Bạn đang xem: Faifo là gì
Bạn đang xem: Faifo là gì
] là chợ, thị. Cho nên khi nghe câu ca dao hiện còn lưu truyền ở xứ Quảng, đặc biệt là ở Hội An: “... Phố Hoài bốn tháng một phiên, Gặp cô hàng xén anh kết duyên vừa rồi...” phải hiểu là Phố Hoài phô giống như Phố Hội - tức Phố Hội An. Không phải là “Phố Hoài” hay “Hoài Phố” với cái nghĩa văn học mà nhiều người sau này đã thi vị hóa “Hoài là nhớ - nghĩa là phố nhớ...
Xem thêm: Giải Toán 10 Bài 3 Dấu Của Nhị Thức Bậc Nhất, Toán 10 Bài 3: Dấu Của Nhị Thức Bậc Nhất
” Trong tác phẩm Thủy Kinh Chú của Lịch Đạo Nguyên viết năm 527, tác giả đã mô tả dòng chảy sông Tiểu Nguyên Hoài và Đại Nguyên Hoài bao quanh kinh thành Trà Kiệu - Simhapura của Vương quốc Champa, rồi đổ ra cửa Đại Chiêm thông qua khu vực phố cổ Hội An hiện nay. Như vậy, địa danh sông Hoài là có thực và cùng với sự có mặt của cư dân Việt vào cuối thế kỷ XV đã tất yếu dẫn đến hình thành một làng xã người Việt bên bờ sông này được đặt tên là làng Hoài Phô. Rồi bằng vào nội lực của cư dân ở đây, bao gồm cả xứ Quảng, Đàng Trong và nhiều cơ may lịch sử, địa lý... sự xuất hiện của thương nhân các nước phương Tây đến giao thương buôn bán và cũng tất yếu dẫn đến việc ký âm, gọi tên Hoài Phô thành Faifo hoặc nhiều tên gọi đồng âm khác chữ/ký tự của thương nhân các nước phương Tây. Bước sang thế kỷ XVII, khi người Châu Âu quen dùng từ Faifo để chỉ địa danh Đô thị thương cảng/phố cảng này, đồng thời tên làng Hoài Phô bị mờ dần rồi biến mất trong lịch sử, cùng lúc này xuất hiện danh xưng Hội An, nguyên là tên gọi của làng/xã người Việt, đã trở thành một danh xưng quen dùng với người Việt, nhà nước Đại Việt với hàm nghĩa chỉ chung cho cả Đô thị thương cảng/phố cảng này. Có thể nói về vai trò lịch sử, danh xưng Hoài Phô đã được tiếp nối bởi danh xưng Hội An với hàm nghĩa sâu sa của nó là nơi Hội Nhân - tụ cư của con người từ nhiều lớp, nhiều nguồn, nhiều dân tộc...; Hội Thủy - nơi hợp lưu của 3 nguồn sông lớn của xứ Quảng: Thu Bồn - Ô Gia/Vu Gia, Chiên Đàn; Hội Văn - đó là sự kế thừa văn hóa Sa Huỳnh - Champa, truyền thống văn hóa Việt và sự hội nhập của văn hóa Nhật Bản, Trung Hoa, Phương Tây, cùng các nước trong khu vực Đông Nam Á. Để rồi cùng An, hưởng những gì tốt lành, hòa bình, chung vui lạc nghiệp. Từ “Hoài Phô” thành “Faifo” và từ “Hoài Phô” được nối tiếp bởi “Hội An”, là chìa khóa mở ra cho chúng ta cách nhìn quán xuyến, tổng thể về Hội An cổ. Phải bắt đầu nghiên cứu tìm hiểu Hội An trên cơ sở “danh chính, ngôn thuận” như vậy mới thấy hết được quá trình hình thành, phát triển của cộng đồng cư dân ở đây và cả quá trình đô thị hoá của đô thị thương cảng/phố cảng này như đã được đánh giá là “một kiểu mẫu tiêu biểu ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á - Châu A thời Trung - Cận đại” Tài liệu tham khảo:1. Dương Văn An [ 1997 ], Ô Châu Cận Lục, Nxb Khoa học – Xã hội, Hà Nội.2. Cristophoro [1998 ], Xứ Đàng Trong năm 1621, Hồng Nhuệ dịch. Nxb Thành Hồ Chí Minh.3. Alexandre de Rhodes [ 1991 ], Từ điển An Nam – Lusitan – Latinh, Nxb Khoa học Xã hội, Thành phố Hồ Chí Minh.Nhiều thế kỷ trước, Hội An từng mang một tên gọi nghe khá “lạ tai” với người Việt, đó là Faifo. Tên gọi của Hội An này bắt nguồn từ đâu?
Bạn đang xem: Faifo là gì
Tên gọi của Hội An này có thể bắt đầu được sử dụng bởi thương nhân Bồ Đào Nha từ nửa đầu thế kỷ 16 và phổ biến vào các thế kỷ 17, 18. Đồng thời cũng xuất hiện nhiều cách gọi gần giống như: Faifo, Haifo, Faicfo, Haiso, Faiso...
Có thể khẳng định, để dẫn đến có nhiều chữ/ký tự khác nhau về tên gọi Faifo chắc chắn nó phải được xuất phát từ tên/chữ vốn có từ trước ở đây.
Xem thêm: " Spu Là Gì ? Điều Kiện Để Đăng Ký Học Chương Trình Cao Đẳng
Trong các văn bản cổ, cái tên Hoài Phô được nhắc đến sớm nhất trong cuốn “Ô Châu Cận Lục” viết vào 1553.Làng Hoài Phô hẳn là một làng cổ của người Việt hình thành bên bờ sông ở Hội An vào cuối thế kỷ 15. Sau đó các thương nhân phương Tây đến giao thương buôn bán, dẫn đến việc ký âm, gọi tên Hoài Phô thành Faifo và các tên gọi tương tự khác.Bước sang thế kỷ 17, Faifo gần như đã trở thành định danh chính thức để nói về phố cảng Hội An, còn cái tên Hoài Phô thì mờ nhạt theo thời gian rồi biến đổi thành Hoài Phố với một ý nghĩa hoàn toàn khác.Xem thêm: Rã Lưới Điện Là Gì - Nghĩa Của Từ Rã Lưới Trong Tiếng Việt
Cùng lúc này xuất hiện địa danh Hội An, nguyên là tên gọi của làng/xã người Việt. Cái tên Hội An đã từng bước trở thành một danh xưng chính thức và ngày nay là một tên gọi được cả thế giới biết đến...Đăng nhập
Đăng nhập để trải nghiệm thêm những tính năng hữu ích
ZaloNóng
Mới
VIDEO
CHỦ ĐỀ
Hỏi: Tại sao tên thành phố Hội An [Quảng Nam] trước đây thường gọi là Faifo?
Vương Thu Lan [Cần Thơ]
Theo Đồ Quang Chính, trong Lịch sử chữ Quốc ngữ 1620-1658 [Sài Gòn, NXB Ra Khơi, 1972, tr.21], gốc của từ đó là Hải Phố [nơi buôn bán ở bờ biển]. Tuy nhiên, tác giả chỉ viết “Theo sự hiểu biết của chúng tôi” chứ không đưa ra cứ liệu nào. Ông cho rằng Hải Phố do người Nhật đọc thành Hoaipho và sau thành Faifo.
Còn A. de Rhodes, trong Từ điển Việt – Bồ – La [1651], viết “Hoài Phố: một làng trong xứ Cô-sinh mà người Nhật ở và gọi là Faifò”. Rồi các Từ điển Việt - La tinh [1772-1773] của P.de Béhaine, Từ điển Việt - La tinh [1838] của Taberd, Đại Nam quốc âm tự vị [1895-1896] của Huỳnh Tịnh Của, Từ điển Việt – Pháp [1898] của Génibul đều ghi dạng gốc là Hoài Phố.
Ý kiến thứ hai có lý hơn vì bên cạnh Hội An ngày nay vẫn còn tên sông Hoài. Hoài Phố biến thành Faifo là do hiện tượng đồng hóa trong ngôn ngữ mà thành. “Ph” của từ Phố đồng hóa với “H” của từ Hoài thành “F” [“Ph” và “F” coi như một âm]. Còn âm đệm “O” của từ Hoài bị mất là vì trong tiếng Việt, phụ âm môi răng “Ph” không kết hợp với âm đệm tròn môi “W” [được ghi bằng chữ “O”].
LÊ TRUNG HOA