Quá trình hình thành Trái Đất và các hành tinh

Trái Đất là hành tinh thứ ba trong Hệ Mặt Trời và đây cũng là nơi mà chúng ta đang sống. Theo những hiểu biết của chúng ta cho đến bây giờ, Trái Đất là hành tinh duy nhất có tồn tại sự sống trong Hệ Mặt Trời hoặc thậm chí có thể là duy nhất trong vũ trụ bao la.

Là những công dân trên Trái Đất, liệu chúng ta đã có đầy đủ hiểu biết về "hành tinh xanh" - quê hương của hơn 7 tỷ người và hơn 7.7 triệu loài động vật khác (theo số liệu không chính thức)? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một số kiến thức cơ bản nhất về sự hình thành của Trái Đất, nơi mà chúng ta gọi là "nhà".

Bức ảnh Viên bi xanh nổi tiếng được chụp từ Apollo 17 - Ảnh: NASA

Được tạo nên từ những hạt bụi và đá

Như bạn đã biết, Trái Đất là một thành viên trong đại gia đình Hệ Mặt Trời. Hệ Mặt Trời đã ra đời bằng sự co lại của một đám khí và bụi, được gọi là tinh vân Mặt Trời vào khoảng 4,6 tỷ năm trước. Không lâu sau đó, các hành tinh cũng dần được hình thành trong các đĩa vật chất xung quanh Mặt Trời. Và Trái Đất chính là một trong những hành tinh đó.

Từ những hạt bụi và những viên đá nhỏ, nhờ sự tác động của lực hấp dẫn, chúng được kéo lại với nhau và tạo thành những vật thể lớn hơn. Tiếp tục, những vật thể lớn này sẽ kết hợp với nhau dần dần cho đến khi nó đủ lớn và tạo thành một khối hình cầu mà chúng ta gọi là các hành tinh. Đây chính là cách mà Trái Đất đã được ra đời.

Được ra đời vào khoảng 4,54 tỷ năm trước, tuổi thọ Trái Đất chắc chắn là rất dài. Nên nhớ rằng, tuổi thọ của con người chỉ là 100 năm, văn minh loài người mới bắt được khoảng 10.000 năm và chiếc kính thiên văn đầu tiên của Galileo giúp con người đặt tầm mắt lên vũ trụ mới chỉ được ra đời vào khoảng 400 năm trước.

Trái Đất được hình thành từ các hạt bụi và những viên đá - Ảnh: Universe Today

Tức là, tuổi thọ của Trái Đất hiện tại gấp 45,4 triệu lần so với tuổi thọ của con người, thời gian tồn tại của nền văn minh loài người chỉ chiếm 0,0002% chiều dài lịch sử của Trái Đất và con người cần đến 99,999991% thời gian tồn tại của Trái Đất để được nhìn thấy một phần rất rất rất nhỏ của vũ trụ qua chiếc kính thiên văn. Thú vị, phải không nào?

Từ một khối cầu rực lửa đến một hành tinh xanh

Hành tinh xanh hiện tại của chúng ta không phải lúc nào cũng "xanh" như bây giờ. Ban đầu, Trái Đất là một khối cầu rực lửa được bao phủ bởi dung nham ở dạng nóng chảy. Theo thời gian, khoảng 10-20 triệu năm, lớp vỏ ngoài bao phủ Trái Đất bắt đầu nguội dần và bắt đầu rắn lại, tạo thành bề mặt rắn của vỏ Trái Đất, trong khi nước bắt đầu tích tụ trong khí quyển.

Trong số 8 hành tinh đã được công nhận của Hệ Mặt Trời, chỉ có 4 hành tinh bao gồm Trái Đất là có bề mặt rắn (được gọi là các hành tinh đá). Bốn hành tinh đó lần lượt là sao Thuỷ, sao Kim, Trái Đất và sao Hoả trong khi 4 hành tinh phía ngoài là sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương và sao Hải Vương được gọi là các hành tinh khí khổng lồ.

4 hành tinh nằm gần Mặt Trời nhất giúp tạo nên các bề mặt rắn - Ảnh: Wikipedia

Các hành tinh rắn sẽ nằm gần hơn với Mặt Trời, trong khi vùng ngoài là nơi đặt các hành tinh khí. Đây là một yếu tố quan trọng để tạo nên sự sống trên các hành tinh. Vì đơn giản rằng: sẽ không thể có sinh vật sống nếu không có một bề mặt rắn cho những sinh vật ấy đặt chân.

TẠM KẾT

Trên đây chỉ là một sự giản lược rất nhiều về sự hình thành của Trái Đất. Về quá trình và lịch sử của hành tinh mà ta đang sống này, còn rất rất nhiều điều thú vị nữa. Hãy đón chờ những bài viết tiếp theo của INTO THE UNIVERSE nhé!

BÀI VIẾT ĐƯỢC THAM KHẢO TỪ

thienvanvietnam.org

Wikipedia

Hành tinh của chúng ta đã có một thời điểm bắt đầu hình thành và kể từ đó, nó đã không ngừng biến đổi. Như chúng ta đã biết, có những yếu tố khác nhau làm cho hành tinh của chúng ta liên tục đổi mới và thay đổi. Bạn có thể đã tự hỏi nhiều lần trái đất được hình thành như thế nào từ khi bắt đầu. Nếu nguồn gốc của mọi thứ là Vụ nổ lớn, thì điều kiện cần thiết để hình thành một hành tinh có thể sinh sống được như thế nào?

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày chi tiết mọi thứ bạn cần biết về cách Trái đất được hình thành và quá trình phát triển của nó trong suốt hàng triệu năm đã trôi qua cho đến ngày nay.

Bụi giữa các vì sao

Trước hết, chúng ta phải nhớ rằng thời gian đề cập đến thời gian địa chất. Tức là, đơn vị đo là hàng nghìn hoặc hàng triệu năm. Đối với hành tinh Trái đất, 100 năm, khoảng thời gian mà một con người ở trong tình trạng tốt thường kéo dài, không là gì cả. Nó thậm chí không phải là một chớp mắt cho tất cả những gì đã sống. Cả đối với sự hình thành và động lực học và tiến hóa, các quá trình địa chất phải được coi là một cái gì đó rất chậm và có quy mô thời gian khác với quy mô của con người.

Nguồn gốc của hành tinh Trái đất bắt nguồn từ một tinh vân thuộc loại nguyên cực. Tinh vân này đã hình thành nên một hành tinh cách đây khoảng 4600 tỷ năm. Khi một hành tinh bắt đầu hình thành, nó chỉ là một lượng lớn bụi với mật độ rất nhỏ. Hầu như không có bất cứ thứ gì, không có bầu không khí, không có sự sống, không có gì cả. Điều đã làm cho sự sống trên hành tinh của chúng ta trở nên khả thi là chúng ta đang ở khoảng cách hoàn hảo so với mặt trời. Nếu chúng ta ở gần hơn, Mặt trời sẽ thiêu đốt mọi thứ. Mặt khác, xa hơn sẽ giống như sống hoàn toàn trong kỷ băng hà.

Đám mây khí nói trên là nguyên nhân khiến các hạt bụi di chuyển trong toàn bộ hệ mặt trời va chạm. Các hạt dần dần cô đặc lại trong cái mà chúng ta biết ngày nay là Tinh vân Đại bàng nằm trong Dải Ngân hà.

Khối lượng của các hạt bụi dần dần cô đặc lại và hành tinh dần dần được hình thành.

Như sao Mộc và sao Thổ ngày nay, chúng ta cũng là một khối khí và bụi khổng lồ. Khi va chạm hạt này phát triển từng chút một và mật độ của nó tăng lên, nó trở thành trạng thái rắn. Điều này dẫn đến việc hình thành lớp vỏ Trái đất và sự hình thành phần còn lại của các lớp bên trong Trái đất. Chúng ta nhớ rằng lõi trái đất không hoàn toàn rắn, vì nó được tạo thành bởi một khối lượng rắn gồm sắt và các kim loại nóng chảy.

Phần còn lại của lớp vỏ đã giả định những động lực nhất định giống như động lực mà chúng ta biết ngày nay nhờ vào lý thuyết kiến ​​tạo mảng. Hồi đó, toàn bộ hành tinh đang hỗn loạn trong quá trình chế tạo. Người ta luôn nói rằng hỗn loạn là nguyên nhân dẫn đến sự hình thành các cấu trúc ổn định. Những thời điểm này tất cả các núi lửa trên Trái đất đều hoạt động mạnh mẽ. Hoạt động này là nguyên nhân gây ra lượng khí thải lớn đến mức hình thành thứ mà chúng ta gọi là bầu khí quyển của Trái đất. Thành phần của bầu khí quyển chưa bao giờ giống nhau. Nó luôn được sửa đổi theo thời gian. Hiện tại, với tốc độ nhanh hơn bình thường, thành phần của nó cũng đang thay đổi do con người phát thải khí nhà kính.

Núi lửa cũng là yếu tố quan trọng trong việc hình thành vỏ trái đất, cùng với hàng nghìn hòn đảo, quần đảo, v.v.

Sự hình thành của bầu khí quyển

Như chúng ta có thể đoán, bầu khí quyển bảo vệ chúng ta khỏi tia nắng mặt trời, tạo ra tầng ôzôn và tạo ra khí tượng mà chúng ta biết không phải hình thành đột ngột. SCó rất nhiều khí thải được thải ra từ các vụ phun trào liên tục của tất cả các ngọn núi lửa. Trải qua hàng nghìn năm, bụi do núi lửa thải ra đã hợp nhất lại để tạo thành một bầu khí quyển nguyên thủy.

Nồng độ và sự hiện diện của các chất khí đã thay đổi theo sự phát triển của hành tinh. Đến mức ngày nay chúng ta biết được nồng độ chính xác của các khí tạo nên nó. Bầu khí quyển nguyên thủy đầu tiên hình thành được tạo thành từ hydro và heli. Những loại khí này có nhiều nhất trong không gian vũ trụ. Mặt khác, trong giai đoạn thứ hai của quá trình phát triển bầu khí quyển, chúng ta có trận mưa sao băng va vào Trái đất. Trong trận mưa sao băng này, hoạt động núi lửa càng được nhấn mạnh.

Khí thải ra từ các vụ phun trào núi lửa được gọi là khí quyển thứ cấp. Chúng chủ yếu là hơi nước và carbon dioxide. Núi lửa cũng thải ra một lượng lớn khí lưu huỳnh, vì vậy chúng ta có một bầu không khí độc hại mà không ai có thể sống sót được. Khi tất cả các khí đổ vào bầu khí quyển nguyên thủy này ngưng tụ lại, lần đầu tiên mưa được tạo ra.

Từ đó, nước bắt đầu mang lại sự sống cho những vi khuẩn quang hợp đầu tiên. Vi khuẩn quang hợp là những vi khuẩn đã bổ sung oxy vào bầu khí quyển rất độc hại mà chúng ta có.

Với lượng oxy bắt đầu hòa tan trong biển và đại dương, các sinh vật biển có thể được hình thành. Phần còn lại của quá trình tiến hóa và tạo ra các loài mới đến từ quá trình tiến hóa và các phép lai di truyền mà sinh vật biển đã có. Giai đoạn hình thành cuối cùng mà bầu khí quyển có là giai đoạn hình thành nên thành phần mà chúng ta hiện có khoảng 78% nitơ và 21% oxy.

Trận mưa sao băng được mọi người nhắc đến khá quan trọng trong quá trình hình thành hành tinh của chúng ta. Nhờ nó, bầu khí quyển có thể được biến đổi và hoạt động của núi lửa đã giúp hình thành các đảo, quần đảo, thêm đáy biển và tái tạo bầu khí quyển.

Tôi hy vọng thông tin này sẽ giúp bạn biết được Trái đất được hình thành như thế nào.