Đánh giá cách gọi tên hóa học

trong đó vẫn có 1 số công thức hóa học của oxit , vậy oxít là gì? có mấy loại oxit? công thức hóa học của oxít gồm những nguyên tố nào? cách gọi tên các oxít như thế nào?

3. Các hoạt động học tập:

Hoạt động I: Nghiên cứu định nghĩa oxit

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

- Em hãy kể tên một vài oxit mà em đã biết?

+ Viết công thức của nó và nhận xét thành phần của các oxit đó?

- Cho học sinh nêu định nghĩa oxit. - Cho học sinh nhận xét, đánh giá, bổ sung cho đúng.

- Lấy ví dụ:

Ví dụ: SO2, P2O5, Fe3O4

- Nhân xét: Thành phần các oxit trên đều có oxi và một nguyên tố khác, là hợp chất.

- Nêu định nghĩa như sgk.

Oxit là hợp chất gồm 2 nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi.

*) Tiểu kết: - Định nghĩa oxit

+ Oxit là hợp chất gồm 2 nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi.

Hoạt động II: Nghiên cứu công thức - phân loại oxit. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

- Nếu gọi nguyên tố liên kết với oxi là M, có chỉ số là x, hoá trị là a, chỉ số của oxi là y

+ Thì công thức của oxit là gì? Cho các nhóm nhận xét, đánh giá.

+ Em hãy nghiên cứu sgk và cho biết oxit được phân thành mấy loại?

- Cho học sinh nhận xét, đánh giá

- Hoạt động nhóm.

+ Công thức chung của oxit là: MxOy Theo quy tắc hoá trị: a.x = II . y + Phân loại oxit.

Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi của giáo viên. Oxit được chia thành 2 loại chính:

Oxit axit (thường là oxit của phi kim tương ứng

với 1 axit)

Oxit bazơ (oxit của kim loại tương ứng với 1

bazơ).

*) Tiểu kết: - Công thức hóa học và phân loại oxit.

+ Oxit được chia thành 2 loại chính: Oxit axit (thường là oxit của phi kim tương ứng với 1 axit) và Oxit bazơ (oxit của kim loại tương ứng với 1 ba zơ).

Hoạt động IV: Nghiên cứu tên gọi oxit.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

- Thông báo cách gọi tên chung: Tên nguyên tố + oxit

+ Vậy theo em cách gọi tên của oxit axit & oxit bazơ có giống nhau không?

- Cho học sinh lấy ví dụ cụ thể để minh hoạ cho câu trả lời của mình

- Cho học sinh nhận xét, đánh giá.

- Nghiên cứu sgk trả lời câu hỏi. + Gọi tên các oxit có sự khác nhau:

+) Oxit axit: (Tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim) + Tên phi kim + (Tiền tố chỉ số nguyên tử ox1. + oxit. +) Oxit bazơ: Tên kim loại (Kèm theo hoá trị của kim loại đa hoá trị) + Oxit.

+ Lấy ví dụ minh hoạ: P2O5: Điphôtphopentaoxit Fe2O3: Sắt(3. oxit.

*) Tiểu kết : - Tên gọi oxit .

+ Cách gọi tên chung: Tên nguyên tố + oxit (Na2O, NO …)

+Oxit bazơ: Tên kim loại (Kèm theo hoá trị của kim loại đa hoá trị) + Oxit .

+ Oxit axit: Tên phi kim (Tiền tố chỉ số ng tử phi kim) + oxít (Tiền tố chỉ số ng tử ox1. * Kết luận: - Giáo viên cho học sinh nắm được những nội dung chính của bài học.

Với hệ thống tiếng Anh, cả nguyên tố và đơn chất đều được biểu diễn bằng thuật ngữ “element”. Tên gọi của nguyên tố và đơn chất theo đó giống nhau.

VD:

Hydrogen            Nguyên tố H hoặc đơn chất H2

Oxygen                Nguyên tố O hoặc đơn chất O2

Nitrogen              Nguyên tố N hoặc đơn chất N2

Fluorine               Nguyên tố F hoặc đơn chất F2

Chlorine              Nguyên tố Cl hoặc đơn chất Cl2

Bromine               Nguyên tố Br hoặc đơn chất Br2

Iodine                  Nguyên tố I hoặc đơn chất I2

Sulfur                  Nguyên tố S hoặc đơn chất S8 (thường viết gọn thành S)

Phosphorous        Nguyên tố P hoặc đơn chất P4 (thường viết gọn thành P)

Bảng 1: Kí hiệu hóa học và tên gọi các nguyên tố.

/ˈbɔːrɑːn/

/ˈkɑːrbən/

/ˈɑːksɪdʒən/

/ˈflʊəriːn/

/ˈflɔːriːn/

/ˈflʊriːn/

/ˈniːɑːn/

/ˌæləˈmɪniəm/

/ˈfɑːsfərəs/

/ˈsʌlfər/

/ˈɑːrɡɑːn/

/taɪˈteɪniəm/

/ˈaɪərn/

/ˈkɑːpər/

/ˈɑːrsnɪk/

/ˈkrɪptɑːn/

/ˈstrɒnʃiəm/

/ˈstrɑːntiəm/

/ˈstrɑːnʃiəm/

/ˈsɪlvər/

/ˈaɪədaɪn/

/ˈziːnɒn/

/ˈzenɑːn/

/ˈziːnɑːn/

/ˈberiəm/

/ˈmɜːrkjəri/

1. PHÂN LOẠI VÀ CÁCH GỌI TÊN MỘT SỐ PHÂN LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ

2.1. ION

– Ion dương (Cation):

K            potassium                K+       potassium ion

Mg         magiesium              Mg2+    magiesium ion

Al           aluminum               Al3+     aluminum ion

– Ion âm (Anion):

Cl           chlorine                  Cl–       chloride ion

O            oxygen                   O2-       oxide ion

N            nitrogen                  N3-       nitride ion

2.2. OXIDE

– “oxide” – /ˈɒksaɪd/ hay /ˈɑːksaɪd/

– Đối với oxide của kim loại (hướng đến basic oxide):

TÊN KIM LOẠI + (HÓA TRỊ) + OXIDE

VD:

Na2O: sodium oxide – /ˈsəʊdiəm ˈɒksaɪd/.

MgO: magnesium oxide – /mæɡˈniːziəm ˈɒksaɪd/.

Lưu ý: Hóa trị sẽ được phát âm bằng tiếng Anh, ví dụ (II) sẽ là two, (III) sẽ là three. Đối với kim loại đa hóa trị thì bên cạnh cách gọi tên kèm hóa trị thì có thể dung một số thuật ngữ tên thường để ám chỉ cả hóa trị mà kim loại đang mang. Trong đó, đuôi -ic hướng đến hợp chất mà kim loại thể hiện mức hóa trị cao, còn đuôi -ous hướng đến hợp chất mà kim loại thể hiện mức hóa trị thấp.

Bảng 2: Tên gọi các oxide.

ferrous oxide

ferric oxide

cuprous oxide

cupric oxide

chromous oxide

chromic oxide

– Đối với oxide của phi kim (hoặc acidic oxide – oxit axit của kim loại):

CÁCH 1:

TÊN PHI KIM + (HÓA TRỊ) + OXIDE

CÁCH 2:

SỐ LƯỢNG NGUYÊN TỬ + TÊN NGUYÊN TỐ + SỐ LƯỢNG OXYGEN + OXIDE

Lưu ý:

+ Số lượng nguyên tử/nhóm nguyên tử được quy ước là mono, di, tri, tetra, penta,…

+ Theo quy tắc giản lược nguyên âm: mono + oxide = monoxide, penta + oxide = pentoxide.

Bảng 3: Số lượng và phiên âm

VD:

SO2: sulfur (IV) oxide hay sulfur dioxide

CO: carbon (II) oxide hay carbon monoxide

P2O5: phosphorus (V) oxide hay diphosphorus pentoxide

CrO3: chromium (VI) oxide hay chromium trioxide

2.3. BASE

– “base” – /beɪs/

– “hydroxide” – /haɪˈdrɒksaɪd/ hay /haɪˈdrɑːksaɪd/

– Cách gọi tên:

TÊN KIM LOẠI + (HÓA TRỊ) + HYDROXIDE

VD:

Ba(OH)2: barium hydroxide

Fe(OH)3: iron (III) hydroxide hay ferric hydroxide

Fe(OH)2: iron (II) hydroxide hay ferrous hydroxide

2.4. ACID

– “Acid” – /ˈæsɪd/

– Một số acid vô cơ:

Bảng 4: Một số acid và tên gọi.

/sʌlˌfjʊrɪk ˈæsɪd/

sulphurous acid

/fɑːsˌfɔːrɪk ˈæsɪd/

/kɑːrˌbɑːnɪk ˈæsɪd/

2.5. MUỐI VÀ MỘT SỐ HỢP CHẤT CỘNG HÓA TRỊ KHÁC

Bảng 5: Một số gốc và hóa trị.

/ˈflʊəraɪd/

/ˈflʊraɪd/

SF6: sulfur hexafluoride

cupric chloride

HCl(gas): hydrogen chloride

ferric bromide

/ˈfɑːsfaɪd/

-bisulfate

/baɪˈsʌlfeɪt/

potassium bisulfate

-bicarbonate

/baɪˈ ˈkɑːbənət/

barium hydrogen carbonate

barium bicarbonate

/ˈfɑːsfeɪt/

ammonium hydrogen phosphate

calcium dihydrogen phosphate

sodium dihydrogen phosphite

sodium hydrogen phosphite

Lưu ý: Phát âm đuôi đúng /t/ và /d/ để phân biệt rõ các chất sodium chloride (NaCl) và sodium chlorite (NaClO2) tránh tạo ra sự hiểu lầm.