Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu

Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu
Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu

Tiêm vắc xin 5 trong 1 cho trẻ là cần thiết để phòng ngừa những bệnh nguy hiểm một cách hiệu quả. Tuy nhiên, nhiều trẻ gặp phải tình trạng sốt sau khi tiêm. Điều này khiến các bậc phụ huynh lo ngại, rằng liệu trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày và cách xử trí ra sao?

Những thông tin được tổng hợp trong bài viết dưới đây của Hello Bacsi sẽ giải đáp thắc mắc về vấn đề “trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt bao lâu”. Bên cạnh đó, bài viết cũng lý giải nguyên nhân gây sốt ở trẻ sau khi tiêm, và hướng dẫn một số biện pháp chăm sóc trẻ bị sốt cơ bản.

Vắc xin 5 trong 1 là gì?

Vắc xin 5 trong 1 là loại vắc xin phối hợp, giúp phòng ngừa được 5 loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác nhau. Việc tiêm mũi 5 trong 1 không chỉ làm giảm số mũi tiêm cho bé mà còn giúp cha mẹ tiết kiệm được thời gian và chi phí tiêm phòng.

Các loại vắc xin 5 trong 1 ở Việt Nam

Hiện nay, có 3 loại vắc xin 5 trong 1 được sử dụng để tiêm cho trẻ, bao gồm:

  • Vắc xin 5 trong 1 ComBE Five: do Công ty Biological ở Ấn Độ sản xuất, đạt tiêu chuẩn tiền thẩm định của Tổ chức Y tế Thế giới, được sử dụng ở hơn 43 quốc gia với hơn 400 triệu liều. Đây là loại vắc xin được sử dụng tại Việt Nam trong chương trình tiêm chủng mở rộng (không mất phí), bắt đầu từ tháng 6/2018. Loại vắc xin này thay thế cho vắc xin Quinvaxem (của Hàn Quốc) đã ngừng sản xuất trước đó. ComBE Five có khả năng phòng ngừa được 5 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và các bệnh lý do vi khuẩn Haemophilus influenzae tuýp B (Hib) gây nên như viêm phổi, viêm màng não. Trẻ được tiêm vắc xin 5 trong 1 ComBE Five cần uống và tiêm bổ sung vắc xin phòng ngừa bại liệt.
  • Vắc xin 5 trong 1 Pentaxim: do Công ty dược phẩm Sanofi Pasteur ở Pháp sản xuất. Đây là loại vắc xin được dùng trong chương trình tiêm chủng dịch vụ. Pentaxim có thể phòng ngừa được 5 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và các bệnh lý do vi khuẩn Haemophilus influenzae tuýp B (Hib) gây nên. Trẻ được tiêm vắc xin Pentaxim cần tiêm bổ sung vắc xin viêm gan siêu vi B.
  • Vắc xin 5 trong 1 Infanrix IPV+Hib: do Công ty GlaxoSmithKline GSK sản xuất tại Bỉ, là vắc xin phối hợp được chỉ định tiêm chủng phòng các bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và các bệnh viêm phổi, viêm màng não do Haemophilus influenzae tuýp B (Hib). Nếu trẻ được tiêm vắc xin Infanrix IPV+Hib cần tiêm bổ sung vắc xin viêm gan siêu vi B.

Nguyên nhân trẻ bị sốt sau khi tiêm mũi 5 trong 1

Ngoài băn khoăn trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày hay tiêm mũi 5 trong 1 sốt bao lâu, nhiều bậc phụ huynh còn thắc mắc nguyên nhân khiến trẻ tiêm loại vắc xin này bị sốt. Tình trạng sốt sau tiêm vắc xin rất phổ biến, nhất là đối với những trẻ tiêm ngừa theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Lý do là vì trong vắc xin ComBE Five có chứa thành phần ho gà loại toàn tế bào. Vắc xin ho gà toàn tế bào được sản xuất bằng cách sử dụng nguyên vẹn vi khuẩn ho gà đã được nuôi cấy tăng sinh trong môi trường và bị tiêu diệt bằng nhiệt độ. Chính vì được giữ nguyên cấu trúc vi khuẩn nên thành phần này gây ra nhiều phản ứng sau tiêm cho trẻ nhỏ như sốt cao và co giật…

Tuy nhiên, các phản ứng này đều ở mức độ nhẹ và là biểu hiện cho thấy hệ miễn dịch của trẻ đang đáp ứng với vắc xin một cách hiệu quả. Điều này tạo cho trẻ khả năng miễn dịch chống lại virus hoặc vi khuẩn mà vắc xin nhắm đến. Vì vậy, cha mẹ không nên quá lo lắng khi thấy bé có dấu hiệu sốt nhẹ sau khi tiêm vắc xin.

Đối với vắc xin Pentaxim, Infanrix IPV+Hib, các bé ít gặp phải các phản ứng phụ sau tiêm như sốt, lười bú, đau vết chích… Nguyên nhân là do vắc xin này chứa thành phần ho gà vô bào. Vắc xin ho gà vô bào chỉ chứa thành phần kháng nguyên đặc hiệu sau khi đã được loại bỏ các thành phần kháng nguyên không cần thiết khác của vi khuẩn. Vì vậy, các vắc xin 5 trong 1 này được phụ huynh lựa chọn cho trẻ tiêm nhiều hơn.

Trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày?

Tùy thuộc vào loại vắc xin mà trẻ được chích và cơ địa của mỗi bé mà các phản ứng sau tiêm sẽ khác nhau. Thông thường, tình trạng sốt sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 là một phản ứng rất tự nhiên, không có gì nguy hiểm đến sức khỏe, đặc biệt khi trẻ chích thuốc ComBE Five. Bé có thể bị sốt nhẹ từ 37,5 đến 38 hoặc thậm chí là 39 độ C. Đến đây, câu hỏi được đặt ra là “trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày hay tiêm mũi 5 trong 1 sốt bao lâu sẽ khỏi?”. Theo các bác sĩ, tình trạng sốt nhẹ sau tiêm sẽ bắt đầu trong vòng 24 giờ sau tiêm và kéo dài trong 1-2 ngày rồi tự hết. Ngoài ra, nhiều trẻ sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 còn có thể có những dấu hiệu như sau:

  • Đau nhức, mẩn đỏ và sưng tấy tại vết chích
  • Quấy khóc
  • Lười bú, chán ăn
  • Đau bụng
  • Khó chịu, khó ngủ hơn bình thường
  • Nôn mửa

Tương tự như câu trả lời cho câu hỏi “trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày?”, những phản ứng phụ sau khi tiêm chủng này thường sẽ tự hết sau 1-2 ngày.

Chăm sóc trẻ bị sốt sau khi tiêm mũi 5 trong 1

Sau khi đã có câu trả lời cho thắc mắc “trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày?”, cha mẹ cần biết được cách chăm sóc trẻ trong trường hợp trẻ bị sốt sau khi tiêm vắc xin. Một số biện pháp có thể giúp giảm nhiệt độ cơ thể của trẻ bao gồm:

  • Đảm bảo bé không mặc quá nhiều lớp quần áo hoặc đắp quá nhiều chăn. Chọn loại vải thoáng mát và để nhiệt độ phòng ở mức độ dễ chịu. Vẫn tắm trẻ mỗi ngày để đảm bảo vệ sinh. Cảm giác khó chịu khi cơ thể không sạch sẽ cũng có thể khiến trẻ mệt mỏi hơn.
  • Cấp đủ nước cho bé bằng cách cho trẻ bú sữa hoặc nước thường xuyên.
  • Không tắm nước đá hay lau mát cho trẻ bằng rượu….

Cha mẹ nên theo dõi kỹ tình trạng của trẻ sau khi đi tiêm mũi 5 trong 1. Trong một số trường hợp trẻ bị sốt, có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ về loại thuốc hạ sốt có thể sử dụng cho bé. Các bậc phụ huynh không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc hạ sốt. Đặc biệt, cha mẹ tuyệt đối không được cho trẻ uống Aspirin vì loại thuốc này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan và não, làm tăng nguy cơ trẻ bị hội chứng Reye.

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu phản ứng bất thường nào ở trẻ sau khi tiêm như thở khò khè, thở ngắt quãng, phù nề mặt hoặc phù nề toàn thân giống nổi mày đay kèm theo ngứa, sốt cao trên 39 độ C và không giảm dù đã uống hạ sốt, khóc thét dai dẳng kèm la hét, co giật, chỗ tiêm sưng đỏ, có dịch… hoặc mẹ có bất kỳ lo lắng nào, hãy đưa bé đến bệnh viện để được chữa trị.

Hy vọng bài viết trên đã giải đáp thắc mắc của bạn về vấn đề “trẻ tiêm mũi 5 trong 1 bị sốt mấy ngày”, đồng thời giúp bạn biết cách chăm sóc bé trong trường hợp bị sốt sau tiêm.

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Theo thống kê của Cục Y tế dự phòng Bộ Y tế từ 01/01/2018 đến 31/3/2018, cả nước ghi nhận ghi nhận 2.420 trường hợp phản ứng thông thường và 06 trường hợp tai biến nặng sau tiêm chủng.

Về phản ứng thông thường sau tiêm chủng: ghi nhận các trường hợp phản ứng tại chỗ (sưng, nóng, đỏ đau tại vị trí tiêm), sốt <39 0C cả trong tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ. 

Về tai biến nặng sau tiêm chủng: Trong quý I năm 2018, cả nước ghi nhận 06 trường hợp tai biến nặng sau tiêm chủng các vắc xin trong tiêm chủng mở rộng và không có trường hợp tai biến nặng sau tiêm chủng vắc xin trong tiêm chủng dịch vụ. 

Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu

Bên cạnh các tai biến nặng sau tiêm chủng, cũng có những phản ứng sau tiêm chủng nhẹ có thể xảy ra làm cho các bậc cha mẹ lo lắng về tình trạng sức khỏe của trẻ. Nếu phụ huynh không được trang bị các kiến thức về theo dõi và chăm sóc cho trẻ sau tiêm chủng sẽ làm tình trạng của trẻ nặng hơn.

Loại Vắc xin Các phản ứng thường gặp sau tiêm
Vắc xin viêm gan B cho trẻ sơ sinh Đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, buồn nôn, đau cơ hoặc khớp.
DTPa Sốt nhẹ: đỏ, đau nhức và sưng tại chỗ bị tiêm.
Hib Sưng, tấy đỏ và đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ.
Bại liệt (OPV) Nhức đầu nhẹ, đau nhức cơ,tiêu chảy nhẹ.
Sởi, quai bị, rubella   Phản ứng thường xảy ra 7 – 12 ngày sau khi tiêm. Mệt mỏi, sốt nhẹ, phát ban nhẹ, sưng hạch.
Viêm màng não  C Đau, sưng đỏ tại chỗ tiêm, sốt, khó chịu, chán ăn
Thuỷ đậu Đỏ tại chỗ tiêm, đau hoặc sưng tấy, sốt, phát ban nhẹ 10-21 ngày sau khi tiêm.
IPV Sốt, khóc, chán ăn, đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm.
Phế cầu khuẩn Đỏ, đau tại chỗ tiêm hoặc sưng, sốt nhẹ, buồn ngủ, cáu gắt.
Quinvaxem, Infranrix, Pentaxim Sốt, sưng đỏ chỗ tiêm, có thể tự khỏi sau 1-2 ngày

Cách chăm sóc trẻ sau tiêm phòng:

Trẻ sốt sau tiêm vắc xin:

Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu
Sốt là phản ứng thường gặp ở cơ thể trẻ sau khi tiêm chủng. Tuy nhiên khi trẻ bị sốt, mẹ cần kiểm tra nhiệt độ của trẻ 2-3 giờ/ lần. Nếu thấy trẻ sốt trên 38,5 độ cần cho bé uống thuốc hạ sốt, còn ở dưới mức này mẹ chỉ cần theo dõi và chườm ấm cho trẻ.

Lưu ý:

  • Khi trẻ bị sốt nên cho trẻ mặc quần áo thoáng mát, dễ thoát nhiệt.
  • Cho trẻ bú mẹ nhiều hơn hoặc uống nhiều nước.
  • Cho bé ăn đồ ăn lỏng hơn thường ngày và dễ tiêu.
  • Cách chườm ấm để hạ sốt cho trẻ:

Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu
Sử dụng khăn nhúng vào nước ấm, mẹ có thể kiểm tra nhiệt độ của nước bằng cách cho khuỷu tay xuống chậu nước nếu thấy giống nước tắm là được. Sau đó vắt khăn cho ráo nước, 2 khăn đặt ở hai hõm nách, 2 khăn ở bẹn còn 1 khăn lau xung quanh người. Cứ 2-3 phút lại thay khăn 1 lần. Theo dõi nhiệt độ nước, khi nào nước không còn ấm thì cho thêm nước nóng. Cách 15 phút kiểm tra lại nhiệt độ, ngừng lau khi nào nhiệt độ cơ thể bé xuống dưới 38 độ. Sau đó lau khô người mặc lại quần áo mỏng cho bé.

  • Không dùng nước lạnh, tắm nước đá hay lau mát cho trẻ bằng rượu…
  • Uống thuốc hạ sốt với liều lượng là 10 mg đến tối đa là 15mg/kg cho mỗi lần uống. Sau 30 phút dùng thuốc kiểm tra lại nhiệt độ của trẻ. Nếu trẻ còn sốt thì cho uống thuốc hạ sốt sau 4-6 giờ và không quá 60mg/kg/24h. Ví dụ như bé 10kg liều dùng từ 100-150mg.

Xử trí khi bé bị sưng đỏ sau tiêm phòng vắc xin:

Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu
Một số trẻ em do cơ địa quá nhạy cảm vùng da tiêm phòng sẽ bị sưng đỏ và nổi cục cứng. Tình trạng này ở trẻ có thể kéo dài từ 6-8 tiếng. Mẹ có thể lấy một miếng gạc lạnh để chườm mát cho trẻ để trẻ thấy dễ chịu. Mẹ chỉ nên chườm trong khoảng 15 – 20 phút.. Sau 24 giờ tiếp theo, có thể chườm nóng để vết sưng tấy mau biến mất,  tạo điều kiện cho da trao đổi với môi trường bên ngoài để nhanh chóng phục hồi.

Một số người đưa ra mẹo xát chanh hoặc đắp một lát khoai tây mỏng vào chỗ tiêm để giảm sưng tấy cho trẻ. Tuy nhiên, các mẹ cần thận trọng vì làn da của trẻ rất nhạy cảm, làm như vậy có thể gây tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho vết tiêm. Với trường hợp trẻ bị sưng to, xuất hiện hạch kéo dài nhiều tuần thì nên sớm đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám.

Sau khi tiêm xong nếu trẻ có quấy khóc liên tục thì cha mẹ cần xử trí như thế nào?

Trẻ tiêm phòng về sốt bao lâu
Sau khi tiêm phòng, các mẹ nên ở lại cơ sở y tế từ 15-30 phút thời theo dõi xem trẻ có gặp phản ứng sau tiêm không. Theo dõi trẻ trong vòng 12 giờ sau tiêm, nếu trẻ chỉ có biểu hiện quấy khóc thì  đây là dấu hiệu bình thường.

Còn nếu trẻ vẫn khóc liên tục hơn 3 tiếng đồng hồ, trong vòng 2 ngày sau khi tiêm chủng kèm theo bỏ bú, biếng ăn, mệt mỏi, không ngủ, da khô thì nên đưa trẻ tới bệnh viện để kiểm tra sức khỏe.

Phát ban, nổi mề đay
Phản ứng này xảy ra sau khi trẻ được tiêm mũi sởi, quai bị hay thủy đậu. Tuy nhiên, các mẹ cũng không nên lo lắng vì chúng sẽ biến mất sau 1 – 2 ngày.

Mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế ngay nếu thấy dấu hiệu sau:

  • Trẻ sốt cao trên 38,5 độ và không có dấu hiệu thuyên giảm
  • Sốt kèm co giật
  • Trẻ biếng ăn, bỏ bó, nôn tất cả mọi thứ kể cả nước
  • Người tím tái, mất ý thức, li bì

TRẦN HỒ TRUNG TÍN
PHÒNG ĐIỀU DƯỠNG
BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG THÀNH PHỐ