Nếu xã hội không có thầy cô giáo thì

Bài làm

Comenxki từng viết: “Dưới ánh mặt trời không có nghề nào cao quý hơn nghề dạy học”. Nói như thế mới biết được vai trò của nghề giáo là quan trọng như thế nào. Bởi họ nắm trong tay sứ mệnh giáo dục, chỉ dẫn mỗi con người,ảnh hưởng đến cả một thế hệ tương lai sau này. Chính vì vậy, cả thầy và trò đều có mối quan hệ mật thiết và để cá nhân có thể phát triển được thì cần phải tôn trọng lẫn nhau. Nhưng điều đáng buồn là trong xã hội hiện nay, hình ảnh người thầy đang dần xuống cấp nghiêm trọng.

Chắc hẳn các bạn vẫn chưa quên vụ việc cô giáo Lê Na xúc phạm học viên và mới đây thôi, dư luận vẫn còn đang bàn tán về việc: “Cô giáo Tiếng anh chửi học viên là con lợn”. Những vụ việc như vậy có thể xuất phát từ sự nóng tính, dễ mất bình tĩnh và dễ bị kích động của những người thầy giáo, cô giáo. Xét ở góc độ khách quan mà nói, họ cũng là con người bình thường, họ cũng có nhữg khiếm khuyết và không thể kiềm chế được bản thân. Và không chỉ có những người thầy sai, ngay cả học viên cũng có lỗi. Nhưng dù thế nào, để những sự việc như vậy xảy ra, hình ảnh người thầy vô tình mất điểm. Tôi vẫn nhớ như in hình ảnh cô giáo dạy tôi lớp 4, lớp 5. Cô vẫn nói là: “Sự nghiêm khắc của tôi đến sau này các anh các chị mới hiểu được.” Nhưng trải qua từng ấy năm, chúng tôi vẫn hoàn toàn không hiểu. Xin thưa, đó không phải là sự nghiêm khắc mà là quát nạt, mắng mỏ và chà đạp cả về thể xác và tinh thần. Chúng tôi vẫn nhớ như in sự sợ hãi năm nào, khi cả lớp đang mải nói chuyện thì cô lườm một cái, rồi ném thước vào bạn nào cười to nhất. Tôi cũng từng bị cô xúc phạm là: “Cái loại môi dày”. Đến bây giờ, chuyện đó vẫn khiến tôi cảm thấy khá là khó chịu khi nhớ về. Cô nói là cô như thế chúng tôi mới học hành chăm chỉ được, nhưng không, chúng tôi càng sợ hãi, càng tìm cách lẩn trốn vấn đề thay vì đối mặt với nó.Lúc ôn thi học sinh giỏi, chúng tôi phải ngồi quanh thành cái bàn tròn, từng người từng người lên bảng chữa một. Chúng tôi sợ cái cảm giác không làm được bài rồi bị miệt thị khủng khiếp. Nên đứa nào đứa nấy, đếm xem bài nào vào mình rồi mở đáp án ra học thuộc, xong lên bảng chữa. Mỗi kì thi, không còn là một sân chơi nữa, mà là áp lực, là nỗi sợ. Sợ điểm kém, sợ thua bạn thua bè, nhưng sợ tất cả những thứ ấy là vì sợ cô.

>> Xem thêm:  Tuần 17 – Lập kế hoạch cá nhân

Nếu xã hội không có thầy cô giáo thì

Ngay từ khi còn bé, tôi đã phải gặp một người giáo viên như thế nên thực sự không tránh khỏi sự đánh đồng rằng tất cả mọi giáo viên đều như thế. May mắn rằng sau khi lên cấp hai, tôi thực sự không phải trải qua cảm giác ấy một lần nào nữa. Tất cả các thầy cô đều khá thoáng và thoải mái. Một vài người hơi khó tính, một vài người hơi nghiêm khắc nhưng tất cả họ đều thú vị, cá tính và làm đa dạng những khía cạnh của một giáo viên. Cho dù thế nào thì không ai xúc phạm học sinh cả. Những năm cấp hai, tôi cảm thấy vai trò của người thầy có tác động thực sự rất mạnh mẽ, họ có thể truyền cảm hứng hoặc giập tắt nó. Tôi biết được điều ấy thông qua cô chủ nhiệm đồng thời là giáo viên dạy Văn, rồi cô Hằng dạy Toán… Tôi phát hiện mọi khoảng cách giữa giáo viên và học sinh hóa ra có thể gần đến thế. Sau mỗi tiết học hay giờ ra chơi, chúng tôi có thể lên bàn giáo viên, hỏi họ mọi vấn đề và được giải đáp. Thậm chí họ còn rất vui khi được hỏi và nhiệt tình trả lời. Và chúng tôi không còn sợ, cũng không còn giấu dốt, chúng tôi không sợ bị chê cười vì mình không hiểu những điều đơn giản đến thế. Điều mà trước đây mỗi khi nói ra lại sợ: “Bài này mà không biết làm à?”.

>> Xem thêm:  MS262 – Tư tưởng nhân đạo của Thạch Lam và Nam Cao trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ” và “Đời thừa”

Thầy cô không chỉ là thầy cô, họ còn là bạn, là bè. Trường tôi có cô L, cô rất teen. Đứa nào thích đứa nào, cô biết hết. Cô không ngăn cấm, mà chỉ nói lên làm thế nào cho đúng, để không ảnh hưởng học hành. Cô cùng chúng tôi chia sẻ tất tần tật mọi khúc mắc trong cuộc sống, ở cái độ tuổi mà sớm nắng chiều mưa với tư cách là một người từng là học sinh, một người cũng từng trải qua những cảm giác như thế.

Đối với tôi, từ khi vào cấp hai, bản thân đã nhận sự tác động của thầy, cô và đã thay đổi rất nhiều. Phải kể đến đó là cô giáo chủ nhiệm, cũng là giáo viên dạy Ngữ Văn của tôi. Trước kia, tôi không mặn mà gì với môn Ngữ văn cho lắm. Tôi cảm thấy sự phân tích các văn bản một cách kĩ càng quá là không cần thiết. Nhiều khi, tôi chán ngấy cái cảnh phân tích từng từ ngữ một, từ nào đặc sắc, biện pháp tu từ nào hay hay đủ thứ cảm nhận trời ơi đất hỡi. Tôi cũng tự hỏi, liệu tác giả khi viết có nghĩ nhiều như thế không? Nhưng dần dần, dưới cách dạy của cô, tôi nhận ra học văn không hẳn chỉ như mình nghĩ. Văn học cũng có nhiều điều thú vị. Đọc được câu chuyện hay, nó có tác động đến nhận thức của mình không? –Có chứ. Cũng nhờ có cô, tôi không còn cảm thấy mình học Văn tệ nữa. Cô là người giới thiệu cho tôi cái hay của việc đọc sách và những quyển sách cô đọc. Nhờ có cô, tôi bắt đầu đọc những cuốn đầu tiên, và đọc trở thành một thói quen cho đến hiện tại. Tôi cố gắng cảm nhận những điều mình đọc, và bây giờ nếu cầm trên tay những cuốn sách về chủ đề Hiện thực, tôi không còn cảm thấy nó quá khô khan nữa. Bằng cách nào đó, tôi biến việc học Văn, học cách viết và học cách diễn đạt trở nên tự nhiên và cần thiết đối với mình. Cũng có một chuyện, tôi cảm thấy rất biết ơn cô, đó là cô chưa bao giờ tạo bất cứ áp lực gì trong các kì thi của tôi cả. Lần tôi thi Học sinh giỏi Văn, tôi khá sợ. Một phần là do dư chấn trước đây nên tôi sợ điểm kém, rồi sợ không có giải gì thì sao, xấu hổ chết. Cô bảo đừng có lo, cứ thi hết sức. Rồi cô dặn cả bọn: “Các em không có giải, không sao. Nhưng cô không cần các em tiểu xảo”. Rồi kì thi cũng hoàn thành tốt hơn tôi nghĩ và may mắn hơn là tôi còn vào được vòng trong. Nhưng lần thi này lại quá sức tệ hại. Ở bài nghị luận xã hội, tôi xác định sai thông điệp của câu chuyện. Tôi đã viết nó theo một hướng khác đi, một hướng tôi cảm nhận và nó hoàn toàn lạc đề. Tôi cứ ngỡ là cô sẽ mắng nhưng mà cô cười, bảo không sao, thế là ổn rồi. Có thể là cô còn hy vọng nhiều hơn thế nhưng cô không nói, sợ tôi buồn, hoặc vì lí do gì khác.

>> Xem thêm:  MS258 – Cảm nhận về nhân vật Thị Nở trong tác phẩm Chí Phèo của nhà văn Nam Cao

Viết ra những điều này, tôi chỉ muốn khẳng định rằng làm thầy, không phải là gõ đầu trẻ. Làm thầy không chỉ đơn giản là việc dạy bằng khối óc mà còn dạy bằng trái tim nhiệt thành. Thầy không đơn giản là thầy mà còn là bạn, là người truyền cảm hứng cho học sinh đến tận tương lai sau này.Và bắt đầu của tất cả những điều ấy là sự thấu hiểu, sẻ chia, đồng cảm, sự nghiêm khắc đúng mực chứ không phải bằng bạo lực hay những lời nhục mạ, miệt thị các em. Và các bạn học sinh, hãy tôn trọng thầy cô và hiểu cho sự vất vả, hi sinh của họ!

Đinh Thị Ngọc Huế

Lớp 9D – Trường THCS An Tảo, Tp Hưng Yên, Hưng Yên

.

Cập nhật lúc: 09:07, 19/11/2021 (GMT+7)

(LĐ online) - Nhân dân ta từ xưa đến nay luôn trân trọng, đề cao vị thế thầy giáo, cô giáo (thầy giáo) trong xã hội. Yêu thầy, quý trọng người thầy một phần là do thiên chức của nhà giáo và phân quan trọng hơn là do chính nhân cách cao đẹp của người thầy.

Nếu xã hội không có thầy cô giáo thì
Sự trân trọng, tôn vinh dành cho những nhà giáo có nhân cách cao đẹp, có nhiều cống hiến cho sự nghiệp giáo dục

Người dân Việt Nam hiếu học, đã hun đúc truyền thống tôn sư trọng đạo, luôn tôn trọng và biết ơn người thầy: “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” (một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy). Sự trân trọng, đề cao vị thế nhà giáo đã đi vào thơ ca: “Qua sông phải bắc cầu Kiều - Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy” hoặc “Không thầy đố mày làm nên, trọng thầy mới được làm thầy” và còn rất nhiều lời hay ý đẹp ca ngợi nghề dạy học và người dạy học. Chính truyền thống tôn sư trọng đạo nên người thầy giáo được Nhân dân tôn kính và xếp ở thứ bậc cao trong xã hội: Quân - Sư - Phụ, chỉ đứng sau nhà vua.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng luôn đề cao vị trí, vai trò của người thầy đối với xã hội. Người từng nhấn mạnh: “Nếu không có thầy giáo thì không có giáo dục… Không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế văn hóa”. Điều đó vừa khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của nghề đặc biệt “dạy chữ, dạy người”, vừa nói lên trọng trách mà xã hội đặt trọn niềm tin lên vai nhà giáo.

Sở dĩ Nhân dân ta tôn trọng, đề cao nhà giáo và nghề dạy học ngoài truyền thống hiếu học của dân tộc, còn có nguyên nhân chủ yếu là do thiên chức của nghề dạy học, người dạy học đã được các thế hệ nhà giáo Việt Nam chân chính trong suốt chiều dài lịch sử dày công xây đắp nên. Thiên chức của nhà giáo không chỉ “dạy chữ” mà quan trọng hơn là “dạy người”, dạy cho học sinh đạo lý làm người; là phát huy và truyền lại cho thế hệ trẻ những tri thức, tinh hoa văn hóa của dân tộc, nhân loại. Người thầy giáo đã góp phần hun đúc nên tâm hồn Việt Nam qua các thời đại, là cầu nối giữa quá khứ - hiện tại và tương lai. Chính vì lẽ đó mà dân tộc ta, Nhân dân ta hết sức trân trọng, tự hào về truyền thống vẻ vang của nhà giáo Việt Nam, nhất là những người thầy nổi tiếng “đức trọng”, “hay chữ”, tài cao, yêu nước, thương dân...

Tuy nhiên, xã hội trân trọng, tôn vinh nhà giáo nhưng cũng đòi hỏi rất cao ở nhà giáo. Sự trân trọng, tôn vinh chỉ dành cho những nhà giáo có nhân cách cao đẹp, có nhiều cống hiến cho sự nghiệp giáo dục. Ngược lại, đối với những nhà giáo thiếu trong sáng, chưa gương mẫu, suy thoái về phẩm chất đạo đức, nhân cách, xói mòn lương tâm nghề nghiệp, làm ảnh hưởng đến danh dự nhà giáo và giảm uy tín của nghề, thì sẽ bị phê phán, chê trách. Có những hành vi, việc làm đối với người khác, thậm chí kể cả cán bộ có thể được coi là bình thường, nhưng đối với nhà giáo thì không cho phép. Bởi vì, nghề dạy học khác các nghề khác ở chỗ, người dạy học không chỉ đòi hỏi phải có vốn tri thức, hiểu biết, mà còn phải có đạo đức trong sáng. Người giáo viên cảm hóa, giáo dục và khai sáng cho học sinh không chỉ bằng kiến thức môn học, mà còn bằng cả tấm gương đạo đức, bằng lối sống, phong cách sống cao đẹp của mình. Vì vậy, đạo đức của nhà giáo có ý nghĩa quan trọng tới việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh. Đó là lý do mà thời nào xã hội cũng đặt ra yêu cầu rất cao về phẩm chất đạo đức, năng lực, trí tuệ của nhà giáo, nhất là trong giai đoạn hiện nay.

Mặc dù “Tôn sư trọng đạo” là một truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam được thử thách, tôi luyện qua hàng nghìn năm lịch sử để trở thành một nét đẹp văn hóa. Tuy nhiên, trước những tác động mạnh mẽ của kinh tế thị trường, đạo thầy trò, địa vị nhà giáo cũng đã ít nhiều phải chịu những biến thiên, thay đổi. Thực tế vị thế của người thầy trong xã hội hiện nay đã không còn giữ được sự tôn nghiêm vốn có, đã bị phôi phai đi rất nhiều và cái đạo của người trò cũng vậy. Theo đó, sự trân trọng, tôn kính người thầy cũng bị suy giảm. Nguyên nhân có khách quan, chủ quan, nhưng chủ yếu và sâu xa có lẽ bắt nguồn từ sự thay đổi trong tâm thế xã hội do tác động của mặt trái kinh tế thị trường, khi coi “giáo dục như một dịch vụ công” và người ta trả tiền để nhận được dịch vụ tương xứng là sòng phẳng và đúng luật. Điều nguy hiểm cho nền giáo dục và tương lai của quốc gia, dân tộc là khi đạo lý thầy trò, đạo học bị thay đổi, nghiêng ngả, vị thế người thầy bị suy giảm.

Vì vậy, vấn đề đặt ra lúc này là phải làm thế nào để củng cố, lấy lại sự tôn nghiêm của nghề dạy học, qua đó nâng cao vị thế của người thầy để họ có thể yên tâm, tự hào gắn bó với cái nghề luôn được xã hội tôn vinh là “nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý”. Lời giải cho vấn đề này là cả một hệ thống, ngoài sự nỗ lực của bản thân đội ngũ nhà giáo, ngành giáo dục, học sinh, còn rất cần sự chung tay vào cuộc của cả xã hội.

Trước hết, muốn lấy lại vị thế của người thầy, cần đảm bảo yêu cầu “thầy ra thầy - trò ra trò”; “trường ra trường - lớp ra lớp”; “dạy ra dạy - học ra học”. Bởi mỗi khi “thầy ra thầy” thì tự khắc “trò sẽ ra trò”; tương tự “trường đã ra trường”, thì tự nhiên “lớp sẽ ra lớp” và đương nhiên sự “dạy ra dạy - học ra học” sẽ diễn ra. Thực hiện đồng bộ các yếu tố nêu trên thì tự khắc sự tôn nghiêm của nghề giáo sẽ được thiết lập và theo đó người thầy giáo sẽ được kính trọng, ngưỡng mộ, vị thế được đề cao. 

Để “thầy ra thầy”, người thầy giáo phải có ý thức tự tôn, phải biết tự trang bị cho mình bản lĩnh, độ dày tầng văn hóa để có thể ngẩng cao đầu trong xã hội còn có những điều nhiễu nhương, ngang trái. Người thầy giáo cần không ngừng bồi đắp sức lực, trí tuệ và lòng yêu nghề, tận tâm tận lực với nghề; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp, gắn bó mật thiết với Nhân dân, gần gũi, yêu thương chăm sóc học sinh…; thật xứng đáng “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương sáng về đạo đức, tự học và sáng tạo”.

Để “trò ra trò”, học sinh phải biết kính trọng thầy, thân thiện, yêu quý bạn bè; không ngừng tu dưỡng đạo đức và riêng năng học tập, học một cách tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo, chống thụ động, lười biếng; hăng hái tham gia lao động sản xuất và các hoạt động xã hội, bảo vệ môi trường…

Để “trường ra trường - lớp ra lớp”, đòi hỏi Nhà nước cần tập trung kinh phí, đẩy mạnh xã hội hóa nhằm tăng thêm nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học đảm bảo đầy đủ, đồng bộ, đúng qui chuẩn, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. 

Để “dạy ra dạy - học ra học”, ngành giáo dục và đào tạo cần đặc biệt coi trọng vấn đề xây dựng đội ngũ giáo viên, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng nhà giáo như: Thực hiện chương trình bồi dưỡng thường xuyên, đổi mới phương pháp giảng dạy; mở lớp bồi dưỡng phương pháp dạy học tích cực cho giáo viên ở các cấp học; các trường học thường xuyên tổ chức thao giảng, dự giờ để đánh giá rút kinh nghiệm, nhắc nhở tinh thần trách nhiệm của giáo viên nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ; áp dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm kích thích tính năng động, sáng tạo của học sinh trong chiếm lĩnh tri thức…

Ngoài những yếu tố nêu trên, nhân cách, phẩm giá, vị thế nhà giáo còn phụ thuộc rất lớn vào tồn tại xã hội. Nếu như xã hội đề cao đồng tiền và quyền lực, thì đồng tiền và quyền lực tất yếu sẽ có vai trò thống trị, giữ vai trò định hướng sự phát triển của xã hội. Đối với những xã hội như thế thì không thể đề cao trên thực tế và về thực chất đối với lẽ phải và các giá trị nhân bản của nhân loại, của thời đại, của dân tộc, trong đó có vị thế người thầy. Do đó, để lấy lại vị thế người thầy giáo rất cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Theo đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần quan tâm nhiều hơn đối với ngành giáo dục, nhất là đối với nhà giáo; có nhiều chính sách nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhà giáo; xã hội cần có sự cảm thông và dành sự quan tâm, ủng hộ, sự đồng thuận đối với ngành giáo dục - đào tạo; chăm lo đến đời sống của nhà giáo, tạo điều kiện thuận lợi nhất để nhà giáo làm việc và cống hiến, góp phần hoàn thành sứ mệnh “trồng người” cao cả.

Thời nào cũng vậy, giáo dục luôn giữ vai trò quyết định đối với sự hưng thịnh của mỗi quốc gia. Vì vậy, trân trọng, tôn vinh, đề cao vị thế người thầy, nhân tố quyết định chất lượng giáo dục - đào tạo, không chỉ góp phần tạo động lực, khích lệ đội ngũ nhà giáo, yên tâm đảm nhận sứ mệnh cao cả và hết sức vinh quang, mà còn vì sự phát triển phồn vinh của đất nước. Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, xin gửi đến thầy giáo, cô giáo những tình cảm, lời chúc mừng tốt đẹp và trân trọng nhất.

KHÁNH LINH