Mỹ iran nguyên nhân
|
Đàm phán Mỹ - Iran không đạt được bất cứ kết quả nào đã khiến thỏa thuận hạt nhân giữa Iran với Nhóm P5+1 khó phục hồi. Show
 Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian (trái) gặp Đại diện Cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại Ủy ban châu Âu Josep Borrell (phải) tại trụ sở Bộ Ngoại giao Iran ở Tehran ngày 25-6. Ảnh: CNN Theo kênh truyền hình CNN, các cuộc đàm phán do Liên minh châu Âu (EU) làm trung gian được tổ chức tại Doha (Qatar) là hy vọng mới nhất để cả hai bên đi đến một thỏa thuận trong bối cảnh căng thẳng xung quanh chương trình hạt nhân của Iran gia tăng. Trước đó, ngày 29-6, cuộc đàm phán gián tiếp mới nhất giữa Iran và Mỹ nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran đã ký với Nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) năm 2015 còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) đã kết thúc tại Doha (Qatar) mà “không đạt được tiến bộ nào” sau 2 ngày đàm phán. Tiến trình đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran đang rơi vào bế tắc từ tháng 3-2022 do Iran và Mỹ có nhiều quan điểm khác biệt. Theo đó, Iran đã đưa ra một số điều kiện, trong đó có việc yêu cầu Washington dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt liên quan thỏa thuận này, đồng thời đưa Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ra khỏi danh sách tổ chức khủng bố và những vấn đề liên quan. Tuy nhiên, Washington từ chối các yêu cầu của Tehran. Đặc phái viên Mỹ về đàm phán khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran Robert Malley ngày 5-7 cho biết, Tehran đã bổ sung các yêu cầu trong cuộc đàm phán mới nhất về hạt nhân không có liên quan tới thỏa thuận hạt nhân, những yêu cầu mà Tehran muốn trong quá khứ. Điều này đã khiến cả Mỹ và châu Âu không thể đưa ra đàm phán. Trong khi một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết các cuộc đàm phán “thậm chí thụt lùi” thì Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian ngày 2-7 lạc quan nói con đường dẫn tới ngoại giao rộng mở và miêu tả các cuộc đàm phán là tích cực. Trong khoảng thời gian các cuộc đàm phán bị ngưng trệ, Iran tiến gần hơn đến việc làm giàu lượng urani cần thiết để chế tạo bom hạt nhân và cắt giảm hợp tác với cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc. Điều này dấy lên lo ngại về khả năng các nước đối đầu sử dụng các lựa chọn quân sự để ngăn chặn năng lực hạt nhân của Iran. Theo chuyên gia Ali Vaez, Giám đốc Dự án Iran tại Crisis Group (một tổ chức tư vấn ở Washington, D.C.), với rất nhiều bất đồng giữa Iran, Mỹ và các đồng minh trong khu vực, có khả năng xảy ra căng thẳng leo thang có chủ ý hoặc ngoài ý muốn vượt khỏi tầm kiểm soát. Ông Ali Vaez nhận định: “Tất cả những điều này có khả năng biến mùa Hè năm 2022 thành mùa Hè năm 2019, thời điểm căng thẳng bùng lên khi Mỹ thắt chặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào các tuyến đường vận chuyển quốc tế cũng như cơ sở hạ tầng của Iran, nhiều lần đẩy hai nước đứng bên bờ vực nổ ra xung đột chỉ trong vài tháng”, chuyên gia nhận định. Ông Ali Vaez dự đoán với thế bế tắc trong các cuộc đàm phán hiện tại, Iran có khả năng sẽ quyết định trì hoãn thỏa thuận cho đến khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo của Mỹ vào năm 2024. Tuy nhiên, năm 2025, Iran cũng có cuộc tổng tuyển cử và sẽ phải chờ đợi kết quả bầu cử. Đến thời điểm đó, thỏa thuận này coi như chấm dứt hoàn toàn và các bên sẽ phải đàm phán một thỏa thuận mới từ đầu dự kiến sẽ diễn ra trong nhiều năm. JCPOA được ký hồi tháng 7-2015, với thỏa thuận Tehran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với quốc gia Trung Đông này. Tuy nhiên, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút khỏi JCPOA vào tháng 5-2018 và tái áp dụng các biện pháp trừng phạt đơn phương chống lại Iran, khiến Tehran từ bỏ một số cam kết trong thỏa thuận. Các cuộc đàm phán hạt nhân Iran được nối lại vào tháng 4-2021 tại thủ đô Vienna của Áo, nhưng đã bị đình chỉ vào tháng 3-2022 do những bất đồng chính trị giữa Tehran và Washington. HN tổng hợp 19/04/2022 - 10:15 Một trong những nút thắt trong đàm phán hiện nay là việc Iran yêu cầu Mỹ đưa IRGC ra khỏi danh sách "các tổ chức khủng bố" của Washington nhưng Mỹ đã phản đối yêu cầu này. 09/04/2022 - 19:23 Hầu hết các quan chức Mỹ bị đưa vào diện trừng phạt lần này của Iran đều phục vụ trong chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump. 31/03/2022 - 19:46 Iran tuyên bố việc Mỹ áp đặt biện pháp trừng phạt mới nhằm vào Tehran thể hiện Washington tiếp tục vi phạm nghị quyết của Liên hợp quốc về thỏa
thuận hạt nhân năm 2015. 18/02/2022 - 09:51 Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh: "Bất kỳ hành động nào đi quá xa đều sẽ đẩy triển vọng quay trở lại thỏa thuận JCPOA rơi vào vùng rủi ro nghiêm trọng.” 25/01/2022 - 06:36 Sau khi Iran để ngỏ khả năng đàm phán trực tiếp về vấn đề hạt nhân, Mỹ cũng cho biết nước này sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Tehran về chương trình hạt nhân Iran. 08/12/2021 - 09:18 Iran nêu rõ các biện pháp trừng phạt mới này của Mỹ sẽ không mang lại cho Washington lợi thế, cũng như “hoàn toàn không thể hiện sự nghiêm túc và thiện chí” trong mối quan hệ với Tehran. Iran: Đàm phán hạt nhân phải dựa trên quyền và lợi ích của các bên03/11/2021 - 07:46 Ngoại trưởng Iran nhấn mạnh các cuộc đàm phán nhằm hồi sinh thỏa thuận hạt nhân năm 2015, được biết đến là Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA), phải dựa trên "các quyền và lợi ích của các bên." Iran tái khẳng định mục đích hòa bình của chương trình hạt nhân01/11/2021 - 20:23 Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh khẳng định các hoạt động làm giàu urani của Iran tồn tại lâu nay và vẫn luôn phục vụ mục đích hòa bình và dân sự, cụ thể hỗ trợ ngành y tế. Iran nghi ngờ Israel và Mỹ tấn công mạng hệ thống phân phối xăng dầu31/10/2021 - 10:04 Người đứng đầu Tổ chức Bảo vệ Dân sự Iran chuyên phụ trách lĩnh vực an ninh mạng cho rằng, cuộc tấn công do "Israel cũng như Mỹ và các đặc vụ của họ thực hiện.” Mỹ và châu Âu ra tuyên bố chung về hoạt động hạt nhân của Iran31/10/2021 - 05:56 Ngày 30/10, các nhà lãnh đạo Mỹ, Đức, Pháp và Anh đã ra tuyên bố chung về hoạt động hạt nhân của Iran, sau cuộc gặp riêng bên lề hội nghị thượng đỉnh G20. Iran: Lệnh trừng phạt mới của Mỹ ngược với tuyên bố muốn trở lại JCPOA30/10/2021 - 09:31 Bộ Tài chính Mỹ thông báo áp đặt một vòng trừng phạt mới đối với các cá nhân và thực thể Iran có liên quan tới chương trình máy bay không người lái của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran. Mỹ xác nhận chiếm giữ nhiều trang web liên quan tới Iran23/06/2021 - 13:10 Mỹ tuyên bố đã chiếm giữ 33 trang web được Liên minh phát thanh và truyền hình Hồi giáo Iran sử dụng và 3 trang web do nhóm vũ trang Kata'ib Hezbollah điều hành. Mỹ chưa lên kế hoạch tìm kiếm một cuộc họp với Tổng thống đắc cử Iran22/06/2021 - 07:34 Phát biểu tại cuộc họp báo, bà Jen Psaki nhấn mạnh: “Chúng tôi hiện không có quan hệ ngoại giao với Iran hay lên bất cứ kế hoạch nào về cuộc gặp ở cấp lãnh đạo.” Mỹ, Iran hoài nghi lẫn nhau về việc tuân thủ thỏa thuận hạt nhân08/06/2021 - 11:40 Trong khi Mỹ vẫn chưa chắc chắn liệu Iran có thực sự muốn trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân hay không thì Iran cũng hoài nghi về việc liệu Mỹ có sẵn sàng hủy bỏ chính sách gây sức ép hay không. Mỹ bác bỏ thông tin đạt thỏa thuận trao đổi tù nhân với Iran03/05/2021 - 06:44 Trả lời phỏng vấn trên chương trình Face the Nation của kênh CBS, Chánh văn phòng Nhà Trắng Ron Klain khẳng định thông tin này là "không đúng sự thật." Iran kêu gọi Mỹ trao đổi tù nhân, cải thiện quan hệ28/04/2021 - 12:49 Chính phủ Iran cho biết Tehran muốn Mỹ trả tự do cho tất cả tù nhân Iran đang bị giam giữ tại Mỹ vì lý do nhân đạo, song kế hoạch này còn phụ thuộc vào thiện chí từ phía Washington. Tiến triển trong đàm phán đưa Iran và Mỹ quay lại thỏa thuận hạt nhân09/04/2021 - 20:28 Đại diện của Trung Quốc và Nga đánh giá các nỗ lực hiện nay nhằm đưa Iran và Mỹ quay lại thực thi Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) đã đạt tiến triển. Iran hối thúc châu Âu gây áp lực để Mỹ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt06/04/2021 - 11:51 Iran tuyên bố kết quả cuộc đàm phán ở Vienna nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân, sẽ phụ thuộc vào các bên châu Âu có thuyết phục được Mỹ dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhằm vào Tehran hay không. Iran tuyên bố không đàm phán chính thức với Mỹ tại Vienna05/04/2021 - 07:44 Iran dự kiến sẽ có cuộc gặp với các nước tham gia thỏa thuận hạt nhân năm 2015 tại Vienna ngày 6/4 nhưng nước này khẳng định sẽ không đàm phán trực tiếp hay gián tiếp với các đại diện của Mỹ. Nhà máy điện hạt nhân Bushehr của Iran có nguy cơ đóng cửa30/03/2021 - 10:31 Ông Jafari nêu rõ: "Các vấn đề khó khăn do các lệnh trừng phạt đối với lĩnh vực ngân hàng đã làm phức tạp thêm các nỗ lực vận hành lò phản ứng cũng như chi phí duy tu phải trả cho nhà thầu Nga."
|
