Có nên tiêm vacxin cúm mùa

Tiêm vacxin phòng cúm cho người lớn được xem là phương pháp phòng bệnh cúm mùa hiệu quả và đơn giản nhất hiện nay, khi đại dịch viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2 đang là nỗi lo toàn cầu, và các chủng cúm A xuất hiện trở lại, đe dọa sức khỏe cộng đồng  đặc biệt là đối tượng người lớn tuổi, người có bệnh nền mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Bài viết được sự tư vấn chuyên môn của Bác sĩ CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.

Mục lục

1. Bệnh cúm là gì? Bệnh nguy hiểm như thế nào?
2. Các loại vắc xin phòng bệnh cúm cho người lớn
3. Các loại vắc xin phòng cúm có tác dụng trong bao lâu?
4. Những đối tượng nên và không nên tiêm phòng cúm
5. Đối tượng nên tiêm phòng cúm
6. Đối tượng không nên tiêm phòng cúm
7. Tác dụng phụ thường gặp khi tiêm phòng cúm ở người lớn
8. Những câu hỏi thường gặp khi tiêm phòng cúm
9. 1. Nên tiêm phòng cúm vào thời điểm nào?
10. 2. Đang bị cúm có tiêm phòng cúm được không?
11. 3. Tại sao tiêm phòng rồi vẫn bị cúm?
12. 4. Lợi ích khi tiêm phòng vắc xin cúm mùa
13. 5. Tiêm vắc xin phòng cúm cho người lớn ở đâu? Hết bao nhiêu tiền?
14. 5. Tiêm vắc xin cúm có ngăn ngừa lây nhiễm virus corona không?

Bệnh cúm là gì? Bệnh nguy hiểm như thế nào?

Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính với biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng, ho Tác nhân chủ yếu gây bệnh cúm là các chủng virus cúm A H3N2, H1N1, cúm B và cúm C. Bệnh có khả năng lây nhiễm cao qua đường hô hấp, thông qua các giọt nước bọt khi người bệnh nói chuyện, ho hoặc hắt hơi.

Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có nguy cơ diễn biến nặng thậm chí là tử vong

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ CDC, từ năm 2010 đến nay, mỗi năm thế giới có khoảng 9-45 triệu trường hợp mắc cúm, 61.000 trường hợp tử vong bởi biến chứng viêm phổi do cúm. Bệnh cúm đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ có thai, người cao tuổi, người có bệnh mạn tính. Đây là những đối tượng dễ mắc bệnh và có nguy cơ diễn biến nặng, với các biến chứng như viêm phổi, viêm phế quản hen suyễn, nhiễm trùng tai và thậm chí tử vong nếu bệnh không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Các loại vắc xin phòng bệnh cúm cho người lớn

Tiêm vắc xin cúm hàng năm là giải pháp an toàn và hiệu quả để phòng ngừa bệnh cúm. Các loại vắc xin phòng cúm dành cho người lớn hiện có bao gồm:    Loại vắc xin Influvac 0.5ml
(Hà Lan) GC Flu 0.5ml
(Hàn Quốc) Vaxigrip 0.5ml
(Pháp) Ivacflu-S 0.5ml
(Việt Nam)   Lịch tiêm  Tiêm 1 mũi
 Tiêm nhắc lại hàng năm

Một số loại vắc xin cúm có thể tiêm cho phụ nữ mang thai như: Vắc xin Influvac 0.5ml (Hà Lan), GC Flu 0.5ml (Hàn Quốc) và Vaxigrip 0.5ml (Pháp).

Các loại vắc xin phòng cúm có tác dụng trong bao lâu?

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vắc xin phòng bệnh cúm có hiệu lực bảo vệ lên đến 90%, giảm thiểu 70%-80% tỷ lệ tử vong do cúm. Tuy nhiên, hiệu lực bảo vệ của vắc xin cúm chỉ kéo dài trong khoảng 1 năm, vì virus cúm có khả năng thay đổi cấu trúc kháng nguyên liên tục theo chu kỳ năm. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo việc tiêm phòng cúm nên nhắc lại mỗi năm một lần, nhằm đảm bảo sự tương đồng giữa những chủng virus cúm đang lưu hành với chủng virus cúm hiện có trong vắc xin.

Những đối tượng nên và không nên tiêm phòng cúm

Đối tượng nên tiêm phòng cúm

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ CDC khuyến nghị, người trưởng thành là nhóm đối tượng nên đi tiêm phòng cúm hàng năm, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc biến chứng do cúm hoặc người thường xuyên tiếp xúc với đối tượng này, chẳng hạn như nhân viên y tế.

Người trưởng thành là đối tượng nên đi tiêm phòng cúm hàng năm

Sau đây là những đối tượng có nguy cơ cao mắc biến chứng do cúm:

• Mắc bệnh hen suyễn hoặc bệnh phổi khác;
• Bị rối loạn não, tủy sống, thần kinh hoặc chấn thương như đột quỵ, động kinh, thiểu năng trí tuệ, loạn dưỡng cơ, bại não hoặc chấn thương tủy sống;
• Mắc bệnh động kinh;
• Mắc bệnh thận hoặc tổn thương thận;
• Mắc bệnh gan hoặc tổn thương gan;
• Mắc bệnh tim mạch, béo phì (với chỉ số BMI từ 40 trở lên), tiểu đường và các rối loạn nội tiết khác;
• Mắc chứng rối loạn chuyển hóa (như rối loạn chuyển hóa di truyền và rối loạn ty thể);
• Mắc bệnh hồng cầu hình liềm và các chứng rối loạn về máu khác;
• Có hệ thống miễn dịch yếu do bệnh hoặc sau điều trị bệnh.

Ngoài ra, nguy cơ phát triển biến chứng do cúm cũng sẽ tăng lên đối với những người lớn hơn 50 tuổi hoặc trẻ dưới 2 tuổi, phụ nữ mang thai, người có hệ miễn dịch yếu

Đối tượng không nên tiêm phòng cúm

Bạn không nên tiêm phòng cúm nếu thuộc nhóm những đối tượng sau đây:

• Có tiền sử mắc hội chứng Guillain  Barre  chứng rối loạn do hệ miễn dịch tấn công vào một phần hệ thần kinh ngoại biên;
• Có tiền sử phản ứng nghiêm trọng với vắc xin cúm;
• Bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào có trong vắc xin cúm;
• Những người có sức khỏe kém, ví dụ như đang điều trị các bệnh lý nhiễm trùng cấp tính.

Ngoài ra, vắc xin ngừa cúm có một lượng nhỏ protein trứng gà. Những người dị ứng với trứng, có tiền sử dị ứng với trứng nghiêm trọng nên được bác sĩ tư vấn trước khi tiêm phòng cúm và đặc biệt là phải tiêm phòng cúm tại các cơ sở uy tín, có khả năng nhận biết và kiểm soát các phản ứng sau tiêm có thể xảy ra.

Tác dụng phụ thường gặp khi tiêm phòng cúm ở người lớn

Thông thường, tiêm phòng cúm có thể dẫn đến một số tác dụng phụ không mong muốn như:

• Phản ứng tại chỗ: ban đỏ, sưng, đau, bầm máu, nốt cứng.
• Phản ứng toàn thân: sốt, khó chịu, run rẩy, đau đầu, đổ mồ hôi, đau khớp và đau cơ.

Những phản ứng kể trên rất thường gặp và sẽ nhanh chóng biến mất sau khoảng 1 đến 2 ngày. Do đó, bạn không nên quá lo lắng và hoang mang khi có những phản ứng sau tiêm kể trên. Điều quan trọng là hãy nghĩ đến những lợi ích to lớn từ việc tiêm phòng cúm, từ đó bạn có thể thấy được những tác dụng này có thể chấp nhận được.

Những câu hỏi thường gặp khi tiêm phòng cúm

1. Nên tiêm phòng cúm vào thời điểm nào?

Mùa cúm thay đổi theo từng năm. Vì vậy, tùy thuộc vào khu vực bạn sinh sống sẽ có những khuyến nghị về thời điểm nên tiêm phòng cúm khác nhau. Bạn nên tiêm phòng cúm trước khi virus cúm bắt đầu lây lan trong cộng đồng, vì khoảng 2 tuần sau tiêm vắc xin kháng thể mới được sản xuất đầy đủ trong cơ thể, từ đó mới có hiệu lực bảo vệ cơ thể trước bệnh cúm. Theo Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ CDC, người dân nên tiêm phòng cúm trước khi kết thúc tháng mười, để vắc xin phát huy hiệu quả bảo vệ khi thời tiết trở nên lạnh hơn, khiến mọi người ở trong nhà nhiều hơn, tiếp xúc gần gũi nhiều hơn.

2. Đang bị cúm có tiêm phòng cúm được không?

Nếu đang bị cúm, tốt nhất người bệnh không nên tiêm phòng cúm. Vì việc tiêm phòng vắc xin cúm nói riêng và các loại vắc xin khác nói chung được khuyến cáo nên thực hiện khi cơ thể khỏe mạnh, để có thể phát huy hiệu quả của vắc xin tối đa, hạn chế khả năng gặp phải các biến chứng không mong muốn. Do đó, hãy tiêm phòng cúm khi cơ thể của bạn ở trạng thái tốt nhất.

3. Tại sao tiêm phòng rồi vẫn bị cúm?

Từ thời điểm tiêm phòng cúm cho đến 2 tuần sau đó, vắc xin cúm mới có thể phát huy hiệu lực bảo vệ cơ thể trước bệnh. Nếu vừa tiêm phòng đã tiếp xúc với người mắc bệnh cúm, thì vẫn có nguy cơ bị lây nhiễm bệnh. Ngoài ra, sau tiêm phòng vẫn có một số ít trường hợp mắc bệnh cúm là do không có bất cứ loại vắc xin nào cho hiệu quả bảo vệ tuyệt đối và cơ thể chỉ được bảo vệ hiệu quả nhất những chủng virus cúm mùa giống những chủng có trong vắc xin. Tuy nhiên, phần lớn những trường hợp mắc cúm sau khi tiêm vắc xin đều ở thể nhẹ, không gây nguy hiểm cho người bệnh. Một yếu tố khác ảnh hưởng đến nguy cơ mắc cúm sau khi tiêm phòng vắc xin là người dân không tiêm mũi nhắc sau thời hạn 1 năm. Như đã đề cập, virus cúm có khả năng thay đổi cấu trúc kháng nguyên liên tục theo chu kỳ năm, vì vậy nếu không tiêm nhắc theo từng năm, người dân vẫn có nguy cơ mắc bệnh cúm.

4. Lợi ích khi tiêm phòng vắc xin cúm mùa

Lợi ích đầu tiên của việc tiêm phòng cúm hàng năm là có thể ngăn ngừa được bệnh cúm. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ CDC, tiêm phòng cúm đã giúp ngăn ngừa khoảng 6.2 triệu bệnh cúm, 3.2 triệu lượt khám bệnh, 91.000 ca nhập viện và 5.700 ca tử vong liên quan đến cúm.

Ngoài ra, tiêm phòng cúm còn là một giải pháp phòng ngừa quan trọng cho những người mắc bệnh mãn tính.Tiêm phòng cúm giúp giảm tỷ lệ người bệnh phải nhập viện vì bệnh tim mạch liên quan đến cúm; giảm tỷ lệ nhập viện ở những người bị đái tháo đường hoặc có hội chứng suy giảm miễn dịch; ngăn ngừa các tình huống diễn tiến nặng và phải nhập viện vì bệnh phổi liên quan đến cúm.

Tiêm phòng cúm còn giúp bảo vệ phụ nữ trong và sau khi mang thai. Vì đối với thai phụ, bệnh cúm có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi, đặc biệt thai phụ mắc cúm trong 3 tháng đầu thai kỳ. Các chuyên gia y tế cũng đã chứng thực về tính an toàn của vắc xin cúm đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú. Vắc xin phòng cúm cho thai phụ là dạng vắc xin liều đơn, được làm từ một loại virus bất hoạt, vì vậy vắc xin an toàn cho cả mẹ và bé trong bất cứ giai đoạn nào của thai kỳ. Tốt nhất, phụ nữ có kế hoạch mang thai nên chủ động tiêm phòng cúm để có thể tạo ra sự bảo vệ kép cho cả mẹ và thai nhi.

Tiêm phòng cúm không chỉ bảo vệ sức khỏe của bản thân, mà còn cho gia đình và cộng đồng. Đặc biệt là những người có nguy cơ mắc bệnh cao như trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy yếu.

Mời bạn xem thêm video: Vì sao vắc xin cúm nên tiêm hàng năm?

5. Tiêm vắc xin phòng cúm cho người lớn ở đâu? Hết bao nhiêu tiền?

Hiện nay, vắc xin phòng cúm chưa có trong chương trình tiêm chủng mở rộng, do đó để được tiêm phòng cúm người dân có thể đến các trung tâm tiêm chủng dịch vụ uy tín như VNVC.

Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng dành cho Trẻ em và Người lớn VNVC là địa chỉ vàng tiêm chủng, nơi được hàng triệu gia đình tin tưởng và lựa chọn nhờ vào chất lượng vắc xin và dịch vụ. VNVC có nhiều loại vắc xin, trong đó có vắc xin phòng cúm, giúp đáp ứng nhu cầu phòng bệnh của Trẻ em và Người lớn. Khi đến với VNVC, khách hàng sẽ được khám sàng lọc miễn phí, được các bác sĩ giàu kinh nghiệm chỉ định tiêm ngừa phù hợp, được theo dõi tình trạng sức khỏe sau khi tiêm và dặn dò, cung cấp tài liệu cần thiết về tiêm ngừa trước khi ra về. Tại mỗi trung tâm VNVC đều được trang bị phòng xử trí phản ứng sau tiêm với đầy đủ trang thiết bị theo tiêu chuẩn của cơ quan y tế. Ngoài những điểm kể trên, nhiều gia đình ưu ái lựa chọn dịch vụ tiêm chủng tại VNVC nhờ vào thái độ phục vụ tận tâm và chuyên nghiệp của toàn thể đội ngũ nhân viên.

Để giúp khách hàng thuận tiện và linh hoạt về thời gian đi tiêm, Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC làm việc từ 7h30-17h xuyên trưa không nghỉ, kể cả thứ 7, chủ nhật và các ngày lễ. Để đặt lịch tiêm và tư vấn về vắc xin, lịch tiêm chủng, bạn vui lòng liên hệ Hotline 028 7300 6595, Fanpage VNVC  Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn và website: https://vnvc.vn/

Về chi phí tiêm phòng cúm còn tùy thuộc vào đối tượng và loại vắc xin bạn dự định tiêm. Sau đây là giá tiền của các loại vắc xin phòng cúm hiện đang được sử dụng tại VNVC.

* Bảng giá có thể thay đổi, mời bạn xem giá chính xác tại đây.

Đối tượng tiêm Tiêm vắc xin Xuất xứ Giá (VNĐ)   Trẻ em < 3 tuổi Vaxigrip Pháp 305.000   Trẻ em > 3 tuổi Influvac Hà Lan 348.000   GC Flu Hàn Quốc 240.000   Vaxigrip Pháp 355.000   Người lớn > 18 tuổi Ivacflu-S Việt Nam 190.000   Vaxigrip Pháp 355.000   Influvac Hà Lan 348.000   GC Flu Hàn Quốc 240.000

5. Tiêm vắc xin cúm có ngăn ngừa lây nhiễm virus corona không?

Bệnh cúm và bệnh gây ra do virus SARS-CoV-2 hoàn toàn khác nhau. Virus SARS-CoV-2 không gây ra cảm cúm, chỉ gây ra cảm lạnh. Vì vậy, tiêm ngừa cúm chỉ phòng ngừa được bệnh cúm chứ không phòng được Covid-19. Tuy nhiên, tiêm phòng cúm có 2 điểm lợi:

Thứ nhất, nếu không tiêm ngừa cúm mà vô tình mắc bệnh, chúng ta có thể bị sốt. Mà sốt trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 hoành hành sẽ gây hoang mang, lo lắng cho chính bản thân người bệnh và những người xung quanh. Như vậy, nếu tiêm phòng cúm chúng ta sẽ không có triệu chứng này.

Thứ hai, nếu không may mắc phải cả hai bệnh cúm và Covid-19 trong cùng một thời điểm, thì tình trạng sức khỏe của người bệnh sẽ cực kỳ nặng nề. Như vậy, vắc xin cúm dù không bảo vệ chúng ta trước Covid-19 nhưng sẽ giúp ta tránh được một trong hai bệnh.

Xem thêm:

• Phân biệt cảm lạnh, cảm cúm và viêm phổi do virus corona
• Tiêm vắc xin cúm có phòng được covid 19

Cúm là căn bệnh khó đoán trước, có thể xảy đến ở mọi độ tuổi và gây nên những biến chứng nặng nề cho người bệnh. Do đó, đừng để mắc bệnh rồi mới điều trị, mà hãy chủ động phòng ngừa cúm ngay từ bây giờ bằng phương pháp được đánh giá là mang lại hiệu quả cao nhất, tiết kiệm và đơn giản nhất  tiêm phòng cúm.

Trần Phúc

Video liên quan