nguy cơ mang thai cao.

Bỏ lỡ không uống 1 viên thuốc?

Hãy uống thuốc ngay khi bạn nhận ra rằng bạn đã bỏ lỡ nó và tiếp tục như bình thường. Đừng thay đổi thời gian khi uống viên thuốc tiếp theo, sẽ không có vấn đề gì nếu bạn uống thuốc 2 lần gần nhau. Không cần sử dụng thêm các biện pháp tránh thai do nồng độ hormone của bạn sẽ không giảm nhiều để khiến bạn mang thai.

Bỏ lỡ không uống trên 2 viên thuốc?

Khi bạn bỏ lỡ hai viên thuốc trở lên, mức độ hormone có thể đã giảm đủ để khiến bạn có nguy cơ mang thai. Hãy uống viên thuốc gần đây nhất mà bạn đã bỏ lỡ và tiếp tục huống như bình thường và tránh quan hệ tình dục hoặc nếu quan hệ hãy sử dụng biện pháp tránh thai khác như sử dụng bao cao su trong bảy ngày.

Tránh thai khẩn cấp

Nếu bạn đã bỏ lỡ không uống 2 viên thuốc trở lên cùng với việc bạn quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai trong vòng 7 ngày qua thì bạn cần uống thuốc tránh thai khẩn cấp ngoài ra thuốc tránh thai khẩn cấp còn được sử dụng trong các trường hợp sau:

- Bạn đã bỏ lỡ một viên thuốc tuần đó

- Bạn chuyển sang vỉ thuốc mới muộn hơn 24 giờ sau khi nghỉ uống thuốc 7 ngày hoặc muộn hơn 96 giờ sau khi nghỉ thuốc 4 ngày.

- Viên thuốc bỏ lỡ của bạn ở tuần đầu tiên của một vỉ mới

- Viên thuốc bỏ lỡ của bạn ở trong bày ngày trước khi bạn nghỉ dùng

Điều quan trọng là phải tránh thai khẩn cấp ngay sau khi quan hệ càng tốt. Hình thức hiệu quả nhất là đặt dụng cụ tử cung bằng đồng (DCTC) vào tử cung hoặc những viên thuốc nội tiết tố theo chỉ định của bác sỹ. Mặc dù không có phương pháp nào hiệu quả 100% nhưng thực hiện càng sớm thì càng hiệu quả càng cao. Bạn có thể tìm hiểu các biện pháp tránh thai khẩn cấp cùng tư vấn y tế tại trung tâm Kế hoạch hóa gia đình, bác sĩ, dược sĩ.

Quên uống thuốc tránh thai 1 ngày phải làm sao

Thuốc chỉ có progestogen

Các thuốc chỉ chứa progestogen (POP), không có estrogen trong đó. Thuốc được uống liên tục không nghỉ vì vậy sau khi bạn hoàn thành một vỉ và sẽ sử dụng luôn vỉ tiếp theo.

POP cần được sử dụng mỗi ngày để chúng có hiệu quả. Đối với hầu hết các POP, có POP cổ điển có một khoảng uống muộn giờ cho phép là 3 giờ và POPs mới có một khoảng uống muộn cho phép là 12 giờ, gọi là desogestrel.

Khi  trễ ít hơn 3 giờ?

Đơn giản chỉ cần uống thuốc muộn và tiếp tục như bình thường, không cần phải lo lắng.

Khi trễ hơn 3 giờ?

Nếu bạn trễ hơn 3 giờ (hoặc hơn 12 giờ đối với POP dedsogestrel) uống viên thuốc gần đây nhất mà bạn đã bỏ lỡ và tiếp tục. Đừng thay đổi thời gian của viên thuốc tiếp theo, sẽ không có vấn đề gì nếu bạn uống thuốc 2 lần gần nhau. Khi bạn có nguy cơ mang thai cần kiêng quan hệ tình dục hoặc sử dụng biện pháp tránh thai khác trong 2 ngày. Nếu bạn có quan hệ tình dục không được bảo vệ trong hai ngày, bạn cần sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.

Nếu bạn bỏ lỡ một viên thuốc, hành động kịp thời và tránh thai khẩn cấp nếu cần thiết để ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn. Đọc tờ hướng dẫn đi kèm và tìm hiểu các biện pháp tránh thai khẩn cấp cùng tư vấn y tế tại trung tâm Kế hoạch hóa gia đình, bác sĩ, dược sĩ.

Làm thế nào để không quên uống thuốc

Để thuốc tránh thai có hiệu quả bạn cần uống thuốc theo đúng chỉ định. Dưới đây là một số giải pháp bạn có thể thực hiện để không quên uống thuốc:

- Tìm thời gian tốt nhất trong ngày để bạn uống thuốc có thể là buổi sáng, buổi tối hoặc vào giờ ăn trưa là tốt nhất.

- Kết hợp uống thuốc với những hoạt động bạn làm mỗi ngày như đánh răng hoặc pha một tách trà

- Đặt lời nhắc trên điện thoại.

- Sử dụng một ứng dụng uống thuốc để giúp bạn theo dõi, quản lý và được nhắc nhờ uống thuốc mỗi ngày.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những trở ngại của phụ nữ khi dùng thuốc tránh thai