CHƯƠNG I TRÁI DAT BÀI 1 VỊ TRÍ, HÌNH DẠNG VÀ KÍCH THƯỚC CỦA TRÁI ĐẤT CÂU HỎI Tự LUẬN Câu 1 Dựa vào hình 1 [trang 6, SGK], hãy: + Kể tên tám hành tinh của hệ Mặt Trời theo thứ tự xa dần Mặt Trời + Phân biệt Mặt Trời và các hành tinh của hệ Mặt Trời Trả lời + Tám hành tinh của hệ Mặt Trời theo thứ tự xa dần Mặt Trời là: Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa, Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương, Sao Hải Vương + Phân biệt Mặt Trời và các hành tinh của hệ Mặt Trời: Mặt Trời là ngôi sao lớn, tự phát ra ánh sáng Các hành tinh không tự phát ra ánh sáng, chỉ nhận ánh sáng của Mặt Trời và chuyển động quanh Mặt Trời Câu 2 Quan sát hình 3 [trang 7, SGK] Hãy nêu sự khác nhau giữa vĩ tuyến và kinh tuyến Trả lời Sự khác nhau giữa vĩ tuyến và kinh tuyến: + Vĩ tuyến Là những vòng tròn song song với xích đạo Xích đạo là vĩ tuyến gốc và là vòng tròn lớn nhất, từ xích đạo tiến về phía hai cực [Bắc, Nam] các vĩ tuyến thu nhỏ dần + Kinh tuyến Là những đường tròn nối hai cực Bắc, Nam và vuông góc với các vĩ tuyến Các kinh tuyến có độ dài bằng nhau Câu 3 Mặt Trời và các hành tinh trong hệ Mặt Trời khác nhau ở điểm co' bản nào? Trả lời Mặt Trời và các hành tinh trong hệ Mặt Trời khác nhau ở: + Mặt Trời là ngôi sao lớn ở giữa các hành tinh, tự phát ra ánh sáng + Các hành tinh không phát ra ánh sáng, chỉ nhận ánh sáng của Mặt Trời và chuyển động quanh Mặt Trời Câu 4 Hãy điền vào hình vẽ dưới đây: + Vĩ tuyến gốc, vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam + Kinh tuyến gốc, kinh tuyến Tây, kinh tuyến Đông Cực Bắc Câu 5 Hãy cho biết: + Các vĩ tuyến đi ngang lãnh thổ nước ta là vĩ tuyến Bắc hay Nam? Tại sao? + Các kinh tuyến đi ngang lãnh thổ nước ta là kinh tuyến Tây hay Đông? Tại sao? Trả lời + Các vĩ tuyến đi ngang lãnh thổ nước ta là vĩ tuyến Bắc, vì lãnh thổ nước ta nằm ở phía bắc xích đạo + Các kinh tuyến đi ngang lãnh thổ nước ta là kinh tuyến Đông, vì lãnh thổ nước ta nằm ở phía đông kinh tuyến gốc n. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1/ Trả lời bằng cách điền vào chỗ của câu Hệ Mặt Trời là một bộ phận nhỏ trong một hệ thống lớn hơn là hệ Vĩ tuyến lớn nhất là Kinh tuyến đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến bao nhiêu độ? Những kinh tuyến nằm phía bên phải kinh tuyến gốc gọi là Những kinh tuyến nằm phía bên trái kinh tuyến gốc gọi là Nhờ có hệ thông các kinh, vĩ tuyến người ta có thể xác định được của mọi địa điểm trên quả Địa Cầu Trên quả Địa cầu: aJ Nếu cách 5° ta vẽ một vĩ tuyến, thì mỗi nửa cầu có bao nhiêu vĩ tuyến? b/ Nếu cách 10° ta vẽ một vĩ tuyến, thì có tất cả bao nhiêu vĩ tuyến? c/ Nếu cách 1° ta vẽ một kinh tuyến, thì có tất cả bao nhiêu kinh tuyến? 2/ Khoanh tròn chỉ một chữ cái trước đáp án em chọn Câu 1 Trên quả Địa cầu, hai vĩ tuyến có độ dài bằng nhau thì khoảng cách từ hai vĩ tuyến đó đến xích đạo cũng bằng nhau Đúng Sai Câu 2 Vĩ tuyến nào có độ dài càng nhỏ thì có khoảng cách đến xích đạo càng lớn Đúng Sai Câu 3 Các vĩ tuyến đi ngang qua phía Nam của nước ta có độ dài nhỏ hơn các vĩ tuyến đi ngang qua phía Bắc Đúng Sai Câu 4 Kỉnh tuyến là đường dài nhất nối từ cực Bắc đến cực Nam của Trái Đất Đúng Sai Câu 5 Các kinh tuyến đi ngang qua nước ta là kinh tuyến Đông Đúng Sai Câu 6 Tất cả các kinh tuyến đều vuông góc với các vĩ tuyến Đúng Sai Câu 7 Tất cả đường nối liền hai cực Bắc - Nam của Trái Đất đều là kinh tuyến Đúng Sai Câu 8 Kinh tuyến 180° Đông và kinh tuyến 180° Tây là một Đúng Sai Câu 9 Ilành tinh nào ở xa Mặt Trời hơn? Sao Kim Sao Thổ c. Sao Mộc D. Sao Hỏa Câu 10 Hành tinh nào ở gần Mặt Trời nhất? Sao Hỏa Sao Mộc Sao Kim Sao Thủy Câu 11 Ở gần Trái Đất nhất là Sao Mộc Sao Thổ c. Sao Hỏa D. Sao Thủy có Câu 12 Hành tinh nào chuyển động giáp một vòng quanh Mặt Trời độ dài lớn nhất? Sao Thổ Sao Thủy Sao Hải Vương Sao Thiên Vương Câu 13 Những vĩ tuyến đi ngang qua nước nào là những vĩ tuyến Nam? Thái Lan Việt Nam c. Nhật Bản D. Bra-xin Câu 14 Kinh tuyến gốc là kinh tuyến đi qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại ô thành phô' Luân Đôn của nước A. Nga B. Pháp c. Anh D. Hoa Kì Câu 15 Vĩ tuyến đi qua thành phố nào dưới đây ở gần xích đạo nhất? A. Hải Phòng c. Nha Trang B. Huế D. Vũng Tàu III. ĐÁP ÁN PHẦN TRẮC NGHIÊM 1/ Điền vào chỗ Ngân Hà Xích đạo 180° Kinh tuyến Đông Kinh tuyến Tây Vị trí a: 18 vĩ tuyến, b: 19 vĩ tuyến, c: 360 kinh tuyến. 2/ Trắc nghiệm: 1A, 2A, 3B, 4B, 5A, 6A, 7B, 8A, 9B, 10D lie, 12C, 13D, 14C, 15D.
Cấu tạo của Trái đất và đặc điểm về vị trí, hình dạng, kích thước.Trái đất là một hành tinh thuộc hệ mặt trời, còn được gọi là “hành tinh xanh”. Hành tinh này được hình thành cách đây 4,55 tỷ năm và sự sống xuất hiện trên bề mặt của nó khoảng 1 tỷ năm trước. Trái đất có cấu tạo như thế nào,vị trí hình dạng và kích thước của trái đất trong hệ mặt trời ra sao,tất cả sẽ được chia sẻ qua bài viết sau đây.
Trong sách địa lý lớp 6, bài 10 viết về cấu tạo bên trong của trái đất, trái đất được chia ra làm 3 lớp:
- Lớp vỏ trái đất là lớp nằm ở vị trí ngoài cùng, là nơi sinh sống của con người và các loài sinh vật khác.
- Vỏ trái đất có độ dày khoảng 50 – 70km, chiếm 15% thể tích và 1% khối lượng của trái đất. Càng đi sâu vào lớp vỏ trái đất nhiệt độ càng cao, nhiệt độ cao nhất đạt tới [1000^{o}C] [chú thích: 1000oC]
- Trên bề mặt vỏ trái đất có các thành phần tự nhiên như núi, sông, đại dương,….
- Lớp trung gian của trái đất còn được gọi là matle, là phần nằm giữa vỏ và lõi trái đất, chiếm khoảng 83,3% thể tích của trái đất.
- Độ dày của lớp trung gian khoảng 3000km, Thành phần gồm có silic, oxy, sắt, magie.
- Thành phần vật chất trong lớp trung gian ở trạng thái dẻo quánh giống như nhựa đường, giúp cho vỏ trái đất di chuyển.
- Nhiệt độ trong lớp trung gian khoảng 1000 – 2000oC [2000^{o}C], nếu như đoạn nào của lớp vỏ trái đất có khe nứt, dòng vật chất từ lớp trung gian chảy ra gọi là dung nham, hình thành nên những ngọn núi lửa.
- Là phần trong cùng của trái đất, có hình cầu, đường kính khoảng 3000km, tồn tại ở trạng thái rắn ở ngoài lỏng ở trong, nhiệt độ tương đương với sức nóng trên bề mặt của mặt trời.
- Cấu tạo chủ yếu là hợp kim sắt – niken và một lượng nhỏ các nguyên tố khác.
Vị trí của trái đất trong hệ mặt trời: tính từ mặt trời thì trái đất nằm ở vị trí thứ 3, nằm giữa trái đất và mặt trời là sao thủy và sao kim. Thứ tự trong hệ mặt trời là: mặt trời, sao thủy, sao kim, trái đất, sao hỏa, sao mộc, sao thổ, sao thiên vương và sao hải vương.
– Hình dạng của trái đất là hình cầu. Điều này được Pitago phát hiện từ thế kỷ IX trước công nguyên nhưng không đưa ra được chứng minh. Đến năm 340, Arixtốt đã chứng minh được trái đất có hình cầu và được ghi trong cuốn “Về bầu trời”.
Kích thước của trái đất: trái đất là một hành tinh có kích thước rất lớn.
- Diện tích bề mặt: 510 triệu Km2.
- Bán kính ở xích đạo [bán kính trục lớn]: 6.378 km, nằm trên đường kinh tuyến 150 kinh đông.
- Bán kính cực [bán kính trục nhỏ: 6.356 km, nằm trên kinh tuyến 1050 kinh đông.
- Chiều dài đường xích đạo: 40.076km.
Trái đất là một hành tinh phức tạp mà con người vẫn chưa thể khám phá hết. Hy vọng với những kiến thức được chúng tôi tổng hợp từ sách giáo khoa địa lý lớp 6 đã giúp các bạn nắm được những thông tin cơ bản nhất về cấu tạo bên trong của trái đất, vị trí, hình dạng và kích thước của trái đất.
Theo wikisecret.com
Đường Xích đạo là vĩ tuyến lớn nhất trên quả Địa Cầu. Nó chia quả địa cầu ra nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam.h cầu và kích thước rất lớn
2. Hình dạng kích thước của trái đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến
Trái Đất có dạng hình cầu và kích thước rất lớn. Quả Địa Cầu là mô hình thu nhỏ của Trái Đất.
Nếu mỗi kinh tuyến cách nhau 10 thì trên quả Địa Cầu sẽ có tất cả 360 kinh tuyến. Nếu mỗi vĩ tuyến cũng cách nhau 10 thì trên bề mặt quả Địa Cầu, từ cực Bắc đến cực Nam có tất cả 181 vĩ tuyến. Để đánh số các kinh tuyến và vĩ tuyến trên Trái Đất, người ta phải chọn một kinh tuyến và một vĩ tuyến làm gốc và ghi 00.
Theo quy ước quốc tế thì kinh tuyến 00 là đường đi qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại ô thành phố Luân Đôn. Những kinh tuyến nằm bên trái kinh tuyến gốc là những kinh tuyến Tây.
Đường Xích đạo là vĩ tuyến lớn nhất trên quả Địa Cầu. Nó chia quả địa cầu ra nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam. Những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Bắc là những vĩ tuyến Bắc. Những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Nam là những vĩ tuyến Nam. Nhờ có hệ thống các kinh, vĩ tuyến, người ta có thể xác định được vị trí của mọi điểm trên quả Địa Cầu.
Loigiaihay.com
- Hệ mặt trời gồm có 8 hành tinh: Sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương.
- Theo đó, Trái Đất nằm ở vị trí thứ ba theo thứ tự xa dần của hệ Mặt Trời.
=> Vị trí thứ ba của Trái Đất là một trong những điều kiện rất quan trọng để góp phần nên trái đất là hành tinh duy nhất có sự sống trong Hệ Mặt Trời.
2. Hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến.
a, Hình dạng: Trái Đất có dạng hình cầu.
b, Kích thước
Trái Đất có kích thước rất lớn.
- Có bán kính rộng 6370 km
- Đường xích đạo 40078 km
- Diện tích: 510 triệu km2
c. Hệ thống kinh tuyến, vĩ tuyến
*Khái niệm:
- Kinh tuyến là những đường nối liền hai điểm Cực Bắc và Cực Nam có độ dài bằng nhau.
- Kinh tuyến gốc là kinh tuyến 0 độ qua đài thiên văn Grinuyt nước Anh.
- Vĩ tuyến là những đường thẳng vuông góc với kinh tuyến có đặc điểm song song với nhau và độ dài nhỏ dần từ xích đạo về cực.
- Vĩ tuyến gốc là đường xích đạo, đánh số 0 độ.
* Tác dụng: Đường kinh tuyến và vĩ tuyến dùng để xác định mọi địa điểm trên bề mặt Trái Đất.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học
Trang 6 - SGK Địa 6
Quan sát hình 1, em hãy kể tên tám hành tinh trong hệ Mặt Trời và cho biết Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy trong các hành tinh, theo thứ tự xa dần Mặt Trời?
=> Xem hướng dẫn giải
Trang 7 - SGK Địa 6
Dựa vào hình 2, hãy cho biết độ dài bán kính và đường Xích đạo của Trái Đất?
=> Xem hướng dẫn giải
Trang 7 - sgk Địa 6
Hãy cho biết các đường nối liền hai điểm cực Bắc và cực Nam trên bề mặt quả địa cầu là những đường gì? Những vòng tròn trên quả địa cầu vuông góc với các kinh tuyến là những đường gì?
=> Xem hướng dẫn giải
Trang 7 - sgk Địa 6
Hãy xác định trên quả địa cầu đường kinh tuyến gốc và đường vĩ tuyến gốc?
=> Xem hướng dẫn giải
Trang 7 - sgk Địa 6
Kinh tuyến đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến bao nhiêu độ?
=> Xem hướng dẫn giải
Trang 8 - sgk Địa 6
Hãy chỉ nửa cầu Bắc, nửa cầu Nam, các vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam trên quả địa cầu hoặc trên hình 3?
=> Xem hướng dẫn giải
Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học
Câu 1: Trang 8 - sgk Địa 6
Trên quả địa cầu, nếu cứ cách 10 độ, ta vẽ một kinh tuyến thì có tất cả bao nhiêu kinh tuyến? Nếu cách 10 độ, ta vẽ một vĩ tuyến thì sẽ có bao nhiêu vĩ tuyến Bắc và bao nhiêu vĩ tuyến Nam?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 2: Trang 8 - sgk Địa 6
Hãy vẽ một hình tròn tượng trưng cho Trái Đất và ghi trên đó: Cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam?
=> Xem hướng dẫn giải
Trắc nghiệm địa lí 6 bài 1: Vị trí, hình dạng và kích thước của Trái Đất